Khả năng xâm nhập mặn sẽ xuất hiện sớm và sâu hơn
Thực hiện Công văn số 6708/BNN-TCTL ngày 12/9/2019 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc chuẩn bị triển khai công tác phòng, chống xâm nhập mặn mùa khô năm 2019-2020 và căn cứ tình hình thực tế tại địa phương; Ủy ban nhân dân tỉnh yêu cầu các cơ quan, ban ngành rà soát tình hình, đánh giá khả năng tác động của hạn hán, xâm nhập mặn trong mùa khô 2019-2020 đến lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản và nước sinh hoạt của nhân dân.
Phối hợp ngăn mặn, trữ ngọt để tạo nguồn nước ngọt cho các nhà máy nước tại các đô thị Thành phố Rạch Giá, thành phố Hà Tiên và các huyện Kiên Lương, Kiên Hải và Phú Quốc. Sử dụng tiết kiệm nước, chủ động nguồn nước để đảm bảo cung cấp cho vụ Đông Xuân 2019-2020 và Hè Thu 2020; đồng thời, phục vụ cho phát triển nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là cho diện tích sản xuất tôm- lúa.
Chuẩn bị phương án, kế hoạch cấp nước, đảm bảo đủ nước sinh hoạt cho người dân vùng nông thôn, nhất là đối với người dân tại các khu vực khó khăn, vùng không có tuyến ống cấp nước, điều kiện giao thông đi lại không thuận lợi để lấy nước.
Theo Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Kiên Giang hiện tượng ENSO duy trì trạng thái trung tính đến đầu năm 2020 và nghiêng về pha nóng. Khả năng mùa mưa năm 2019 kết thúc tương đương với trung bình nhiều năm (TBNN), lượng mưa các tháng 10- 11/2019 và tháng 01- 03/2020 phổ biến ở mức thấp hơn TBNN từ 10-30%; tuy nhiên, trong tháng 12/2019 có khả năng xuất hiện các đợt mưa diện rộng trên khu vực.
Về thủy văn, xâm nhập mặn hiện tại mực nước các trạm trên dòng chính sông Mê Kông tại Lào và miền Bắc Campuchia xuống nhanh ở mức thấp, thấp hơn cùng kỳ năm 2018 từ 2,80-3,90m, thấp hơn cùng kỳ 2015 từ l,50-2,30m. Mực nước các trạm đầu nguồn sông Cửu Long đang xuống nhanh, mực nước cao nhất ngày 06/10/2019 tại trạm Châu Đốc là 2,43m, thấp hơn cùng kỳ 2018 là l,05m, thấp hơn TBNN là 0,96m. Mực nước các trạm nội đồng Kiên Giang xuống chậm đến giữa tháng 10/2019, sau đó xuống nhanh.
Mùa khô năm 2019-2020, khả năng xâm nhập mặn sẽ xuất hiện sớm và sâu hơn mùa khô năm 2018-2019, ở mức cao hơn TBNN, khả năng ở mức xấp xỉ mùa khô 2015-2016. Độ mặn 4% trên sông Cái Lớn xâm nhập sâu khoảng 40Km trong tháng 01/2020, mặn bắt đầu tăng cao từ tháng 02/2020, trong tháng 3 và tháng 4/2020 độ mặn duy trì ở mức cao trong thời gian nhiều ngày, khả năng độ mặn cao nhất năm xuất hiện vào những ngày cuối tháng 4 và đầu tháng 5/2020.
Tăng cường khả năng trữ nước ngọt
Để đảm bảo nước sinh hoạt vùng nông thôn và trung tâm các thành phố, các huyện; xã, phường, thị trấn trong tỉnh, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo vận hành hệ thống cống trên địa bàn thành phố, chủ động tích nước an toàn vào các hồ chứa Dương Đông (huyện Phú Quốc), Bãi Nhà (huyện Kiên Hải) để cấp nước sinh hoạt cho nhân dân trên đảo vào mùa khô. Khẩn trương hoàn thành đưa vào sử dụng các hồ chứa nước đang xây dựng, có kế hoạch đảm bảo nước sinh hoạt vùng nông thôn, rà soát, thống kê các hộ dân ở phân tán ở các khu vực vùng sâu, vùng xa, khu vực chưa có trạm cấp nước hoặc chưa có tuyến ống đi qua. Đầu tư hỗ trợ cấp nước nhỏ lẻ bằng bồn nhựa 2m3 chứa nước và hóa chất xử lý nước khẩn cấp (PAC) cho các hộ dân ở phân tán, những vùng khó khăn về nước sạch mà nguồn nước mặt có thể sử dụng được, thực hiện công tác duy tu, bảo dưỡng các Trạm cấp nước đang bị xuống cấp.
Tăng cường công tác tuyên truyền, truyền thông, nâng cao năng lực và nhận thức của cộng đồng về biến đổi khí hậu và nước biển dâng, yêu cầu kiểm soát mặn để phục vụ sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản và phục vụ nước sinh hoạt cho nhân dân. Xây dựng các chương trình tập huấn, tăng cường vai trò của báo chí, các phương tiện thông tin đại chúng trong tuyên truyền, cung cấp thông tin và hướng dẫn sử dụng nguồn nước một cách khoa học, tiết kiệm, hợp lý.
Theo dõi chặt chẽ tình hình thời tiết, diễn biến mặn. Tăng cường công tác điều tra xâm nhập mặn trên các tuyến kênh chính, kịp thời thông báo cho các ngành, địa phương và nhân dân biết để chủ động trong sản xuất và sinh hoạt.
Thường xuyên kiểm tra, có giải pháp khắc phục ngay các điểm xâm nhập mặn, thiếu nước tưới cho sản xuất nông nghiệp, nước sinh hoạt vùng nông thôn. Trường hợp nước đầu nguồn đổ về đồng bằng thấp trong thời gian dài, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Kiên Giang phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh An Giang thống nhất lịch thực hiện lấy nước luân phiên trong vùng Tứ Giác Long Xuyên để đảm bảo nguồn nước tưới tiêu, bảo vệ sản xuất.
Trương Anh Sáng