– Tiêu chuẩn khí thải đối với ô tô được kiểm soát nghiêm ngặt hơn sẽ tác động đến thị trường ô tô, đặc biệt là ô tô đã qua sử dụng. Tuy nhiên, đây là giải pháp cần thiết, góp phần cải thiện tình trạng ô nhiễm môi trường đồng thời không để Việt Nam biến thành “thiên đường” của xe cũ.

>>> Hà Nội: Chỉ số chất lượng không khí được cải thiện

>>> Hà Nội: Thêm tuyến buýt từ trung tâm lên sân bay Nội Bài

Đối với xe đang lưu hành, dự thảo quy định: ôtô lắp động cơ cháy cưỡng bức và ô tô lắp động cơ cháy do nén tham gia giao thông sản xuất trước năm 1999 được tiếp tục áp dụng tiêu chuẩn mức 1 (của Quyết định số 249 năm 2005 của Thủ tướng). Các xe sản xuất từ năm 1999 đến hết năm 2008 áp dụng mức 2 từ ngày 1/1/2021. Xe sản xuất sau năm 2008 áp dụng mức 2 từ ngày 1/1/2020.

Như vậy, người dân vẫn có lựa chọn tiếp tục sử dụng phương tiện có chất lượng khí thải thấp và được nhận biết bằng dấu hiệu gạch đỏ trên tem kiểm định hoặc có kế hoạch thay thế sử dụng các loại phương tiện mới hơn, chất lượng khí thải tốt hơn. Dấu vạch đỏ cũng sẽ là dấu hiệu để các cơ quan, chính quyền địa phương nhận biết và tự đưa ra các biện pháp quản lý sau này.

Đối với mốc năm năm 2009, theo Quyết định 249/2005 của Thủ tướng, sau ngày 1/7/2008 toàn bộ ôtô sản xuất, lắp ráp nhậu khẩu mới tại Việt Nam đều phải đạt tiêu chuẩn khí thải EURO 2. Như vậy các xe ô tô sản xuất sau năm 2009 được trang bị công nghệ động cơ tiên tiến hơn để đảm bảo tiêu chuẩn khí thải EURO 2 và các xe ô tô này sẽ dễ dàng đạt được mức tiêu chuẩn 2 thông qua bảo dưỡng, vệ sinh hệ thống xả. Các nhóm xe ô tô còn lại sẽ có thời hạn áp dụng tiêu chuẩn mới lùi lại một năm để được tuyên truyền, được hướng dẫn và chuẩn bị các phương án bảo dưỡng, sửa chữa phương tiện.

Theo Cục ĐKVN việc kiểm tra khí thải theo tiêu chuẩn mới không phát sinh chi phí khi các xe vào kiểm định vì quy trình kiểm tra gắn với kiểm định an toàn kỹ thuật. Kết quả đạt được cấp giấy chứng nhận và tem kiểm định như hiện hành (không phát sinh thêm tem mới).

Để nhận biết xe có mức phát thải thấp, Cục ĐKVN dự kiến sẽ có dấu hiệu riêng trên tem kiểm định, điều này giúp các địa phương đặc biệt các thành phố có mật độ phương tiện lớn, ô nhiễm lớn sẽ hạn chế được các phương tiện này vào vùng lõi để giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Tất cả các xe, kể cả sản xuất trước 1999 nếu đạt mức 2 đều được cấp tem kiểm định bình thường.

Theo đánh giá của các chuyên gia, dự thảo này có tính khả thi cao, không phát sinh thêm thủ tục, không tăng giá kiểm tra, tạo điều kiện cho người dân vẫn có thể sử dụng xe cũ, khuyến khích được chủ xe bảo dưỡng sửa chữa để đạt mức khí thải cao hơn, giúp các địa phương quản lý, phân vùng hoạt động cho phương tiện phát thải nhiều ô nhiễm và điều quan trọng đạt mục tiêu dần dần cải thiện môi trường.

Cục ĐKVN đánh giá, về cơ bản công tác kiểm soát khí thải xe cơ giới tham gia giao thông đã đi vào nề nếp, có đầy đủ các tiêu chuẩn, quy trình kiểm tra, quy định về trang thiết bị, được nhân dân và doanh nghiệp đồng tình ủng hộ. Mức tiêu chuẩn đang áp dụng hiện nay ở nước ta còn thấp nếu so sánh với nhiều nước trong khu vực nên việc nâng mức tiêu chuẩn khí thải cho xe cơ giới đang lưu hành là phù hợp với tình hình phát triển của xã hội và thế giới, góp phần tích cực vào nhiệm vụ bảo vệ môi trường.

Hà An (T/h)