Miền Trung “gồng mình” trước nắng nóng, hạn hán kéo dài

Theo Tổng cụng Thủy lợi (Bộ NN-PTNT) nắng nóng và khô hạn xảy ra tập trung ở các tỉnh Trung bộ đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất nông nghiệp.

Qua thống kê cho thấy các tỉnh Trung bộ đang có khoảng 19.180 ha đất nông nghiệp bị hạn hán, thiếu nước.

Khô hạn kèm theo tình trạng xâm nhập mặn khiến tình hình càng thêm bất lợi. Ở Quảng Nam, ngoài 13.000 ha đất sản xuất nông nghiệp vùng ven viển Duy Xuyên, Điện Bàn, Hội An, Tam Kỳ bị ảnh hưởng do khô hạn, có đến 4.500 ha khác chịu thiệt hại do hạ lưu Thu Bồn nhiễm mặn. Ông Nguyễn Đình Hải, Giám đốc Công ty TNHH MTV khai thác thủy lợi Quảng Nam, cho biết nắng nóng kéo dài trên diện rộng thời gian qua đã khiến 3 hồ chứa thủy điện lớn ở phía thượng nguồn (Sông Tranh, A Vương, Đắk Mi 4) bị thiếu hụt nguồn nước nghiêm trọng. Vì vậy, từ cuối tháng 6 đến nay, các thủy điện đã cắt giảm công suất phát điện, khiến dòng chảy tụt giảm mạnh.

Bắp do khô hạn chết đứng ngoài đồng. Ảnh K.Trần

Kết quả quan trắc từ ngày 29.6 đến nay cho thấy nồng độ mặn trên sông Thu Bồn tại khu vực cầu Câu Lâu cũ là 20,3 phần nghìn; tương tự, sông Vĩnh Điện tại khu vực ngã ba Vòm Cẩm Đồng là 3 phần nghìn, tại khu vực gần bể hút của trạm bơm Vĩnh Điện là 1 phần nghìn. Trong khi đó, nếu nồng độ mặn tại bể hút vượt mức 0,8 phần nghìn thì các trạm bơm điện không thể vận hành để bơm nước tưới dưỡng cho những ruộng lúa non.

Kết quả quan trắc hiện tại cho thấy, mực nước dòng chảy trên các sông khu vực này đã thiếu hụt lên tới 50 – 60% so với mức trung bình nhiều năm.

Dự báo, lượng dòng chảy thiếu hụt trên các sông tiếp tục có xu hướng tăng trong tháng 7 nên tình trạng khô hạn, thiếu nước ngoài vùng cấp nước của các công trình thủy lợi tiếp tục xảy ra ở các tỉnh từ Quảng Bình đến Ninh Thuận.

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, trong tháng 7, ở các tỉnh Trung bộ sẽ còn 2 – 3 đợt nắng nóng kéo dài trên diện rộng. Các tỉnh Trung bộ quay trở lại tình trạng ít mưa, xuất hiện nhiều ngày nắng nóng gay gắt và đặc biệt gay gắt sẽ khiến tình trạng khô hạn còn tiếp tục duy trì trên khu vực trung và nam Trung bộ ít nhất là kéo dài đến hết tháng 7.

Nhiều hệ thống tưới tiêu không còn một giọt nước. Ảnh Nguyễn Phúc

Để giảm thiểu thiệt hại do hạn hán và đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và sinh hoạt cho người dân, mới đây Tổng cục Thủy lợi đã có văn bản đôn đốc Sở NN-PTNT các tỉnh Trung bộ đề nghị thường xuyên kiểm kê nguồn nước cung cấp cho sản xuất nông nghiệp, sinh hoạt trên địa bàn, khoanh vùng cụ thể các diện tích có nguy cơ bị hạn hán, thiếu nước, xây dựng kế hoạch cấp nước cụ thể cho từng vùng phục vụ của công trình thủy lợi.

Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp và chính quyền các địa phương nạo vét hệ thống dẫn nước, lắp đặt các trạm bơm dã chiến bơm cấp nước, đào giếng khoan tìm kiếm nguồn nước cho các khu vực bị thiếu nước; tăng cường thông tin, tuyên truyền cho người dân có ý thức sử dụng tiết kiệm nước, vận động nhân dân trữ nước và sử dụng nước hiệu quả, tiết kiệm. Về giải pháp lâu dài, các tỉnh Trung bộm tiếp tục nghiên cứu chuyển đổi cơ cấu cây trồng trong sản xuất ít tiêu tốn nước thích nghi với điều kiện thời tiết khô hạn, khắc nghiệt.

Mai Dung (t/h)