Thực trạng đáng lo ngại về nạn lạm dụng thuốc trừ sâu trong nông nghiệp

Đó là những kết quả được rút ra từ nghiên cứu “Đo lường việc lạm dụng thuốc trừ sâu và các yếu tố quyết định: Bằng chứng từ các cánh đồng lúa và trái cây ở Việt Nam” [Measuring pesticide overuse and its determinants: Evidence from Vietnamese rice and fruit farms] được tải trên tạp chí The Australian Journal of Agricultural and Resource Economics mới đây.

Bằng cách phân tích dữ liệu trồng lúa và trái cây của Việt Nam được rút ra từ Khảo sát mức sống hộ gia đình Việt Nam năm 2016, nghiên cứu đã hé lộ thực trạng đáng lo ngại về việc lạm dụng thuốc trừ sâu trong nông nghiệp Việt Nam. 

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khoảng 95% nông dân trồng lúa và cây ăn quả lạm dụng thuốc trừ sâu. Trong đó, vựa lúa đồng bằng sông Cửu Long có mức độ lạm dụng thuốc trừ sâu trong canh tác lúa gạo cao hơn hai vùng khác. 

Việc sử dụng thuốc trừ sâu quá mức ở những hộ có thu nhập cao hơn và nhiều thành viên trong gia đình hơn có cường độ sử dụng cao hơn nhóm phụ nữ và hộ nghèo. Đối với các trang trại trồng cây ăn quả, các hộ trẻ hoặc có nhiều thành viên trong gia đình có nhiều khả năng lạm dụng thuốc trừ sâu hơn là theo xu hướng sử dụng ít thuốc trừ sâu.

Kết quả của nghiên cứu cũng cho thấy, nhiều hộ nông nghiệp thường sử dụng thuốc trừ sâu và tăng liều lượng theo năm với niềm tin rằng đó là cách để bảo vệ mùa vụ. Tuy nhiên, trên thực tế, chỉ dưới 1% thuốc thuốc trừ sâu sử dụng tác động vào đối tượng phòng trừ trong khi hơn 99% còn lại tồn dư trong sản phẩm nông nghiệp, phát tán vào môi trường đất, nước và không khí… gây hại cho môi trường và sức khỏe con người.

Ngày nay, việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật trong sản xuất nông nghiệp đã trở nên phổ biến, bởi sự tiện lợi và hiệu quả cho một vụ mùa bội thu. Tuy nhiên, nếu lạm dụng quá mức và thiếu kiểm soát trong quá trình sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật sẽ tiềm ẩn những nguy cơ gây hại tới môi trường và ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân.

Vì vậy, việc thúc đẩy các biện pháp giảm thiểu rủi ro và bảo vệ môi trường là cần thiết, đồng thời cần phải có sự hỗ trợ và giáo dục để nâng cao nhận thức của người nông dân về việc sử dụng thuốc trừ sâu một cách bền vững và an toàn.