Nhiệt độ trái đất tăng nhanh chưa từng có trong vòng 2.000 năm qua

Trong khi phần lớn châu Âu đang phải hứng chịu đợt nắng nóng thứ hai chỉ trong vòng một tháng, hai nghiên cứu riêng biệt phân tích 2.000 năm xu hướng trong lịch sử khí hậu gần đây của hành tinh chúng ta. Các nhà nghiên cứu đã sử dụng dữ liệu nhiệt độ được tổng hợp từ gần 700 chỉ số: vòng cây, lõi băng, trầm tích và san hô, và nhiệt kế hiện đại…

Kết luận cho thấy không có thời điểm nào trong lịch sử con người hiện đại nhiệt độ lại tăng nhanh và liên tục như cuối thế kỷ 20, giai đoạn mà thế giới thời hậu chiến và nền kinh tế dựa trên nhiên liệu hóa thạch đạt tới mức cao chưa từng thấy phục vụ cho sản xuất và tiêu dùng.

Những gì còn lại của hồ Chilwa, hồ lớn thứ hai ở Malawi.

Theo các nhà khoa học, trong bối cảnh nhiệt độ trung bình toàn cầu hiện cao hơn 1 độ C so với mức của thời kỳ tiền công nghiệp, song đã có giai đoạn trong nhiều thế kỷ qua ghi nhận nhiệt độ toàn cầu có lúc mát hơn và ấm hơn. Điều này đã dẫn tới sự hoài nghi rằng hoạt động của con người vào thời kỳ đó không phải nguyên nhân chính của tình trạng biến đổi khí hậu.

Cũng trong nghiên cứu này, các nhà khoa học đã rà soát lại xu hướng nhiệt độ theo khu vực trong thời kỳ xưa, đặc biệt là những giai đoạn ghi nhận sự thay đổi khí hậu thất thường, như thời kỳ Tiểu Băng Hà (1550-1850) – giai đoạn mà khu vực Bắc Âu trải qua những mùa Đông lạnh hơn so với mức trung bình của những năm đầu thế kỷ 20.

Theo nhà khoa học Nathan Steiger thuộc Cơ quan giám sát Trái đất Lamont-Doherty của Đại học Columbia, hiện tượng thay đổi thời tiết trong những giai đoạn trước kia chỉ diễn ra theo khu vực chứ không trải rộng toàn cầu. Điều này đi ngược lại với xu hướng tăng nhiệt như hiện nay. Nhà khoa học này nhấn mạnh 98% khu vực trên toàn cầu đều cùng xu hướng tăng nhiệt sau thời kỳ Cách mạng công nghiệp.

Nắng nóng kỷ lục tại châu Âu

Các kỷ lục mới về nhiệt độ đã tiếp tục được ghi nhận trong ngày 24/7 tại Bỉ, Hà Lan và Đức, song theo dự báo, điều tồi tệ nhất vẫn còn ở ngày 25/7 ở Tây Âu.

Tối 24/7, Dịch vụ thời tiết Đức DWD thông báo trên Twitter: “Kỷ lục nhiệt độ mới ở Đức! 40,5°C, kỷ lục trước đó là 40,3°C (Kitzingen, ngày 5/7/2015) đối với toàn nước Đức đã bị đánh bại hôm nay tại Geilenkirchen”.

Vào buổi chiều ở Hà Lan, nhiệt kế thủy ngân đã lên mức 38,8°C ở Gilze Rijen, phía Nam đất nước, và 39,2°C ở Eindhoven. Kỷ lục cuối cùng là vào năm 1944 với 38,6°C theo Viện Khí tượng Hoàng gia Hà Lan.

Tại Bỉ, nhiệt độ cũng đã đạt mức cao kỷ lục. Viện Khí tượng Hoàng gia Bỉ (MRI) cho biết mức nhiệt 39,9°C được đo ngày 24/7 tại căn cứ quân sự ở Kleine-Brogel, phía Đông Bắc. Đây là “nhiệt độ cao nhất kể từ khi bắt đầu quan sát vào năm 1833” – Trưởng MRI David Dehenauw khẳng định.

Tại Pháp, mức độ cảnh báo nhiệt độ cao “màu da cam” trên phần lớn diện tích lãnh thổ nước này đã được nâng lên mức “màu đỏ” tại khu vực phía Bắc, bao gồm cả thủ đô Paris.

Luxembourg cũng thông báo đã áp dụng báo động đỏ do nắng nóng kéo dài.

Italy cũng bị ảnh hưởng và nhà chức trách ngày 24/7 đã nâng mức cảnh báo 3 (báo động đỏ) tại 5 thành phố: Bolzano, Brescia, Florence, Perugia và Torino.

Một nửa đất nước Thụy Sĩ cũng đang trong cảnh báo màu cam vì nắng nóng.

Mai Dung (t/h)