Bình Định: Kết luận về nguyên nhân gãy sập đê kè chống xói lở bờ biển Tam Quan

Ngày 15/3, UBND huyện Hoài Nhơn (Bình Định) cho biết, Viện kỹ thuật công trình – Trường đại học Thủy lợi (Hà Nội) đã công bố kết luận việc tuyến đê kè chống xói lở bờ biển Tam Quan (huyện Hoài Nhơn) bị gãy, sập.

Công trình đê kè chống xói lở bờ biển Tam Quan, thuộc địa bàn các xã Tam Quan Nam, Tam Quan Bắc, được UBND huyện Hoài Nhơn làm chủ đầu tư với tổng mức đầu tư gần 80 tỉ đồng, có chiều dài 2.380m. Công trình hoàn thành vào tháng 9/2016, đến tháng 12/2016, có 4 đoạn kè đã bị trôi, sập với tổng chiều dài 282m. Đến đầu năm 2018, tổng chiều dài kè bị hư hỏng được phát hiện là 672m.

Địa hình bãi biển và vùng ven bờ thay đổi liên tục theo mùa có ảnh hưởng rất lớn tới các thông số sóng ở vùng ven bờ theo quy luật, bãi biển càng bị hạ thấp và thu hẹp thì sóng có chiều cao lớn càng tiến sát tới gần bờ. Các kết quả tính toán của tư vấn đánh giá cũng chỉ ra rằng, khi gió mùa đông bắc, bãi biển có thể bị xói lở sâu từ 30m – 50m, phạm vi xói lở dao động từ cao trình đến âm 1m lên tới cao trình +1.25m, độ sâu lên tới hơn 1m.

Một đoạn tuyến đê kè chống xói lở bờ biển Tam Quan bị hư hỏng.

Đầu tiên, Tam Quan là khu vực bãi biển có sự biến đổi mạnh theo mùa, địa hình đáy biển dễ bị thu hẹp vào thời kỳ gió mùa Đông Bắc hoạt động mạnh. Bãi biển càng bị hạ thấp và thu hẹp thì sóng càng tiến sát tới gần bờ khiến bãi biển bị xói sâu, độ sâu lớn nhất lên đến 1m.

Nguyên nhân thứ 2 là do hiện tượng mất cân bằng vận chuyển bùn cát ven bờ. Theo nghiên cứu, dòng chảy dọc bờ do sóng Đông Nam gây ra trong gió mùa Tây Nam có xu thế vận chuyển bùn cát từ bãi biển Tam Quan đi lên phía Bắc, dọc theo tuyến đê chắn sóng, gây bồi lấp luồng vào cửa Tam Quan. Bùn cát bồi lấp luồng vào cửa Tam Quan được lấy đi từ bãi biển phía trước hệ thống đê kè để tạo nên sự mất cân bằng vận chuyển bùn cát dọc bờ dẫn đến hiện tượng xói lở và hạ thấp bãi biển.

Ngoài ra, Kết luận của Viện kỹ thuật công trình cũng nêu lý do chủ quan là đơn vị tư vấn thiết kế thiếu kinh nghiệm khi tính toán các điều kiện biên thiết kế công trình nên đã không lường trước được hai hiện tượng quan trọng diễn ra tại khu vực bãi biển Tam Quan. Đó là hiện tượng biến động bãi theo mùa và hiện tượng xói lở hạ thấp bãi biển do mất cân bằng bùn cát dọc bờ.

Ông Nguyễn Chí Công – Phó Chủ tịch UBND huyện Hoài Nhơn cho biết: “Từ nghiên cứu của Viện kỹ thuật công trình sẽ dễ dàng nhìn thấy hướng vận chuyển bùn cát từ khu vực phía trước tuyến đê kè chống xói lở tới tuyến kè chắn sóng ở phía Bắc. Trong khi đó, quá trình nạo vét bồi lấp cửa biển Tam Quan đã lấy 300.000m3 cát vận chuyển đi nơi khác. Do đó, lượng cát bị mất đi từ phía trước, gần khu vực chân tuyến đê kè chống xói lở, là rất lớn”.

Trên thực tế, đoạn đê kè chống xói lở giáp với tuyến đê chắn sóng do có cát bồi lấp nên không bị hư hại. Riêng đoạn đê kè về phía Nam thì bị gãy, sập, chiều rộng đồi cát phía trước tuyến đê kè tiếp giáp mép biển bị thu hẹp rất nhiều.

Đại diện UBND huyện Hoài Nhơn khẳng định sẽ sớm xin ý kiến UBND tỉnh Bình Định để thực hiện các giải pháp khắc phục tình trạng này.

Thực tế tại hiện trạng, đoạn đê kè chống xói lở giáp với tuyến đê chắn sóng do có cát bồi lấp nên không bị hư hại. Riêng đoạn đê kè về phía nam thì bị gãy, sập; chiều rộng đồi cát phía trước tuyến đê kè tiếp giáp mép biển bị thu hẹp rất nhiều.

Diễm Phương (t/h)