Theo ông Vũ Anh Tuấn, Phó trưởng phòng Dự báo thời tiết Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, nguyên nhân mưa lớn ở Tây Nguyên và Nam Bộ những ngày qua do hoạt động của áp thấp nhiệt đới trên khu vực Bắc Biển Đông, kết hợp với hoạt động mạnh và kéo dài của gió mùa Tây Nam.
Gió mùa Tây Nam là gió mùa hè theo hướng Tây Nam, có nguồn gốc gió mùa Tây Nam xuất phát từ Nam Bán cầu dịch chuyển lên và đổi hướng. Khi vượt qua đường xích đạo sẽ chia làm hai hướng hình thành, một là khu vực ngay trên bán đảo của Malaixia và đổi hướng về Nam Bộ nước ta, hai là trên khu vực Ấn Độ dịch chuyển sang. Bản chất của gió mùa Tây Nam là mang theo nóng ẩm nên liên quan chặt chẽ đến mùa mưa ở Nam Bộ.
Các ngư dân hoạt động trên biển lưu ý mưa dông mạnh kèm lốc xoáy và gió giật mạnh. Khu vực biển có ảnh hưởng của gió mùa Tây Nam sẽ có sóng lớn, biển động.
Trong những ngày qua, Bắc Bộ đã diễn ra mưa lớn diện rộng, đặc biệt ở Tây Bắc Bộ có những điểm mưa to đến rất to. Theo đánh giá, nguyên nhân của đợt mưa này là do hoạt động của rãnh áp thấp đi qua Vịnh Bắc Bộ kết hợp với hội tụ gió trên cao và hội tụ ẩm liên tục khu vực phía Tây xuất hiện các điểm mưa vừa, mưa to đến rất to.
Những ngày tới, rãnh áp thấp tiếp tục hoạt động trên khu vực Bắc Bộ. Ngoài ra, vùng áp thấp trên khu vực biên giới phía Đông Bắc của Việt Nam. Vùng áp thấp này sẽ duy trì và hoạt động mạnh trong các ngày 5-7/8. Từ ngày 8/8, vùng áp thấp có khả năng di chuyển về phía Tây.
Từ nay đến ngày 8/8, trên khu vực Bắc Bộ tiếp tục xảy ra mưa vừa đến mưa to trên diện rộng. Vùng mưa tập trung chính ở khu vực phía Tây Bắc Bộ và các tỉnh biên giới phía Bắc. Mưa lớn khiến khả năng cao xảy ra mưa to đến rất to như những ngày qua, do vậy nguy cơ cao là lũ quét và sạt lở đất các tỉnh miền Bắc là rất lớn. Ngoài ra từ ngày 5-7/8, do hoạt động của vùng áp thấp sinh ra dông lốc, gió giật mạnh.