– Hàng nghìn hecta hồ tiêu bị nhiễm bệnh rồi chết, bất chấp những nỗ lực cứu chữa. Nhiều hộ nợ ngân hàng lên đến hàng tỷ đồng.

>>> Quảng Ngãi: 2,8ha ốc hương chết, nông dân điêu đứng

>>>Gần 1 triệu tôm giống chết sau một đêm

Ông Vũ Đăng Khoa cho biết cách đây 3 năm, gia đình mua vườn tiêu này với giá 3 tỷ đồng, nguồn vốn tự có là 2 tỷ, còn lại vay ngân hàng. Rủi ro trong sản xuất thì người dân phải gánh chịu. Chỉ mong Nhà nước, ngân hàng có giải pháp hỗ trợ cho gia đình có cuộc sống bình ổn.

Cũng chỉ trong vòng một tháng nay, gần bảy nghìn trụ tiêu của gia đình anh Đoàn Đình Bắc, xã Đắk Buk So, huyện Tuy Đức bỗng dưng vàng lá rồi chết khô. Anh Đoàn Đình Bắc cho biết, năm ngoái vườn tiêu cũng chết mất vài chục trụ do úng nước. Năm nay, khi vừa kết thúc mùa mưa thì tiêu chết hàng loạt. Khi phát hiện cây tiêu có hiện tượng vàng lá, gia đình đã mời kỹ sư ngoài huyện vào tư vấn và đổ 3 lần thuốc, mỗi lần tốn gần 20 triệu đồng nhưng không thể cứu vãn.

Cũng theo anh Đoàn Đình Bắc, nếu vườn tiêu không chết thì năm nay anh thu khoảng 20 tấn tiêu khô, với mức giá xuống thấp như hiện nay cũng đút túi cả tỷ đồng. Tuy nhiên, trong thời gian ngắn, vườn tiêu chết trơ trụ đã làm gia đình anh mất trắng khoảng 4 tỷ đồng; trong đó có 1 tỷ đồng vay ngân hàng để đầu tư vườn cây. Với tình hình hiện nay không biết gia đình lấy tiền đâu để tái đầu tư và trả nợ ngân hàng.

Không chỉ gia đình ông Khoa, anh Bắc mà hàng nghìn hộ nông dân ở Đắk Nông đang “vàng mắt” với cây trồng được mệnh danh là “vàng đen”. Nợ nần chồng chất đang hiện hữu với các nông hộ trồng hồ tiêu.

Theo thống kê chưa đầy đủ của ngành nông nghiệp Đắk Nông, đến nay đã trên địa bàn toàn tỉnh đã có hơn 1.000 ha hồ tiêu bị chết hoàn toàn, hơn 2.600 ha bị nhiễm bệnh, chủ yếu là bệnh chết nhanh, chết chậm. Hiện tượng tiêu chết hàng loạt trên diện rộng chỉ diễn ra trong khoảng hơn 1 tháng trở lại đây khi mùa mưa bắt đầu kết thúc.

Dự báo, trong thời gian tới diện tích hồ tiêu chết sẽ tiếp tục tăng lên gây hậu quả nặng nề cho người nông dân và ngành nông nghiệp địa phương. Điển nóng về dịch bệnh trên cây hồ tiêu hiện nay là huyện Đắk Song – thủ phủ hồ tiêu của tỉnh Đắk Nông với hơn 527 héc ta tiêu bị chết, hơn 1.600 héc ta bị nhiễm bệnh. Kế đến là huyện Tuy Đức, với hơn 300 héc ta tiêu bị chết trụi…

Chỉ từ năm 2016 đến nay, người dân đã trồng mới hơn chục nghìn ha. Trong khi đó, nhiều diện tích trồng mới không kiểm soát được chất lượng giống, xử lý đất, vệ sinh đồng ruộng, do đó luôn tiềm ẩn dịch bệnh lây lan, dẫn đến nguy cơ nhiều vườn tiêu chết hàng loạt. Thêm nữa, việc phát triển sản xuất hồ tiêu trên địa bàn tỉnh chưa bền vững, nông dân còn lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học, chất kích thích tăng trưởng để tăng năng suất, sản lượng, gây ra nhiều tác động tiêu cực trong sản xuất.

Ông Lê Trọng Yên đánh giá, hiện nay, hồ tiêu là cây trồng có giá trị kinh tế vượt trội so với các loại cây khác ở địa phương nhưng mức đầu tư lớn và rủi ro rất cao. Để đầu tư 1héc ta hồ tiêu một cách bài bản, người dân phải tốn khoảng 300 triệu đồng. Năm nay, người nông dân trồng tiêu ở Đắk Nông đang bị thiệt kép do bệnh hại làm tiêu chết hàng loạt và giá cả xuống thấp (còn gần 60 nghìn đồng/kg).

Các giải pháp phòng, chống bệnh cho cây hồ tiêu

Để ứng phó với dịch bệnh đang diễn biến phức tạp trên cây hồ tiêu, hiện nay, ngành nông nghiệp Đắk Nông cấp bách thực hiện nhiều giải pháp. Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Đắk Nông đã thành lập một tổ công tác phối hợp với các địa phương tổng rà soát, đánh giá tình hình dịch bệnh, dự tính dự báo diễn biến của bệnh hại trên cây hồ tiêu.

Đồng thời chỉ đạo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật phối hợp với các địa phương tích cực tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực các biện pháp chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh trên cây tiêu, xử lý kịp thời hiệu quả. Tập trung tuyên truyền, hướng dẫn người dân áp dụng Quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) trên vườn tiêu; áp dụng Quy trình trồng, chăm sóc cây hồ tiêu theo hướng bền vững, không chạy theo phong trào để trồng ồ ạt phá vỡ quy hoạch, tiềm ẩn nhiều rủi ro; thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng phù hợp với từng chân đất của các địa phương.

Hà An (T/h)