COP 29: Những quốc gia nào dẫn đầu về chống biến đổi khí hậu?

Tại COP29, báo cáo Chỉ số Hiệu suất Biến đổi Khí hậu (CCPI) đã được công bố, ghi nhận Đan Mạch, Hà Lan và Vương quốc Anh là những quốc gia dẫn đầu trong nỗ lực ứng phó với biến đổi khí hậu. Báo cáo không xếp hạng ba vị trí dẫn đầu do không có quốc gia nào đáp ứng được các yêu cầu về chính sách khí hậu.

Đan Mạch xuất sắc xếp hạng 4 nhờ vào chính sách khí hậu tiến bộ. Hà Lan xếp thứ 5, tuy nhiên các chuyên gia cảnh báo chính phủ mới của nước này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chính sách khí hậu. Vương quốc Anh là ngôi sao sáng với vị trí thứ 6 nhờ loại bỏ than và cam kết hạn chế cấp phép mới cho các dự án nhiên liệu hóa thạch.

CCPI cho thấy hầu hết các quốc gia phát thải cao đều đang thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, nhiều quốc gia vẫn phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, đặc biệt là khí đốt. Các nước phát thải lớn nhất thế giới như Trung Quốc và Mỹ đều xếp hạng thấp.

Trong nhóm G20, chỉ có Vương quốc Anh và Ấn Độ được đánh giá là có thành tích cao.

Theo Janet Milongo, Giám đốc cấp cao về chuyển đổi năng lượng tại Climate Action Network International, các mục tiêu tiến bộ kết hợp với chính sách hiệu quả là yếu tố quan trọng giúp các quốc gia chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái tạo. Đan Mạch là ví dụ điển hình, với mức giảm 60% lượng khí thải từ năm 1990, mục tiêu khí hậu mạnh mẽ và triển khai năng lượng tái tạo vượt trội.

Đan Mạch và Hà Lan dẫn đầu bảng xếp hạng, trong khi EU nhìn chung đạt vị trí giữa trên. 16 quốc gia EU nằm trong nhóm có thành tích cao hoặc trung bình, và không quốc gia thành viên nào rơi vào nhóm xếp hạng rất thấp. Tuy nhiên, mặc dù đạt được tiến bộ nhờ Thỏa thuận Xanh, EU vẫn chưa đủ sức đáp ứng mục tiêu cắt giảm khí thải nhà kính trên toàn cầu.

Một số quốc gia thành viên EU tụt hạng, điển hình là Đức - nền kinh tế lớn nhất EU - giảm hai bậc. Lý do được cho là sự thiếu hành động trong lĩnh vực giao thông và xây dựng, dù đã đạt tiến bộ trong năng lượng tái tạo. Theo Thea Uhlich, đồng tác giả CCPI, động thái ứng phó với biến đổi khí hậu ở Đức không nên bị ảnh hưởng bởi những diễn biến chính trị toàn cầu.

Các quốc gia sản xuất nhiên liệu hóa thạch lớn như Iran, Saudi Arabia, UAE và Nga đều xếp cuối bảng xếp hạng. Jan Burck, tác giả của Germanwatch, nhận định do vẫn còn sự phản đối quyết liệt từ ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch đối với năng lượng tái tạo, nhiều quốc gia rơi vào bẫy nhiên liệu hóa thạch.

Trung Quốc xếp thứ 55 trong CCPI. Mặc dù có kế hoạch và xu hướng tích cực trong năng lượng tái tạo, quốc gia này vẫn phụ thuộc lớn vào than đá và thiếu các mục tiêu khí hậu đủ mạnh. Tuy nhiên, lượng khí thải của Trung Quốc có dấu hiệu đạt đỉnh và đang giảm dần.

Một vấn đề đáng lo ngại khác là sự bất bình đẳng trong quá trình chuyển đổi năng lượng. Janet Milongo cho biết: "Thật không thể chấp nhận được khi Hà Lan lắp đặt nhiều năng lượng mặt trời hơn cả châu Phi. Việc thiếu tài chính và hỗ trợ công bằng đang cản trở sự phát triển năng lượng tái tạo tại các quốc gia đang phát triển, đồng thời cản trở những nỗ lực đạt được mục tiêu khí hậu toàn cầu.