Đắk Lắk: Thiếu nước sạch bên công trình cấp nước gần 13 tỷ đồng

Ông Y Sy Thắt Ksơr, Phó Chủ tịch UBND huyện Buôn Đôn cho biết, theo Quyết định phê duyệt Báo cáo kinh tế - kỹ thuật xây dựng công trình cấp nước sinh hoạt tập trung trên địa bàn xã Ea Wer vào ngày 31/10/2017 thì mục tiêu của công trình nhằm đảm bảo nguồn nước sạch phục vụ nhu cầu sinh hoạt, ăn uống hàng ngày của đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn buôn Tul A, Buôn Tul B thuộc xã Ea Wer, huyện Buôn Đôn. Đồng thời đảm bảo nguồn nước hợp vệ sinh trong đó cải thiện về sức khỏe nhất là đối với phụ nữ và trẻ em, góp phần phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương; đẩy nhanh tiến độ xây dựng nông thôn mới trên địa bàn.

Theo đó, công trình đã khai thác nguồn nước ở giếng khoan để phục vụ cho 536 hộ gia đình ở hai buôn Tul A, Buôn Tul B và một số hộ dân thuộc thôn 7. Công trình trị giá gần 13 tỷ đồng, do Ban quản lý Dự án huyện Buôn Đôn làm chủ đầu tư. Nguồn vốn đầu tư: ngân sách tỉnh bố trí đối ứng cho Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới hỗ trợ 90%. Ngân sách huyện và xã, huy động người dân hưởng lợi 10%, phần còn lại (theo Quyết định số 2945a, ngày 24/10/2017 của UBND tỉnh Đắk Lắk) về việc phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án. Tuy nhiên, sau khi nghiệm thu đưa vào vận hành thì kém hiệu quả, vì nước có nhiều phèn, vôi nên bà con xã Ea Wer vẫn đang gặp khó khăn về nguồn nước ăn uống và sinh hoạt hàng ngày.

Khi công trình cấp nước sinh hoạt tập trung xã Ea Wer đi vào hoạt động, chị Nguyễn Thị Ngoạn, ở thôn 7 Ea Wen xin đăng ký sử dụng lâu dài. Thế nhưng trong quá trình sử dụng, chị Ngoạn thấy nước có màu trắng đục, váng phèn nhiều, để lâu thì lắng cặn vôi dày đặc, từ đó chị sợ không tốt cho sức khỏe nên phải mua nước bình về ăn, uống, còn nguồn nước ở công trình cấp nước sinh hoạt tập trung của xã chỉ để rửa ráy và tưới cho cây trồng.

Thế nhưng sử dụng được vài hôm, ông Lê Xuân Giang thấy nước nhiều vôi và váng phèn bám vào các vật dụng đựng nước, niềm vui của ông đã bị dập tắt. Ông Giang cho biết, khu vực xã Ea Wer, chỗ nào khoan giếng nước cũng có nhiều vôi và váng phèn. Nếu công trình cấp nước sinh hoạt tập trung của xã sử dụng nguồn nước từ giếng khoan thì không thể xử lý hết được vôi.

Để khắc phục nguồn nước ăn, uống cho gia đình, ông Giang phải đi mua máy lọc nước về để lọc nguồn nước từ công trình cấp nước sinh hoạt tập trung của xã rồi mới dám cho vợ con nấu ăn và pha trà. Nhà ông cũng có giếng khoan sâu 100 mét nhưng nước giếng khoan nhiều vôi, phèn, cùng với đó giếng khoan gần công trình phụ nên ông Giang chỉ bơm lên để rửa ráy, tắm giặt. Máy lọc nước của gia đình 1 tuần nếu không thay lõi thì vôi bám dày đặc, nguồn nước không đảm bảo.

“Nhiều hộ dân nghèo không có tiền mua máy lọc nước, hay mua nước bình thì vẫn phải ăn, uống, tắm giặt bằng nguồn nước ở công trình cấp nước sinh hoạt tập trung của xã. Thật lo sợ nếu nguồn nước ở công trình cấp nước sinh hoạt tập trung của xã không được khắc phục, người dân nếu sử dụng lâu dài dễ bị sỏi thận và gây hại cho sức khỏe”, ông Giang buồn rầu.

Nhắc đến Công trình cấp nước sinh hoạt tập trung tại xã Ea Wer, ông Y Đưng Knul, buôn Tul B, (nguyên Bí thư xã Ea Wer) bức xúc: Khi nghe tin buôn Tul A, Buôn Tul B được đầu tư công trình nước sạch, bà con chúng tôi ai cũng vui mừng háo hức, chờ đợi, nhưng đến khi công trình nghiệm thu đi vào sử dụng thì quá thất vọng. Mỗi lần hứng nước bỏ trong can, trong bình để mang đi làm rẫy, sau vài tiếng vật dụng đựng nước vôi trắng bóc dưới đáy; gội đầu thì tóc xù, cứng đơ, váng phèn bám trắng xóa cả đầu. Nhà tôi có 6 người, mỗi tháng phải mua hết 20 bình nước sạch để ăn, uống hàng ngày. Hôm nào đi làm rẫy phải mua 30 bình. Trung bình mỗi tháng gia đình tốn hết 300 nghìn tiền mua nước sạch để dùng. Cuộc sống vốn đã khó khăn nay càng khó khăn hơn. 

Đánh giá hiệu quả công trình cấp nước sinh hoạt tập trung trên địa bàn xã Ea Wer, ông Trần Minh Trình, Chủ tịch UBND xã Ea Wer, (huyện Buôn Đôn) nhìn nhận: Hiện trên địa bàn xã EaWer không có công trình nào gọi là công trình nước sạch cả, chỉ có công trình cấp nước sinh hoạt tập trung. Trong thời gian qua, công trình cấp nước sinh hoạt tập trung trên địa bàn xã Ea Wer đã phát huy tác dụng trong việc cung cấp nguồn nước cho bà con, tuy nhiên do công trình cấp nước tập trung của xã khai thác nguồn nước từ giếng khoan nên khó tránh khỏi vôi và phèn, do đó để có nguồn nước sạch phục vụ bà con là chưa đáp ứng được.

Trên địa bàn xã Ea Wer hiện có 10.055 hộ, 2.600 khẩu, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 41%. Đời sống người dân còn gặp nhiều khó khăn, số hộ nghèo và cận nghèo chiếm tỷ lệ cao (39%). Trong thời gian qua, có một số hộ dân ở thôn Hà Bắc và thôn Ea Duất xã Ea thuộc khu vực trung tâm huyện nên đã được thụ hưởng nguồn nước sạch từ Trung tâm huyện Buôn Đôn; Khoảng cách từ trung tâm huyện về xã Ea Wer không xa, do đó lãnh đạo xã Ea Wer cũng đã đề nghị với UBND huyện Buôn Đôn kéo dài đường ống dọc tuyến đường tỉnh lộ 1 về xã, giúp bà con có nguồn nước sạch để dùng.