Sau hơn 1 tháng tiến hành thanh kiểm tra hai vụ phá rừng nghiêm trọng ở tỉnh Quảng Bình, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Quảng Bình đã có kết luận chính thức. Tuy nhiên, việc làm rõ trách nhiệm của những người được giao giữ rừng chưa đến nơi đến chốn, để xảy ra phá rừng ở nhiều nơi lại đang khiến dư luận chưa đồng tình.
Rừng gỗ lim, gõ, chua ở Trường Sơn, Quảng Ninh, Quảng Bình cũng bị lâm tặc triệt hạ ngay sau đó
Rừng liên tiếp bị phá
Cuối tháng 2-2019, lực lượng chức năng của Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ Bàng (VQG PN-KB) kiểm tra hiện trạng rừng thì phát hiện tại hai tiểu khu 649 và 650 thuộc xã Thượng Trạch, huyện Bố Trạch nhiều vùng rừng bị phá tan hoang để lấy gỗ mun. Khu vực này không chỉ là vùng lõi của Vườn quốc gia mà còn thuộc khu vực biên giới do Đồn Biên phòng Cồn Roàng quản lý.
Sau khi dư luận lên tiếng, UBND tỉnh Quảng Bình lập đoàn liên ngành vào kiểm tra, đánh giá tính chất và mức độ thiệt hại của vụ phá rừng. Kết quả kiểm tra hiện trường cho thấy, khối lượng gỗ bị khai thác trái phép tại vùng lõi là hơn 100 m3, trong đó gỗ mun hơn 60 m3. Hiện trường còn sót lại khoảng 45 m3 gỗ mun song chủ yếu là gỗ có lõi nhỏ, sâu bộng, nứt nẻ, bìa bắp, tỷ lệ sử dụng thấp. Ước tính số gỗ mun bị lấy đi (gỗ hộp có giá trị kinh tế rất cao) là gần 15 m3.
Vụ phá rừng nghiêm trọng ở Di sản thiên nhiên thế giới VQG PN-KB chưa được xử lý thì tại rừng nguyên sinh Trường Sơn do Lâm trường Trường Sơn thuộc Công ty TNHH một thành viên lâm công nghiệp Long Đại quản lý cũng bị khai thác trái phép để lấy gỗ lim. Vụ phá rừng này cũng được xác định xảy ra cuối năm 2018 song đến giữa tháng 3-2019 mới bị Hạt Kiểm lâm huyện Quảng Ninh phát hiện. Chi cục Kiểm lâm tỉnh Quảng Bình đã lập đoàn liên ngành kiểm tra phát hiện tại tiểu khu 329, lâm phận rừng Trường Sơn có 45 cây gỗ lim, gõ và chua bị đốn hạ. Hiện trường còn lại 45 khúc gỗ khối lượng hơn 16 m3, riêng gỗ lim là 13,6 m3…
Lý giải về việc để xảy ra các vụ phá rừng nghiêm trọng này, Giám đốc Ban quản lý kiêm Hạt trưởng Kiểm lâm VQG PN-KB Lê Thanh Tịnh thẳng thắn thừa nhận, để xảy ra tình trạng “lâm tặc” ngang nhiên khai thác rừng trái phép để lấy gỗ mun quý hiếm, trách nhiệm chính và trực tiếp thuộc về Ban quản lý và lực lượng chuyên trách giữ rừng của VQG PN-KB. Trong khi đó, Giám đốc Lâm trường Trường Sơn Châu Ngọc Dương lại cho rằng, nguyên nhân một phần do lực lượng của đơn vị quá mỏng, hiện chỉ có 26 người quản lý gần 30 nghìn héc-ta rừng cho nên tuần tra kiểm soát không kịp thời, để xảy ra phá rừng tại tiểu khu 329. Mặt khác, một số khu vực rừng do Lâm trường Trường Sơn quản lý có sự đan xen giữa rừng tự nhiên và rừng trồng. Khi khai thác rừng trồng nhân viên lâm trường cũng dùng máy cưa xách tay cho nên cũng khó phát hiện tiếng máy cưa của lâm tặc!?
Công an tỉnh Quảng Bình đã chỉ đạo công an hai huyện Bố Trạch và Quảng Ninh khởi tố các vụ án phá rừng nghiêm trọng và khởi tố 18 đối tượng, trong đó bắt tạm giam 15 đối tượng phá rừng. Hạt Kiểm lâm VQG PN-KB cách chức ông Nguyễn Hoài Nam, Trạm trưởng và ông Cao Thái Hùng, Trạm phó Trạm Kiểm lâm Thượng Trạch. Năm kiểm lâm viên khác cũng bị kỷ luật vì có liên quan. Lãnh đạo Công ty TNHH một thành viên lâm công nghiệp Long Đại cách chức ông Hoàng Văn Toản, Trạm trưởng Trạm bảo vệ rừng tại khu vực có rừng bị phá.
Ngay sau khi việc phá rừng nghiêm trọng ngay giữa vùng lõi Vườn PNKB bị phát giác, ông Hoàng Đăng Quang-Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Bình đã chỉ đạo các đơn vị chức năng của tỉnh như Công an, Biên phòng, Chi cục Kiểm lâm Quảng Bình, Vườn PNKB… thành lập đoàn liên ngành tiến hành khẩn trương điều tra làm rõ vụ phá rừng nghiêm trọng này và xem xét, xử lý nghiêm trách nhiệm đối với các đơn vị, tập thể, cá nhân liên quan, báo cáo Thường trực Tỉnh ủy.
Để mất rừng nhưng chỉ rút kinh nghiệm
Ngay sau khi có ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo tỉnh, Công an tỉnh Quảng Bình đã chỉ đạo Công an hai huyện Bố Trạch và Quảng Ninh khởi tố các vụ án phá rừng nghiêm trọng và khởi tố 18 đối tượng, trong đó bắt tạm giam 15 đối tượng phá rừng. Vụ án được tiếp tục được điều tra mở rộng thì mới đây, Ủy Ban Kiểm tra Tỉnh ủy đã có kết luận làm nhiều người bất ngờ.
Theo Kết luận của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Quảng Bình, Giám đốc Ban Quản lý, Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng Lê Thanh Tịnh và Phó Giám đốc Ban Quản lý, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Vườn Quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng Đinh Huy Trí là đơn vị quản lý, bảo vệ rừng, nhưng những khuyết điểm, vi phạm của đồng chí Lê Thanh Tịnh và đồng chí Đinh Huy Trí chưa đến mức phải áp dụng hình thức kỷ luật.
Đối với việc xử lý trách nhiệm của Giám đốc Lâm trường Trường Sơn, Đảng ủy Công ty TNHH một thành viên lâm công nghiệp Long Đại đã chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm và biểu quyết không thi hành kỷ luật đối với đồng chí Châu Ngọc Dương, yêu cầu đồng chí Châu Ngọc Dương kiểm điểm nghiêm túc trách nhiệm để rút kinh nghiệm sâu sắc.
Như vậy hàng trăm mét khối rừng bị mất đi, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Bình chỉ đạo xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân để mất rừng, và mặc dù Tỉnh ủy Quảng Bình đã có chỉ thị 01 quy định về trách nhiệm của người đứng đầu trong việc thực thi nhiệm vụ được giao. Song cuối cùng rừng đã vẫn mất bởi cách xử lý, kỷ luật các chủ rừng ở Quảng Bình theo kiểu cho xong chuyện, khiến hết sức bức xúc.
Tú Anh (T/h)