La Nina diễn biến bất ngờ trong thời gian tới

Theo dự báo mới nhất của Trung tâm Dự báo Khí hậu (CPC) của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA), La Nina sẽ sớm xuất hiện nhưng sẽ yếu và tồn tại trong thời gian ngắn. Những giai đoạn gió mậu dịch yếu hơn bình thường ở vùng nhiệt đới khiến Thái Bình Dương nóng ấm nhẹ dẫn đến việc trì hoãn sự phát triển của La Nina.

Quan sát tình trạng nóng lên ở Thái Bình Dương và kết quả từ các mô hình dự báo trên máy tính làm cho các nhà dự báo thời tiết tin rằng ít khả năng có La Nina mạnh trong những tháng tới.

Đặc trưng của La Nina là dòng biển ở Thái Bình Dương trở nên lạnh bất thường, xuôi về phía Bắc. Nước biển lạnh hơn cũng làm cho nhiệt độ không khí ở Thái Bình Dương và các khu vực lân cận lạnh hơn. Nền nhiệt độ hạ xuống thấp đáng kể nên La Nina sẽ gây ra những trận rét đậm rét hại cho khu vực chịu ảnh hưởng.

Khu vực Đại Tây Dương sẽ có nhiều bão tố khi xảy ra hiện tượng La Nina. Trong khi đó, khu vực Thái Bình Dương bão lại suy yếu. Cùng lúc này, Đông Thái Bình Dương ít bão hơn, ở miền Nam nước Mỹ gặp hạn hán, trong khi Tây Bắc Thái Bình Dương và Canada lại gặp nhiều và lũ lụt. Vào mùa Đông, nhiệt độ trở nên ấm hơn ở phía Nam và lạnh hơn ở phía Bắc.

Trong các tháng cuối năm 2024, La Nina và đầu năm 2025 sẽ giảm đáng kể. Dự báo trong 3 tháng tới, xác suất xuất hiện La Nina khoảng 50-55%. Với xu thế khí tượng trên, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia dự báo trong khoảng thời gian từ tháng 12/2024 đến tháng 2/2025, hoạt động của bão, áp thấp nhiệt đới trên khu vực Biển Đông và ảnh hưởng đến đất liền Việt Nam có khả năng ở mức xấp xỉ so với trung bình nhiều năm (trung bình nhiều năm trên Biển Đông là 1,4 cơn; đổ bộ vào đất liền Việt Nam là 1,1 cơn), tập trung nhiều ở khu vực Trung Bộ và các tỉnh, thành phố phía Nam.

Cũng trong khoảng thời gian dự báo, trên phạm vi cả nước có khả năng xảy ra các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, sét và gió giật mạnh.

Theo đó, từ tháng 12/2024 đến tháng 2/2025, không khí lạnh có khả năng hoạt động mạnh và gây ra các đợt rét đậm, rét hại. Trong đó riêng các tỉnh tại khu vực Bắc Bộ có khả năng xuất hiện rét đậm, rét hại trên diện rộng từ nửa cuối tháng 12 (tương đương so với trung bình nhiều năm).

Trước đó, đầu năm 2024, hầu hết các mô hình dự báo thời tiết đều cho rằng, La Nina xuất hiện trong năm nay. Tuy nhiên, ngày càng ít mô hình dự báo đưa ra kịch bản này.

Dự báo mới nhất của Trung tâm Dự báo Khí hậu (CPC) của Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) ngày 14/11 nhận định, La Nina sẽ sớm xuất hiện nhưng sẽ yếu và tồn tại trong thời gian ngắn. Những giai đoạn gió mậu dịch yếu hơn bình thường ở vùng nhiệt đới khiến Thái Bình Dương nóng ấm nhẹ, làm trì hoãn sự phát triển của La Nina.

Tác động kép của El Nino và biến đổi khí hậu có thể làm gia tăng tình trạng nóng lên toàn cầu. Những nỗ lực thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm phát thải khí nhà kính có thể giúp giảm mức độ nghiêm trọng của những tác động này.

Hiện tượng La Nina ảnh hưởng đến đời sống và sản xuất ở mức độ toàn cầu. Việt Nam nằm ở khu vực châu Á Thái Bình Dương nên cũng không nằm ngoài những tác động của các loại hình thời tiết cực đoan, mưa bão, khô hạn...

Nước ta khu vực chịu tác động mạnh của La Nina có thể thấy như, làm gia tăng lượng mưa, nhiều trận mưa lớn, bão và bão mạnh, lụt lụt, lũ quét, sạt lở đất, rét đậm rét hại và các đợt không khí lạnh, rét đậm, rét hại kéo dài, … Kéo theo đó là những tác động xấu đến các hoạt động kinh tế-xã hội, môi trường và sinh thái.

La Nina làm gia tăng các trận mưa lớn, lũ lụt thường xuyên hơn. Mùa mưa bão, miền Trung hứng chịu nhiều đợt mưa lớn kéo dài, nhất là từ tháng 9 đến tháng 12. Điều này dẫn đến lũ lụt nghiêm trọng, sạt lở đất, và thiệt hại lớn về người và tài sản. Thông thường, phải chịu ảnh hưởng nặng nề nhất là các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam và Quảng Ngãi.

Miền núi phía Bắc và Tây Nguyên cũng chịu ảnh hưởng của mưa lớn, gây ra lũ quét và sạt lở đất, đặc biệt nguy hiểm đối với các cộng đồng dân cư sống ở những khu vực này.