Châu Phi hiện là thị trường có nhu cầu tiêu thụ gạo cao, đặc biệt là khu vực Tây Phi do sản xuất lúa không đủ, nhất là trong những năm xảy ra tình trạng thiên tai, mất mùa, bất ổn chính trị hay dịch bệnh. Trung bình mỗi năm, châu Phi nhập khẩu từ 12-13 triệu tấn gạo các loại. nhu cầu nhập khẩu gạo của Châu Phi tiếp tục tăng trong thời gian tới là cơ hội cho Việt Nam.
Năm 2019, Việt Nam đã xuất khẩu gạo sang 35 trên tổng số 55 quốc gia châu Phi.
Trong năm nay, Vụ Thị trường châu Á-châu Phi, Bộ Công Thương cũng đã chủ trì, phối hợp với các Thương vụ khu vực tổ chức các hội thảo giới thiệu tiềm năng thị trường châu Phi-Trung Đông theo hình thức trực tuyến thu hút sự tham gia của hàng trăm doanh nghiệp Việt Nam.
Bên cạnh mặt hàng gạo, còn có những sản phẩm thế mạnh khác của Việt nam có thể đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường này.
Chẳng hạn như hàng nông sản và thực phẩm, như cà phê, hạt tiêu, điều nhân, rau quả, bánh kẹo và sản phẩm từ ngũ cốc, thủy sản như cá tra, ba sa, cá ngừ, hàng công nghiệp như dệt may, giày dép, máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện, sản phẩm chất dẻo, phân bón, hóa chất, phương tiện vận tải như linh kiện, phụ tùng ôtô, xe máy, cùng vật tư y tế.
Năm 2020, nạn châu chấu bùng phát tại Đông Phi, đại dịch COVID-19, tình trạng tăng trưởng dân số cao và giá gạo quốc tế cạnh tranh là những nguyên nhân dẫn đến việc các chính phủ và người dân châu Phi tăng cường tích trữ lương thực và thực phẩm, trong đó có gạo.
Theo Bộ Nông nghiệp Mỹ, nhu cầu gạo của toàn châu Phi năm 2020 ước khoảng 15,7 triệu tấn, trong đó Senegal phải nhập khẩu 1,250 triệu tấn, tăng 13,6%, Mali nhập khẩu 350.000 tấn, tăng 16,6%… Đến năm 2021, dự báo, nhập khẩu gạo của khu vực này sẽ còn tiếp tục tăng hơn nữa.
Đáng chú ý là trong 6 tháng đầu năm 2020, xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Senegal đã đạt 41.149 tấn, kim ngạch đạt 14,58 triệu USD, tăng 28,5 lần về lượng và 19,5 lần về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái. Theo dự báo, đến năm 2022 Việt Nam sẽ tiếp tục là nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai trên thế giới sau Thái lan.
Minh Anh