Tháo gỡ rào cản pháp lý, tạo “cú hích” cho ngành Nông nghiệp và Môi trường

Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 15 luật trong lĩnh vực Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) được trình Quốc hội nhằm tháo gỡ ngay 20 điểm nghẽn pháp lý, đẩy mạnh phân quyền, phân cấp và cắt giảm thủ tục hành chính. Đây được xem là bước đi quan trọng để hoàn thiện thể chế, tạo dư địa mới cho phát triển bền vững tài nguyên, môi trường trong giai đoạn tới.

Tháo gỡ rào cản pháp lý

Theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng, việc xây dựng dự án luật nhằm thể chế hóa các nghị quyết, kết luận của Bộ Chính trị, đặc biệt là chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy, chính quyền địa phương hai cấp; tăng cường phân quyền, phân cấp; đồng thời, tháo gỡ các “điểm nghẽn” trong quy định pháp luật hiện hành.

Bộ trưởng Trần Đức Thắng cho biết, dự án luật tập trung vào ba nhóm nội dung lớn. Thứ nhất, về sắp xếp tổ chức bộ máy, phân quyền và phân định thẩm quyền khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, dự án thực hiện theo đúng quy định của Nghị quyết 190 của Quốc hội.

Cụ thể, sửa đổi, bổ sung 67 điều tại 14 luật để phân định thẩm quyền trong quản lý nhà nước và 112 điều tại 14 luật về phân quyền các nhiệm vụ của Chính phủ, Thủ tướng cho Bộ trưởng, và từ Bộ trưởng cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh hoặc Chủ tịch UBND cấp tỉnh.

Thứ hai, về cắt giảm và đơn giản hóa điều kiện đầu tư kinh doanh, thủ tục hành chính, dự án Luật sửa đổi, bổ sung 75 điều tại 11 luật, bãi bỏ các điều kiện đầu tư kinh doanh ở 26 điều của 8 luật, và điều chỉnh 49 điều tại 9 luật nhằm tạo lập môi trường kinh doanh thuận lợi, công bằng, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm.

Thứ ba, về xử lý các “điểm nghẽn” do quy định pháp luật, Chính phủ xác định 20 điểm nghẽn tại 9 luật cần được xử lý ngay trong năm 2025, gồm 5 điểm đã có chỉ đạo của cấp có thẩm quyền và 15 điểm được địa phương kiến nghị.

Bộ trưởng Trần Đức Thắng khẳng định, dự án luật sửa đổi, bổ sung một số quy định để bảo đảm tính thống nhất với các luật mới ban hành như Luật Thanh tra, Luật sửa đổi, bổ sung Luật Tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, hay các dự án Luật đang trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10 như Luật Địa chất và Khoáng sản, Luật Quy hoạch, Luật Đầu tư.

Sau khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại Phiên họp thứ 50, Chính phủ đã tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự án Luật, phối hợp chặt chẽ với Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường cùng các cơ quan liên quan để hoàn thiện nội dung trình Quốc hội xem xét, thảo luận và thông qua.

Cà Mau: Trao quyền chủ động cho cơ sở trong công tác bảo vệ môi trường

Phân quyền rõ ràng, trách nhiệm minh bạch

Trình bày Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Nguyễn Thanh Hải cho biết, Ủy ban tán thành với sự cần thiết ban hành dự án luật theo trình tự, thủ tục rút gọn. Hồ sơ dự án được chuẩn bị đầy đủ, đúng quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Ủy ban đồng tình với việc dự thảo Luật đã sửa đổi, bổ sung các quy định liên quan đến ba nhóm nội dung lớn: phân cấp, phân quyền; cắt giảm điều kiện đầu tư, thủ tục hành chính; và xử lý 20 “điểm nghẽn” pháp lý trong 15 luật được sửa đổi.

Đối với Luật Chăn nuôi, Ủy ban đề nghị phân cấp mạnh cho địa phương trong thẩm quyền cấp, cấp lại và thu hồi Giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất thức ăn chăn nuôi. Với Luật Thú y, rà soát quy định về miễn công bố hợp quy trong lĩnh vực thú y, bảo đảm linh hoạt trong quản lý nhưng vẫn phải gắn trách nhiệm cụ thể cho cơ quan quản lý nhà nước trong kiểm soát chất lượng thuốc thú y trước khi lưu hành.

Đối với Luật Lâm nghiệp, Ủy ban đề nghị xem xét quy định chuyển mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác, bảo đảm phù hợp thực tế; đồng thời cần làm rõ khái niệm “diện tích rừng” để xác định chính xác các trạng thái rừng khi thực hiện.

Với Luật Tài nguyên nước, cần làm rõ quy mô, nội dung của điều chỉnh cục bộ quy trình vận hành hồ chứa, liên hồ chứa khi giao thẩm quyền cho Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường quyết định phê duyệt điều chỉnh và báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Dự thảo Luật cũng cần quy định rõ trách nhiệm, cơ chế phối hợp giữa Bộ Nông nghiệp và Môi trường với các cơ quan liên quan trong việc cắt, giảm lũ cho hạ du.

Đối với Luật Trồng trọt, Ủy ban đề nghị cân nhắc kỹ việc lược bỏ nội dung về tầng đất mặt của đất chuyên trồng lúa nước. Theo đó, nên giao Chính phủ hướng dẫn chi tiết nhằm giữ lại giá trị dinh dưỡng cho cây trồng, bảo vệ quỹ đất trồng lúa, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia và cho phép sử dụng linh hoạt một số diện tích đất lúa cho mục đích khác nhưng không làm mất điều kiện trồng lúa trở lại.