Việt Nam có khoảng trên 400 triệu tấn rác thải nhựa bị rò rỉ ra đại dương mỗi năm

Ô nhiễm rác thải nhựa (RTN) là một trong những vấn đề môi trường nghiêm trọng và cấp bách nhất hiện nay trên phạm vi toàn cầu. Theo báo cáo xác định điểm nóng ô nhiễm nhựa tại Việt Nam (do IUCN, Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc (UNEP) và Sáng kiến Life Cycle xuất bản hợp tác cùng EA, Quantis, trong năm 2018), toàn quốc có trên 400 triệu tấn rác thải nhựa bị rò rỉ ra đại dương, tương đương với lượng rác rò rỉ là 4.7 kg/người/năm.

Nhận thức được nguy cơ nghiêm trọng của RTN đối với môi trường và con người, nhà nước đã được ban hành nhiều chính sách nhằm giảm thiểu ô nhiễm RTN. Báo chí cũng đóng một vai trò rất quan trọng trong việc nâng cao nhận thức, thúc đẩy các sáng kiến/giải pháp, chỉ ra những vấn đề còn tồn đọng cũng như hỗ trợ thực thi chính sách ở các cấp độ khác nhau liên quan đến ô nhiễm RTN.

Hiện nay, chỉ với một lệnh tìm kiếm trên mạng về chủ đề ô nhiễm RTN tại Việt Nam, có đến 1,3 triệu tin/bài/phóng sự kết quả được tìm thấy trong vòng 0,43 giây. Con số này cho thấy lượng thông tin truyền thông về vấn đề này là rất lớn và dễ tiếp cận, nhưng vẫn còn nhiều bất cập, tác động về mặt nhận thức và thay đổi hành vi của một bộ phận cộng đồng còn hạn chế.

Dự án “Phóng viên nữ hành động giảm thiểu rác thải nhựa và ô nhiễm nhựa” do Quỹ Vì tầm vóc Việt thực hiện được xây dựng dựa trên bối cảnh ô nhiễm nhựa tại Việt Nam đang ở mức báo động, và là đại diện duy nhất của Việt Nam được nhận tài trợ từ Mạng lưới Báo chí Toàn cầu (Earth Journalism Network) năm 2022. Cùng với đó, nhiều phóng viên nữ chưa có được cơ hội tiếp cận thông tin và tham gia bình đẳng trong lĩnh vực điều tra về môi trường. Trong vòng 1 năm từ tháng 4/2022 đến tháng 3/2023 dự án “Phóng viên nữ hành động giảm thiểu rác thải nhựa và ô nhiễm nhựa” đã thực hiện được các hoạt động đa dạng thúc đẩy vai trò của báo chí, truyền thông về chủ đề này và nhận được sự hưởng ứng tích cực từ mạng lưới phóng viên nữ cũng như các bên liên quan và cộng đồng. Phát huy vai trò tiên phong của các nữ nhà báo, phóng viên, biên tập viên trong việc phổ biến và khuyến khích cộng đồng thực hiện trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ môi trường.