Đô thị xanh

Hà Nội đề xuất xây bể ngầm và trạm bơm để giảm ngập nội đô

Quốc Minh • 03/10/2025 13:00

Trước tình trạng úng ngập nghiêm trọng do mưa lớn vượt thiết kế, Sở Xây dựng Hà Nội đã kiến nghị UBND thành phố triển khai các giải pháp công trình nhằm xử lý ngập cục bộ. Một trong những đề xuất trọng tâm là xây dựng bể chứa nước ngầm tại quỹ đất công, công viên, vườn hoa, kết hợp lắp đặt các trạm bơm chuyển bậc để tăng năng lực tiêu thoát nước.

Huy động hơn 2.400 nhân lực ứng trực 24/24h

Từ ngày 27/9, trước diễn biến bão số 10 (Bualoi), Sở Xây dựng chỉ đạo đơn vị thoát nước bơm hạ mực nước tại các hồ nội thành, đồng thời phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường hạ thấp mực nước tại các sông, kênh, hồ thủy lợi. Hơn 2.479 nhân viên cùng hơn 500 trang thiết bị được huy động ứng trực suốt ngày đêm.

Một số công trình xử lý thoát nước cấp bách cũng đã hoàn thành, như tuyến nối ngõ 685 và 612 Lạc Long Quân, đấu nối tuyến thoát nước Nguyễn Hoàng Tôn ra hồ Tây; đồng thời phối hợp với Công ty Nam Thăng Long bơm hạ mực nước hệ thống thoát nước khu đô thị Ciputra.

Theo ông Lê Văn Du, Trưởng phòng Quản lý hạ tầng cấp thoát nước (Sở Xây dựng Hà Nội), nguyên nhân chính của các điểm ngập sâu những ngày qua là lượng mưa cực đoan, vượt quá mức thiết kế 310 mm/2 ngày. Riêng ngày 30/9, nhiều khu vực ghi nhận lượng mưa kỷ lục: Ô Chợ Dừa đạt 527,2 mm (vượt 170% thiết kế), Hai Bà Trưng 407,7 mm (vượt 131,5%).

Nước mưa không thể tiêu thoát kịp, tràn mặt đường, dồn về các khu vực trũng thấp gây ngập nặng.

Hạ tầng chưa đồng bộ, quy hoạch chậm triển khai

Sở Xây dựng cũng thẳng thắn nhìn nhận hạn chế của hạ tầng. Nhiều hồ điều hòa và công trình đầu mối triển khai chậm. Ở các khu đô thị mới, hạ tầng chưa kết nối với hệ thống chung, thậm chí có nơi cốt nền thấp khiến nước dồn nhanh khi mưa lớn, trong khi nhiều trạm bơm, cửa xả theo quy hoạch chưa được xây dựng.

Các chuyên gia đô thị cảnh báo, nếu không có giải pháp tổng thể và đồng bộ, tình trạng ngập lặp lại là điều khó tránh khỏi.

Sở Xây dựng cho biết trong quá trình lập quy hoạch cao độ nền và thoát nước Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn 2065, sẽ tính toán các kịch bản thích ứng với biến đổi khí hậu, nhất là kịch bản mưa vượt thiết kế.

Ông Trần Hoài Anh, Phó Cục trưởng Cục Kết cấu hạ tầng xây dựng (Bộ Xây dựng), đề xuất các địa phương cần chủ động bố trí phương án xử lý tại các điểm thường ngập, theo dõi sát thời tiết, duy tu cống rãnh, nạo vét cửa xả, kiểm tra cống kiểm soát triều và trạm bơm để đảm bảo tiêu thoát nước.

GS.TS Nguyễn Việt Anh (Đại học Xây dựng Hà Nội) cho rằng Hà Nội nên tham khảo mô hình 5T gồm: Tách, Thấm, Trữ, Thoát, Trung chuyển; kết hợp giải pháp phi công trình như Thông tin, Thích ứng, Tiền. Ông nhấn mạnh cần ứng dụng công nghệ số phục vụ cảnh báo sớm và dự báo nguy cơ ngập úng.

Những đề xuất trên được kỳ vọng giúp Hà Nội tăng khả năng chống chịu trước các hiện tượng thời tiết cực đoan đang gia tăng.