Brazil: Bước đầu thử nghiệm thành công vi khuẩn chống sốt xuất huyết Dengue

Các nhà khoa học Brazil đang tiến hành cuộc thử nghiệm một loại vi khuẩn có tên khoa học là Wolbachia, có khả năng ngăn chặn sự lây lan của virus gây bệnh sốt xuất huyết.

Khi những con muỗi mang vi khuẩn nói trên đến tuổi trưởng thành, chúng sẽ được thả ra thiên nhiên với hy vọng là chúng sẽ giao cấu với các con muỗi khác và truyền vi khuẩn cho những con muỗi đó, rồi cứ thế truyền cho các thế hệ tương lai. Như vậy, con cháu của những con muỗi này sẽ có rất ít khả năng truyền virus bệnh sốt xuất huyết Dengue.

Muỗi đã được thả thường xuyên kể từ năm 2015 tại Niteroi, một thành phố có mật độ dân số rất cao, nằm gần Rio de Janeiro. Các kết quả đạt được rất khả quan, với số ca sốt xuất huyết Dengue và chikungunya tại các khu được thử nghiệm đã sụt giảm mạnh. Kết quả xét nghiệm cũng có thấy có đến 90% muỗi tại những khu đó mang vi khuẩn Wolbachia trong mình.

Kết quả ban đầu khá khả quan với số ca mắc bệnh sốt xuất huyết và Zika giảm đáng kể.

Kể từ năm 2015, Viện Fiocruz tại thành phố Rio de Janeiro đã nuôi những con muỗi mang vi khuẩn Wolbachia – một loại vi khuẩn phổ biến trong các loài côn trùng, ngoại trừ muỗi Aedes aegypti lây truyền virus sốt xuất huyết.

Quá trình này hoàn toàn không có sự điều chỉnh gen ở muỗi. Sau khi trưởng thành, những con muỗi mang vi khuẩn Wolbachia được thả ra môi trường tự nhiên ở thành phố Rio de Janeiro và thành phố lân cận Niteroi với kỳ vọng chúng sẽ truyền vi khuẩn Wolbachia sang con muỗi khác thông qua giao cấu.

Vi khuẩn Wolbachia có khả năng ngăn chặn sự lây lan của virus gây bệnh sốt xuất huyết. (Nguồn: AFP)

Tuy nhiên, ông Luciano Moreira, chủ nhiệm công trình nghiên cứu trên, nhận định vi khuẩn Wolbachia không phải là phép màu để có thể xóa sổ hoàn toàn căn bệnh sốt xuất huyết.

Theo ông, nơi nào có con người, ở đó có muỗi, do vậy cần phải thực hiện các giải pháp tổng thể, bao gồm việc làm sạch môi trường xung quanh, xóa bỏ nơi có nước tù đọng để tránh việc muỗi đẻ trứng, và hướng tới giải pháp phát triển vaccine phòng bệnh.

Brazil là một trong những nước đang thử nghiệm việc ngăn chặn bệnh sốt xuất huyết bằng phương pháp vi khuẩn Wolbachia, vốn lần đầu tiên được triển khai tại Australia vào năm 2011.

Bộ Y Tế Brazil đang dự trù thử nghiệm chương trình này tại các địa phương khác để xem có sẽ đạt những kết quả tương tự trong những môi trường khác hay không. Tuy nhiên, nhà nghiên cứu Luciano Moreira, người điều phối dự án của viện Fiocruz, báo trước là sau tháng 12 sẽ không còn các đợt thả muỗi nào khác, do ngân sách bị cắt giảm.

Việc cắt giảm này lại đúng vào lúc mà trong những tháng đầu năm nay, đã có đến 1,4 triệu ca sốt xuất huyết Dengue được ghi nhận trong những tháng đầu năm nay, tăng đến 600% so với cùng kỳ năm ngoái.

Ngọc Linh (t/h)