Cà Mau nỗ lực phòng, chống sạt lở

Năm 2023, trên địa bàn xã Thanh Tùng, huyện Ðầm Dơi xảy ra 23 vụ sụp lún, sạt lở đất, ước thiệt hại hơn 1,2 tỷ đồng. Trong đó, có 12 vụ sụp lún, sạt lở đất làm ảnh hưởng đến lộ giao thông nông thôn với chiều dài 428m, ước thiệt hại 487,5 triệu đồng; bể bờ bao vuông tôm, chiều dài 75m, ước thiệt hại 63,5 triệu đồng; làm hư hỏng nhà 3 hộ dân, ước thiệt hại 60 triệu đồng; làm hỏng 3 cầu nông thôn, ước thiệt hại 650 triệu đồng. Ngoài ra, trên địa bàn xảy ra lốc xoáy làm tốc mái 19 căn nhà (trong đó sập hoàn toàn 3 căn), ước thiệt hại 218 triệu đồng.

Nhiều vụ sạt lở xảy ra vô cùng đột ngột, chỉ trong một đêm thức dậy, người dân gần như mất trắng tài sản. Ông Châu Thanh Dịu, ấp Cái Ngay, kể lại: "Gia đình tôi đang ngủ thì nghe tiếng rốp rốp. Chỉ trong chốc lát, nửa cái nhà đã ở dưới sông. May là gia đình kịp thoát ra ngoài. Tài sản mất mát cũng đau xót, nhưng an toàn của mọi người vẫn giữ được là tốt. Ở đây, rất nhiều hộ gia đình phải đối mặt với cảnh mất trắng tài sản chỉ sau một đêm. Con lộ cũng sau một đêm là sạt lở mất hết phân nửa”.

Hiểu được tính chất nghiêm trọng và diễn biến sạt lở diễn ra quá nhanh, UBND xã Thanh Tùng thường xuyên đẩy mạnh tuyên truyền trong Nhân dân nâng cao ý thức và chủ động phòng, tránh nguy cơ sạt lở đất, nhất là đối với một số hộ có nhà ở khu vực ven sông, nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại cho Nhân dân. Bên cạnh đó, Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn đã chủ động rà soát, cập nhật, bổ sung hoàn chỉnh phương án ứng phó thiên tai theo cấp độ rủi ro thiên tai, theo sổ tay hướng dẫn của Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống thiên tai và triển khai đến các ngành, đơn vị liên quan biết để thực hiện. Trong đó bao gồm các nội dung: ứng phó với sạt lở, sụp lún đất theo cấp độ rủi ro thiên tai; phương án di dời dân ở khu vực nguy hiểm trong công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (cập nhật, bổ sung); phương án ứng phó mưa lớn, lốc, sét, ngập lụt, nước dâng theo cấp độ rủi ro thiên tai; ứng phó với bão mạnh, siêu bão (cập nhật, bổ sung); phương án ứng phó hạn hán, xâm nhập mặn theo cấp độ rủi ro.

Một trong những mô hình phòng, chống sạt lở đang được chính quyền và người dân Thanh Tùng phối hợp thực hiện là mô hình trồng mắm, thực hiện từ năm 2022. Ban đầu chính quyền địa phương vận động, sau đó người dân tự ý thức thực hiện. Ðể làm kè bằng bê tông đòi hỏi chi phí rất lớn, khả năng người dân không thể làm được, thế nên phải tận dụng những cái sẵn có ở địa phương, vận động người dân cùng làm. Trồng mắm chống sạt lở, chi phí rất rẻ; thêm nữa, đây là loại cây phù hợp thổ nhưỡng địa phương và dễ trồng. Theo đó, từ khi triển khai mô hình đến nay, đa số hộ dân thực hiện rất tốt. Những tuyến đường trồng mắm đều hạn chế được tình trạng sạt lở.

Ông Nguyễn Văn Sĩ, ấp Thanh Tùng cho biết: “Nhà tôi tự trồng cây mắm để chống sạt lở từ năm 2015. Bờ kè bê tông không ăn thua, tôi vẫn tự gia cố bằng cách trồng thêm cây mắm theo khuyến khích của chính quyền địa phương. Mình phải bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản cho mình trước. Thêm nữa, trồng cây cũng tăng thêm vẻ mỹ quan. Tôi trồng mắm được khoảng 2 công. Tôi cũng vận động các hộ gia đình xung quanh trồng cùng, ai cũng hưởng ứng nhiệt tình vì hiểu rõ sự nguy hại của sạt lở”.

Bên cạnh mô hình trồng mắm chống sạt lở, UBND xã Thanh Tùng liên tục rà soát, cập nhật thường xuyên, đầy đủ số hộ dân cần phải di dời, sơ tán; cập nhật phương án chi tiết để thực hiện và hiệp đồng chặt chẽ với các tổ chức, cá nhân có liên quan, nhằm đảm bảo huy động ngay lực lượng, phương tiện, vật tư và các điều kiện cần thiết khác để ứng phó kịp thời khi có thiên tai xảy ra; xác định các điểm an toàn để di dời dân tập trung, phân tán và phân công cụ thể tổ chức, cá nhân thực hiện nhiệm vụ sơ tán dân.

Ông Lê Thế Anh, Phó chủ tịch UBND xã, cho biết: “Sạt lở hiện nay không chỉ xảy ra vào mùa nước lên theo quy luật, mà diễn ra quanh năm. Hiện nay, trên địa bàn xã có nhiều tuyến sạt lở quanh năm, đặc biệt là tuyến thuộc ấp Thanh Tùng và ấp Cái Ngay. Vì vậy, việc tuyên truyền người dân tự giác bảo vệ đất đai, bảo vệ tài sản của mình là rất quan trọng. Bên cạnh việc tuyên truyền, vận động Nhân dân trồng mắm, sử dụng các vật dụng đang có ở địa phương để phòng chống sạt lở, chúng tôi cũng có văn bản chỉ đạo tuyệt đối không được lấy đất dưới lòng sông. Xử lý nghiêm đối với các hộ đặt nò, vó, lú làm cản trở dòng chảy, gây sạt lở. Ðịa phương cũng sẽ huy động các nguồn lực tại chỗ, thực hiện hiệu quả phương châm “4 tại chỗ” để làm tốt công tác phòng, chống và khắc phục hậu quả do thiên tai gây ra trên địa bàn”.