Cuộc sống “xanh” hơn nhờ tái chế rơm rạ

(Moitruong.net.vn) – Sau mỗi mùa thu hoạch, nông dân thường đốt rơm rạ ngay tại cánh đồng gây ô nhiễm môi trường. Trong khi đây là nguồn nguyên liệu rất có giá trị, có thể mang lại lợi nhuận cao nếu biết tận dụng làm nấm, phân bón hay sản xuất giấy.

Ảnh minh họa

Trồng nấm

Trồng nấm được coi là một trong những phương pháp sinh học tận dụng nguồn rơm rạ hiệu quả nhất. Nấm rất giàu protein và sản phẩm được nhiều người ưa chuộng.

Hiện mô hình trồng nấm rơm được nhiều địa phương ứng dụng bởi mang lại nguồn thu nhập đáng kể, cải thiện đời sống. Có gia đình thu nhập từ nấm mỗi năm lên đến chục triệu đồng.
Làm nấm rơm, người dân không cần phân bón vì rơm rạ khi phân hủy đã đủ cung cấp dinh dưỡng cho nấm phát triển. Người trồng cũng không tốn nhiều chi phí đầu tư, nhưng cần sự cần mẫn, dành nhiều thời gian theo dõi nhiệt độ và độ ẩm.

Làm phân bón

Quy trình biến rơm thành phân bón hữu cơ được thực hiện thông qua các bước, rơm tươi sau thu hoạch được chất đống với chiều rộng 2m, cứ mỗi lớp 30cm tưới một lượt dung dịch chế phẩm sinh học, bổ sung thêm NPK và phân chuồng nếu có.

Sau đó, tiến hành ủ rơm bằng cách sử dụng nilon, bạt, tải rách, bùn che đậy kín bảo đảm nhiệt độ ủ từ 45 – 50°C . Sau 10 – 15 ngày tiến hành ngày kiểm tra và đảo trộn. Trong quá trình ủ phát hiện chỗ nào chưa bảo đảm độ ẩm thì tưới bổ sung thêm nước để cho nguyên liệu hoai mục hoàn toàn. Sau 25 – 30 ngày rơm rạ phân hủy tốt thành phân ủ hữu cơ.

Ảnh minh họa

Sản xuất giấy

Công đoạn sản xuất bao gồm: Chuẩn bị nguyên liệu để để nghiền thô, ngâm rơm rạ trong dung dịch tẩy trắng. Sau đó đưa vào máy nghiền xay vụn. Sang bước nghiền tinh thì trộn dung dịch tẩy trắng lần hai cho vào máy khuấy, khuấy đều và ngâm trong hai tiếng để được lớp chất kết dính trắng mịn. Lọc bỏ nước để lấy bột giấy. Cuối cùng là quét bột giấy lên khung rồi đem ra phơi nắng.

Phương pháp sản xuất bột giấy từ rơm rạ dễ thực hiện, không đòi hỏi phải có công đoạn xử lý nguyên liệu ở điều kiện nhiệt độ và áp suất cao, lượng hóa chất tiêu thụ ít, lại thông dụng, rẻ và không độc hại. Ngoài ra, trong quá trình sản xuất do không có quá trình nấu nên vừa tiết kiệm được năng lược lại không sinh ra khí CO2. Nước thải ra sau từng công đoạn đảm bảo độ an toàn, có thể xử lý để tái sử dụng hoặc chuyển ra hồ sinh thái nếu còn dư thừa mà không gây ô nhiễm môi trường.

Làm thức ăn chăn nuôi

Để chủ tận dụng nguồn rơm rạ khi thu hoạch, những người chăn nuôi thường dự trữ, xử lý rơm để làm thức ăn trong vụ đông cho trâu bò.

Cân 10g rơm khô và rải đều lên ở sân gạch. Dùng bình ô doa có chứa 10 ít nước, cân đúng 0,4kg chất ure, hòa tan ở bình tưới rồi khuấy tới khi hòa tan. Tưới nước vào rơm, cứ 10kg rơm, bạn tưới 10 lít nước hòa thêm với ure. Nếu rơm ướt, tươi thì chỉ sử dụng 6kg nước nhưng vẫn phải hòa 0,4kg ure. Cứ như thế, tới khi hết rơm thì thôi. Sau 7 tới 10 ngày ủ thì lấy ra cho trâu và bò ăn. Lúc ban đầu thì cho bò ăn khoảng 1-2kg và cho ăn cùng với cỏ tươi. Sau 2 tới 3 ngày thì tăng lượng thức ăn lên.

Dụng cụ: thùng phi, bể xây, thùng nhựa để có thể ngâm rơm, dùng nguyên liệu rơm khô, nước sạch, vôi với công thức là 100kg rơm + 600 l nước + 6kg vôi. Cách làm là cho rơm vào trong bể hay thùng phi và đổ nước vôi 1% đảo đều trong ngày. Sau đó thì vớt rơm ra giúp nó chảy nước vôi đi. Sử dụng nước rửa vôi, rồi cho bò ăn hay phơi khô gác ở trên chuồng. Đó là phương pháp mà nhiều người áp dụng cho gia súc.

Chi Pu