Vì sao Hà Nội hứng trận ngập "kinh hoàng"?

Ngập úng ban đầu xuất hiện ở các khu vực từng là ngoại thành như Xuân Phương, Phú Diễn, Đông Ngạc, Từ Liêm, sau đó lan nhanh, đến khoảng 8h sáng đã phủ khắp nội đô. Nhiều trường học phải cho học sinh nghỉ hoặc chuyển sang học trực tuyến.

Đến giờ tan tầm, các đợt mưa càng dồn dập làm giao thông hỗn loạn. Nhiều người bị kẹt hàng giờ giữa đường, thậm chí không thể về nhà, buộc phải trú tạm tại khách sạn hoặc nhà nghỉ gần đó. Tại các cơ quan, không ít người chọn đi bộ hàng chục km để về nhà. Với người dân Thủ đô, 30/9 thực sự là một “ngày kinh hoàng”.

Vì sao Hà Nội hứng mưa lớn kéo dài?

Theo số liệu của Công ty Thoát nước Hà Nội, từ 7h đến 19h ngày 30/9, nhiều khu vực ghi nhận lượng mưa trên 200 mm: Ba Đình 252 mm, Văn Miếu 277 mm, Tây Hồ 296 mm, Yên Sở 275 mm, Thanh Xuân 267 mm, Thường Tín 291 mm… Cá biệt, xã Vĩnh Thanh đạt 448 mm, phường Hai Bà Trưng 414 mm.

Toàn thành phố xuất hiện 82 điểm ngập. Nhiều nơi ghi nhận lượng mưa vượt 366 mm, cao hơn đáng kể so với khả năng thiết kế của hệ thống thoát nước hiện nay (chỉ đáp ứng tối đa 310 mm trong 48 giờ).

Ông Trương Bá Kiên - Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Khí tượng Khí hậu (Viện Khoa học Khí tượng thủy văn và Biến đổi khí hậu) cho biết khu vực Hà Nội, Bắc Giang, Thái Nguyên xuất hiện vùng hội tụ gió mạnh từ tầng thấp tới tầng cao.

Ba yếu tố chính dẫn đến mưa lớn liên tục gồm:

- Hoàn lưu bão còn sót lại: Tàn dư của bão Ragasa và bão Bualoi khiến đồng bằng Bắc Bộ, bao gồm Hà Nội, duy trì độ ẩm cao và không khí bất ổn định.

- Ảnh hưởng của áp cao cận nhiệt đới: Khối áp cao mở rộng về phía đông và nam, tạo dải gió đông – đông nam từ vịnh Bắc Bộ đưa hơi ẩm thổi sâu vào đất liền.

- Hội tụ gió trên cao: Ở độ cao khoảng 5.000 m, đới gió tây nam từ phía nam kết hợp với gió đông tạo thành dải hội tụ kéo dài từ Hưng Yên qua Hà Nội tới Cao Bằng, rộng 200–300 km. Trùng thời điểm với tác động từ hai yếu tố trên, dải hội tụ bị chặn lại bởi áp cao ở phía Trung Quốc khiến mưa dồn dập tại Hà Nội suốt nhiều giờ.

Ông Mai Văn Khiêm – Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn quốc gia cũng nhận định hoàn lưu bão Bualoi dù suy yếu khi di chuyển sang Lào vẫn tiếp tục gây mưa lớn ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Độ ẩm đất ở vùng núi và trung du đã bão hòa, nguy cơ sạt lở tăng cao.

Dự báo thời tiết sau “đỉnh điểm” mưa lớn

Chiều tối 30/9, Đài Khí tượng Thủy văn Bắc Bộ phát bản tin cảnh báo mưa lớn cuối cùng đối với Hà Nội. Trong ngày 1/10, Thủ đô vẫn có mưa rào và dông cục bộ nhưng khả năng xuất hiện mưa lớn kéo dài như hôm trước là thấp.

Người dân được khuyến cáo tiếp tục theo dõi dự báo thời tiết, chủ động phương án di chuyển và đảm bảo an toàn khi qua các khu vực trũng, nguy cơ ngập úng hoặc sạt lở.

Hà Nội còn 25 điểm ngập sau bão số 10