Bão số 3 gây thiệt hại nặng nề tại nhiều địa phương

Theo báo cáo của Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai (Bộ NN&PTNT), từ ngày 21/7 đến 8 giờ sáng 28/7, mưa lũ do hoàn lưu bão số 3 đã làm 7 người thiệt mạng (Nghệ An 5, Sơn La 2), 10 người bị thương và 4 người mất tích tại Sơn La.

Mưa lớn kéo dài gây sạt lở tại 199 điểm trên các tuyến đường bộ, khiến giao thông bị chia cắt nghiêm trọng. Tại Sơn La, quốc lộ 4G đoạn qua hai xã Huổi Một và Sốp Cộp bị ách tắc hoàn toàn. Tại Nghệ An, quốc lộ 7A – trục giao thông huyết mạch bị sạt lở nặng, nhiều đoạn ngập sâu, buộc Bộ Quốc phòng phải triển khai trực thăng tiếp tế khẩn cấp cho người dân bị cô lập.

Giao thông, hạ tầng bị tê liệt

Tổng cộng, 6 cầu treo bị cuốn trôi, hàng trăm điểm sạt lở trên quốc lộ và tỉnh lộ ở Nghệ An, Sơn La, Lào Cai, Điện Biên... Trong khi đó, đường sắt và hàng không không bị ảnh hưởng nghiêm trọng, hoạt động vẫn diễn ra bình thường.

Tại Sơn La, gần 40 trạm biến áp ngừng hoạt động, khiến 3.677 hộ dân mất điện; 21 trạm mất tín hiệu di động. Nhiều tuyến đường tỉnh, liên xã vẫn trong tình trạng chia cắt do sạt lở.

Từ đêm 25/7 đến sáng 28/7, mưa lũ đã làm sập 22 căn nhà, hơn 6.900 nhà bị hư hỏng, ngập sâu hoặc bị cuốn trôi, ảnh hưởng đến gần 1.270 hộ dân buộc phải di dời. Gần 30 điểm trường và 6 trung tâm y tế bị hư hại; hơn 2.540 ha cây trồng hàng năm, gần 140 ha cây lâu năm và 67 ha cây ăn quả bị ảnh hưởng.

Ngành chăn nuôi cũng thiệt hại nặng nề khi gần 2.700 con gia súc, gia cầm bị cuốn trôi, gần 17 ha ao cá bị lũ cuốn. Riêng tại Lào Cai, mưa lớn khiến 180 nhà dân bị ảnh hưởng, tổng thiệt hại ước tính hơn 7 tỷ đồng.

Cần nâng cao năng lực dự báo và ứng phó thiên tai

Ông Nguyễn Hoàng Hiệp, thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường đánh giá, thiên tai các tháng cuối năm còn diễn biến rất phức tạp. Ông đề nghị các bộ ngành địa phương theo chức năng, nhiệm vụ tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ thường xuyên được phân công.

Thứ nhất, cần đẩy mạnh cải tiến chất lượng dự báo, tập trung vào tình huống dự báo như bão mạnh, mưa cực đoan, sạt lở, lũ lụt. "Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa chỉ đạo Trung tâm khí tượng thủy văn và các đài khu vực cố gắng dự báo khả năng chính xác nhất thiên tai trong thời gian ngắn, ví dụ như trước 2 đến 3 tiếng để có thể thông báo trực tiếp đến địa điểm có khả năng xảy ra thiên tai. Qua đó, có thể cảnh báo sớm hơn và đặc biệt hạn chế cái thiệt hại", ông Hiệp thông tin.

Thứ hai, khẩn trương kiện toàn, ban hành quy chế hoạt động của Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự các cấp. Rà soát điều chỉnh kế hoạch, phương án phòng, chống thiên tai phù hợp với chính quyền địa phương hai cấp, đặc biệt là kiện toàn Ban chỉ huy phòng thủ dân sự cấp xã là nơi cốt lõi trong chỉ huy phòng chống thiên tai tại cấp cơ sở.

Thứ ba, tập trung triển khai biện pháp khắc phục hậu quả thiên tai 6 tháng đầu năm.

Thứ tư, tổ chức kiểm tra, rà soát, kịp thời sửa chữa, nâng cấp các công trình đê điều, các đê điều, hồ đập bị sự cố hư hỏng, hệ thống cống tiêu, hệ thống điện lực, hệ thống trạm bơm, hệ thống thông tin liên lạc để chủ động ứng phó với các đợt mưa lũ tiếp theo, không để bị mất liên lạc.

Thứ năm, rà soát, xây dựng phương án cụ thể để ứng phó sát thực tế, đảm bảo an toàn cho các hồ đập lớn, thủy điện, nhất là khi xuất hiện các tình huống mưa lũ vượt mức thiết kế, không để bị động bất ngờ. Ông Hiệp dẫn chứng câu chuyện của hồ Thác Bà năm 2024, câu chuyện hồ Bản Vẽ của Nghệ An mới xảy ra.

"Trong lịch sử vận hành hồ thủy điện Bản Vẽ, lưu lượng lớn nhất lũ về từ trước đến nay là 4.300 m³/s. Trong thiết kế hồ đã tính toán lưu lượng lũ về có thể đến 10.500 m³/s, tức là 5.000 năm sẽ xảy ra một trận như này để đảm bảo an toàn tuyệt đối. Thế nhưng đêm hôm kia, lũ về thực tế đo được là 13.000 m³/s, gấp ba lần bình thường và vượt cả dự kiến thiết kế hồ này, như vậy rất nguy hiểm. Do vậy, Bộ đang cùng địa phương rà soát lại toàn bộ quy trình này", ông Hiệp cho biết.

Thứ sáu, sẵn sàng phương tiện để khắc phục sự cố sạt lở trên các tuyến giao thông, đảm bảo giao thông thông suốt, nhất là các trục huyết mạch ở các địa phương…