– Hạn hán khốc liệt do hiện tượng El Nino đang diễn ra tại nhiều vùng ở Gia Lai nhất là thời điểm tháng 3/2019…
>>> Dòng nước đổi màu như ‘tắc kè hoa’ ở Dương Nội
>>> Hải Dương: Hỗ trợ các hộ thiệt hại do dịch tả lợn
Cháy rừng ở huyện Đăk Đoa.
Cụ thể, theo thông cáo báo chí của UBND tỉnh Gia Lai quý I/2019, hiện nay, trên địa bàn có 14,05ha sắn bị bệnh khảm lá (tập trung ở hai huyện Krông Pa và Ia Pa), cùng với đó là 52ha mía bị bệnh trắng lá (ở Phú Thiện, Đak Pơ).
Ngoài ra, khó khăn còn xuất hiện ở khoai lang khi có đến hàng nghìn tấn không có đầu ra, dưa hấu được mùa thì dính nạn bảo kê. Vì thế, khó khăn cứ thế “bủa vây” người dân nơi tỉnh nghèo cao nguyên.
Trước thực trạng này, UBND tỉnh Gia Lai đã chỉ đạo, yêu cầu các đơn vị chức năng có thẩm quyền xác định mức độ gây hại và khoanh vùng để triển khai biện pháp phòng trừ. Ngoài ra, UBND tỉnh còn yêu cầu ngành chức năng, địa phương vào cuộc xử lý, kêu gọi nhiều đơn vị, doanh nghiệp thu mua khoai giúp người dân yên tâm sản xuất.
Đến nay, các dịch bệnh trên sắn và mía cơ bản đã được đẩy lùi, khoai lang đã được tiêu thụ 3/4 sản lượng, nạn bảo kê đã và đang được xử lý quyết liệt.
Đặc biệt, khi nhắc đến Gia Lai người dân khắp cả nước sẽ biết đến thương hiệu hồ tiêu nổi tiếng Chư Sê. Thời còn hoàng kim, đây được xem là thủ phủ của “cây vàng trắng” đưa đời sống của nhân dân nơi đây từ khó khăn bỗng chốc trở thành những “ông hoàng, bà chúa”.
Vậy nhưng, cũng chính bởi loài cây này mà hiện giờ bao nhiêu gia đình phải xuống các tỉnh Miền đông để làm thuê nơi đất khách, quê người. Tiền vay chồng chất, treo biển bán nhà không ai mua, nợ ngân hàng khiến người dân lâm vào cảnh bi đát, khốn cùng.
Thêm một khó khăn nữa, dù mới chỉ đầu mùa khô thời tiết không thuận lợi, nắng nóng kéo dài, một số công trình hồ chứa nhỏ ở địa bàn huyện KBang và thị xã An Khê có khả năng thiếu nước vào cuối vụ nếu thời tiết tiếp tục nắng nóng và không có mưa. UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo tăng cường thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh trong mùa khô năm 2019 trên địa bàn tỉnh.
Nhiều cánh đồng ở khu vực cao tại làng Sul, xã Kong Htok, huyện Chư Sê chỉ còn trơ đá. Những cánh đồng như hoang mạc đầy chết chóc. Do đặc điểm địa hình nên cứ vào mùa khô, các ruộng nương này hầu như bỏ không.
Tập trung chỉ đạo, kiểm tra, hướng dẫn các địa phương, các đơn vị quản lý khai thác các công trình thủy lợi quản lý chặt chẽ, điều tiết hợp lý nguồn nước; thường xuyên tuyên truyền, vận động nhân dân nạo vét hồ chứa, kênh mương, khai thác, sử dụng tiết kiệm các nguồn nước, tận dụng tối đa nguồn nước ở ven bờ sông, các ao, hồ, khe suối… để phục vụ cho sản xuất vụ Đông Xuân 2018 – 2019.
Ngoài ra, cũng liên quan đến hạn hán, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh đã xảy ra 3 đợt cháy rừng tại hai huyện Đăk Đoa và Chư Păh thiệt hại lên đến trên 33ha rừng.
Theo ước tính, đến nay tổng diện tích trồng cây hồ tiêu trên địa bàn toàn tỉnh hơn 16.500ha, nhưng có đến gần 1/3 là số lượng tiêu chết (trong đó tiêu chết do mưa kéo dài gây thối rễ trên 4.500ha; do già cỗi trên 56 ha; do sâu bệnh gần 1.000 ha).
Theo một cán bộ có chức trách ở huyện Chư Sê cho biết, thời gian vừa qua nhiều vườn tiêu chết do bị bệnh, cùng với đó là nắng nóng nên người dân bỏ vườn tược mặc cho trời định đoạt.
Cũng vào thời điểm này, thời tiết khá thất thường, ngày nắng gắt nên thúc ép quá trình làm chín tiêu. Người dân phần chán nản không muốn hái, phần vì không đủ tiền thuê nhân công nên hàng nghìn trụ tiêu hái muộn chín rũ, rơi rụng xuống đất.
Hơn 32.000 hộ có tiêu chết với khoản nợ hơn 4.300 tỉ đồng. UBND tỉnh đã chỉ đạo rà soát, tổng hợp đề nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét.
Huyện Chư Sê cũng từng được mệnh danh là “thủ phủ” hồ tiêu thì nay đã biến thành những “nghĩa địa” tiêu trên vùng đất đỏ. Các tỷ phú tiêu một thời nay tha hương cầu thực nơi đất khách. Giá tiêu sụt giảm chạm đáy khiến đời sống của người dân lao vào bế tắc, ngập trong đống nợ.
Ngoài những khó khăn, thách thức đã nói ở trên thì tỉnh Gia Lai cũng đã đạt được nhiều thành tựu lớn. Tiêu biểu là cải cách thủ tục hành chính, kêu gọi vốn đầu tư và Chỉ số năng lực cạnh tranh (PCI) của năm 2018 đã tăng 10 bậc so với năm 2017 vươn lên thứ 33 toàn quốc và thứ 2 trong khu vực Tây Nguyên.
Ngọc Ánh (t/h)