Thái Nguyên: Hồ thủy lợi xuống cấp đe dọa cuộc sống hàng trăm hộ dân

Hồ thủy lợi xuống cấp nằm ngay cạnh khu dân cư và nguy hiểm hơn là cạnh trường tiểu học, có năm tràn hồ đã ngập hơn 2m, hơn 200 hộ dân ở thị trấn Sông Cầu, Đồng Hỷ, Thái Nguyên thấp thỏm lo âu. Theo người dân địa phương, nhiều hạng mục của hồ nước này đã bị hư hỏng từ lâu nhưng chưa được sửa chữa.

Báo cáo của UBND thị trấn Sông Cầu khẳng định, hiện nay, công trình tiềm ẩn nguy cơ lớn, gây nguy hiểm đến tính mạng của hơn 200 hộ gia đình quanh khu vực và giáo viên, học sinh của 2 nhà trường mầm non, tiểu học ngay bên cạnh mép nước của hồ.

Mỗi trận mưa lớn, nước hồ đội 8 lại dâng cao, uy hiếp đời sống, sinh hoạt của nhân dân. Ảnh : Đồng Văn Thưởng.

Cụ thể, lòng hồ cũng như hầu hết các hạng mục an toàn của công trình bị xâm hại, xuống cấp. Hồ đội 8 trở thành túi nước khổng lồ lơ lửng trên cuộc sống nhân sinh cận kề. Theo người dân địa phương, nhiều hạng mục của hồ nước này đã bị hư hỏng từ lâu nhưng chưa được sửa chữa.

Hệ thống mang cống đã bị thấm, tiêu năng sau cống xuống cấp trầm trọng, hiện tượng rò rỉ nước thấm qua thân và nền đập đã xuất hiện. Đặc biệt, quá trình sạt lở và ảnh hưởng từ việc giao thông qua khu vực làm cửa xả lũ của hồ đã bị lấp, việc tiêu thoát nước rất khó khăn.

Từ thân đập cao nhìn xuống mặt hồ có diện tích theo đo đạc hơn 7 ha, hầu hết các vị trí ven hồ đã bị xâm lấn bởi công trình, ruộng nương đồi bãi. Nhiều công trình lồi hẳn ra tạo những khúc của gấp của mép nước. Trường tiểu học thị trấn Sông Cầu có phân trường năm ngay cạnh hồ.

Cô giáo Nguyễn Thị Kim Bình (Tổ trưởng phân hiệu) cho biết, ngoài nhiệm vụ chuyên môn, giáo viên nhà trường lúc nào cũng nhắc nhau coi sóc chặt chẽ hơn 100 học sinh. Không chỉ lo các cháu ra bờ hồ chơi mà còn yêu cầu các cháu không đến gần tường xây cạnh hồ. Năm nào nước hồ cũng dâng ngang tường nên bức tường có thể đổ sập bất cứ lúc nào, sân trường bị ẩm, trơn nên rất nguy hiểm cho các cháu hiếu động. Cũng bởi ngấn nước mà bức tường của trường mầm non ngay bên cạnh đã nứt toác, chuẩn bị sụp xuống.

Bà Đỗ Thị Bình (Hội trưởng hội phụ huynh học sinh của phân trường) lo lắng cho biết, hồ này rất nguy hiểm, nước sâu tới cả chục mét. Có năm nước ngập sân trường cao hơn 1 mét. Phụ huynh chẳng dám cho con đi học.

Ngay bên cạnh vị trí cửa xả lũ của Hồ đội 8 là nơi ở, sinh hoạt của gia đình ông Nguyễn Đình Vận. Gọi là cửa xả lũ nhưng mặt tràn là một con đường cao vống (so với mực nước lúc cao nhất của hồ) dẫn thẳng từ hồ xuống cánh đồng. Trên con đường ấy, còn tồn tại 2 trụ bê tông mục vữa vô hồn. Ông Vận kể, tràn xả lũ này đã từng vỡ vào năm 1986. Kể từ ấy, chưa thấy nước dâng lên tràn bao giờ.

Cửa tràn vô tác dụng tạo sức ép lên thân đập chính của hồ suốt mấy chục năm qua, đặc biệt mỗi lần nước lớn. Sức ép ấy khiến thân đập chính của hồ luôn trong tình trạng rò rỉ. Tấm cống điều tiết cũng róc rách suốt nhiều năm. Trong khi đó, việc tiêu thoát sau thân đập rất khó khăn bởi các công trình và ruộng nương của người dân bịt kín. Mỗi khi nước hồ ngập khu dân cư và trường học, UBND Thị trấn lại huy động phương tiện và nhân dân đào rãnh thoát nước bề mặt qua khu vực tổ 8; vừa đảm bảo hoạt động của nhân dân tại chỗ, vừa đảm bảo an toàn cho hồ cũng như khu vực hàng chục hộ dân sau thân đập chính.

Huyện Đồng Hỷ cho biết, năm nào huyện cũng kiến nghị về việc sớm triển khai nâng cấp, cải tạo hồ. Do không có kinh phí và biên bản bàn giao hồ của công ty chè Sông Cầu cách đây 6 năm cũng không có hồ sơ tài liệu thiết kế hồ đi kèm nên công tác quản lý hồ gặp nhiều khó khăn.

Thùy Trang