Từ 1/7/2025, nhiều thay đổi về điều kiện hưởng lương hưu theo Luật BHXH 2024

Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024 cùng các văn bản hướng dẫn thi hành đã quy định chi tiết về điều kiện hưởng lương hưu. Những điểm mới này sẽ chính thức áp dụng từ ngày 1/7/2025, với nhiều thay đổi quan trọng mà người lao động cần quan tâm.

Điều kiện chung để hưởng lương hưu

Theo Luật BHXH 2024, người lao động phải đáp ứng đồng thời hai điều kiện: thời gian tham gia BHXH và độ tuổi nghỉ hưu.

Về thời gian đóng BHXH: Người lao động cần có từ đủ 15 năm tham gia BHXH bắt buộc trở lên. Đây là một thay đổi đáng chú ý so với quy định trước đây (20 năm), giúp mở rộng cơ hội tiếp cận chế độ hưu trí cho những người có thời gian tham gia ngắn. Đối với người tham gia BHXH tự nguyện, thời gian yêu cầu cũng là từ đủ 15 năm.

Về độ tuổi nghỉ hưu: Thực hiện theo lộ trình của Bộ luật Lao động 2019. Cụ thể, đối với nam, tuổi nghỉ hưu bắt đầu từ 60 tuổi 3 tháng (năm 2021), mỗi năm tăng thêm 3 tháng cho đến khi đủ 62 tuổi vào năm 2028. Đối với nữ, từ 55 tuổi 4 tháng (năm 2021), mỗi năm tăng thêm 4 tháng cho đến khi đủ 60 tuổi vào năm 2035.

Các trường hợp được nghỉ hưu sớm

- Pháp luật cho phép một số đối tượng được nghỉ hưu sớm hơn so với điều kiện lao động bình thường, nhưng vẫn phải bảo đảm thời gian đóng BHXH tối thiểu.

- Người làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc tại vùng đặc biệt khó khăn: Nếu có từ đủ 15 năm làm việc trong các điều kiện này (bao gồm cả thời gian công tác ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước 1/1/2021), người lao động được nghỉ hưu sớm hơn, tối đa 5 năm so với tuổi nghỉ hưu thông thường.

- Người làm công việc khai thác than trong hầm lò: Có từ đủ 15 năm trở lên làm việc trong hầm lò được nghỉ hưu sớm tối đa 10 năm so với quy định chung. Các nghề cụ thể được liệt kê tại Phụ lục I Nghị định 158/2025/NĐ-CP.

- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công an nhân dân và một số đối tượng đặc thù khác: Khi nghỉ việc, nếu có từ đủ 15 năm đóng BHXH bắt buộc trở lên, được nghỉ hưu sớm tối đa 5 năm, trừ trường hợp có quy định riêng tại luật chuyên ngành.

- Người lao động bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn nghề nghiệp: Được hưởng lương hưu khi có từ đủ 15 năm đóng BHXH bắt buộc, không phụ thuộc điều kiện tuổi.

- Người suy giảm khả năng lao động: Được nghỉ hưu sớm nhưng phải có từ đủ 20 năm đóng BHXH bắt buộc trở lên. Mức lương hưu bị trừ 2% cho mỗi năm nghỉ trước tuổi. Suy giảm từ 61% đến dưới 81%: nghỉ sớm tối đa 5 năm. Suy giảm từ 81% trở lên: nghỉ sớm tối đa 10 năm. Người có từ đủ 15 năm làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên cũng được hưởng lương hưu với mức thấp hơn.

Từ 1/8, dùng số căn cước công dân thay mã số bảo hiểm xã hội

Một số lưu ý khác

Nếu hồ sơ không ghi rõ ngày, tháng sinh: trường hợp chỉ có năm sinh sẽ lấy ngày 1/1 của năm đó; nếu có tháng và năm sinh thì lấy ngày 1 của tháng ghi trong hồ sơ.

Thời gian công tác tại chiến trường B, C (trước 30/4/1975) và K (trước 31/8/1989) được tính là làm việc tại nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7, dùng để xét điều kiện hưởng lương hưu.

Với người vừa có thời gian đóng BHXH bắt buộc, vừa có BHXH tự nguyện: thời gian để tính hưởng chế độ hưu trí là tổng thời gian đã tham gia cả hai loại. Nếu có từ đủ 15 năm đóng BHXH bắt buộc trở lên và đáp ứng điều kiện tuổi, người lao động sẽ hưởng lương hưu theo chính sách BHXH bắt buộc.