Biến đổi khí hậu

Việt Nam – UNIDO tăng cường hợp tác giảm phát thải công nghiệp tại COP30

Phúc An • 14/11/2025 13:30

Sáng 13/11 (giờ Brazil), trong khuôn khổ COP30, Đoàn Việt Nam đã có buổi làm việc với Tổ chức Phát triển Công nghiệp Liên hợp quốc (UNIDO) nhằm thúc đẩy hợp tác trong giảm phát thải khí nhà kính từ lĩnh vực công nghiệp – một trong những nguồn phát thải lớn nhưng còn nhiều tiềm năng tiếp nhận hỗ trợ từ các quỹ khí hậu.

Bà Rana Ghoneim, Giám đốc bộ phận Năng lượng và Hành động khí hậu (UNIDO), cho biết tổ chức này đang triển khai Chương trình bổ sung thứ 8 của Quỹ Môi trường toàn cầu (GEF-8), trong đó có Chương trình Tăng tốc đầu tư khử carbon trong các ngành khó giảm phát thải (GDIA). Chương trình hỗ trợ các quốc gia xây dựng lộ trình công nghiệp phát thải ròng bằng 0, bắt đầu từ lĩnh vực xi măng, thông qua việc hoàn thiện chính sách, xây dựng tiêu chuẩn giảm phát thải và thúc đẩy các mô hình đầu tư công – tư.

COP30 được tổ chức tại thành phố Belém (Brazil) với chủ đề Global Mutirão against climate change - Thế giới cùng chung tay ứng phó với biến đổi khí hậu

GDIA được kỳ vọng sẽ thu hẹp khoảng cách giữa nhu cầu chuyển đổi công nghiệp của các quốc gia đang phát triển với các nguồn tài chính quốc tế, đồng thời phù hợp mục tiêu 1,5°C của Thỏa thuận Paris.

Song song với đó, UNIDO đang triển khai Chương trình Sẵn sàng của Quỹ Khí hậu xanh (GCF) trong lĩnh vực khử carbon công nghiệp, nhằm hỗ trợ các quốc gia xây dựng đề xuất cho những dự án chuyển đổi quy mô lớn. Bà Rana Ghoneim nhấn mạnh UNIDO có bề dày kinh nghiệm trong giảm phát thải công nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất xi măng.

Về phía Việt Nam, trước thềm COP30, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cùng UNDP và Tổ chức Hợp tác Quốc tế Đức đã tổ chức tham vấn kỹ thuật cho dự thảo Đóng góp do quốc gia tự quyết định giai đoạn 2026–2035 (NDC 3.0). Cuộc họp đánh giá kết quả thực hiện NDC thời gian qua và đề xuất mục tiêu giảm phát thải mới cho các lĩnh vực lớn, bao gồm quá trình công nghiệp.

Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu Lê Ngọc Tuấn – Trưởng đoàn công tác Việt Nam tại COP30 cho biết giảm phát thải trong sản xuất xi măng là một giải pháp trọng tâm trong dự thảo NDC 3.0. Việt Nam dự kiến thí điểm phân bổ hạn ngạch phát thải cho các cơ sở sản xuất xi măng, sắt thép và nhiệt điện ngay trong năm 2025. Ông đánh giá cao sự hỗ trợ của UNIDO và mong muốn hai bên tiếp tục hợp tác xây dựng các dự án cụ thể nhằm hiện thực hóa mục tiêu NDC giai đoạn mới.

GCF ưu tiên các dự án chuyển đổi năng lượng tại Việt Nam

Quỹ Khí hậu xanh (GCF), thành lập tại COP16 năm 2010, đặt mục tiêu hỗ trợ các nước đang phát triển xây dựng và thực hiện các cam kết NDC mạnh mẽ hơn. GCF ưu tiên đầu tư vào năng lượng tái tạo, công nghiệp sạch, giao thông bền vững, quản lý rừng và các dự án thích ứng như nông nghiệp bền vững, bảo tồn hệ sinh thái và hạ tầng chống chịu khí hậu.

Tính đến nay, GCF đã huy động hàng chục tỷ USD qua ba vòng đóng góp và tài trợ 18 tỷ USD cho 314 dự án tại 133 quốc gia. Tại Việt Nam, GCF đã hỗ trợ 5 dự án tăng cường năng lực sẵn sàng với tổng kinh phí 4,7 triệu USD và tài trợ 6 dự án khác trị giá 210,6 triệu USD. Hiện có 19 tổ chức được GCF công nhận hoạt động tại Việt Nam, trong đó có VDB và BIDV.

GCF đánh giá Việt Nam có tiềm năng lớn trong lĩnh vực năng lượng, đặc biệt ở khả năng mở rộng mô hình ra toàn khu vực. Theo nghiên cứu, ASEAN cần khoảng 80 tỷ USD cho quá trình chuyển đổi năng lượng phục vụ xuất khẩu xanh sang thị trường châu Âu. Việt Nam được kỳ vọng có thể tận dụng nguồn vốn xúc tác từ GCF để đẩy nhanh chuyển đổi và trở thành đối tác chiến lược của Quỹ trong khu vực.