Do tình trạng khẩn cấp về khí hậu ngày càng trầm trọng, đặc biệt khi nhiệt độ phá kỷ lục trong suốt mùa xuân và đợt nắng nóng lịch sử vào mùa đông gây thiệt hại rõ rệt cho các con sông và sườn núi trượt tuyết, nguồn cung nước tại châu Âu đang ngày càng khan hiếm.
Trong những tuần gần đây, các hồ chứa ở các quốc gia Địa Trung Hải như Italy đã giảm xuống mực nước thường xuất hiện tại các đợt nắng nóng mùa, từ đó đe dọa sản xuất nông nghiệp. Trong khi đó, các cuộc biểu tình phản đối tình trạng thiếu nước đã nổ ra ở cả Pháp và Tây Ban Nha. Nhiều người đang bày tỏ lo ngại vấn đề nguồn cung nước vốn đã tương đối bấp bênh của châu Âu có thể còn trở nên tồi tệ hơn trong mùa hè năm 2023.
Dữ liệu vệ tinh được phân tích bởi các nhà nghiên cứu từ Đại học Graz của Áo vào đầu năm cho thấy, hạn hán đang tác động đến châu Âu trên quy mô lớn hơn nhiều so với dự đoán trước đây của các nhà nghiên cứu.
Nghiên cứu được công bố sau khi các nhà nghiên cứu của Liên minh châu Âu phát hiện ra rằng châu Âu đã trải qua mùa hè nóng nhất từ trước đến nay vào năm ngoái, với đợt hạn hán dữ dội được cho là tồi tệ nhất mà khu vực này từng chứng kiến trong ít nhất 500 năm.
Các nhà nghiên cứu tại Đại học Graz cho biết, châu Âu đã phải hứng chịu đợt hạn hán nghiêm trọng kể từ năm 2018, với những tác động trở nên rõ ràng vào năm ngoái khi mực nước thiếu hụt đã tàn phá quá trình sản xuất lương thực và năng lượng, trong khi nhiều loài thủy sinh bị mất môi trường sống.
Torsten Mayer-Gürr, tác giả của nghiên cứu cho biết: “Một vài năm trước, tôi chưa bao giờ tưởng tượng được rằng nước sẽ là một vấn đề ở châu Âu, đặc biệt là ở Đức hoặc Áo. Chúng tôi thực sự đang gặp vấn đề với nguồn cung cấp nước ở đây. Chúng tôi phải suy nghĩ về điều này”.
Năm 2022 là hồi chuông cảnh tỉnh cho các nhà hoạch định chính sách
Tại Tây Ban Nha, Thủ tướng Pedro Sanchez cũng cảnh báo trong tháng 4 rằng hạn hán ở nước này đã trở thành một trong những mối lo ngại dài hạn hàng đầu.
Tháng trước, chính phủ Tây Ban Nha đã phê duyệt gói 2,2 tỷ euro (2,4 tỷ USD) trong nỗ lực giảm bớt tác động của hạn hán đã ảnh hưởng đến ngành nông nghiệp của nước này.
Trong khi đó, Đài quan sát hạn hán châu Âu đã cảnh báo trong một báo cáo tổng quan đặc biệt vào đầu năm nay rằng, các điều kiện vào cuối mùa đông tương tự như năm ngoái với nhiệt độ cao và thiếu lượng mưa dẫn đến hạn hán lan rộng và kéo dài ảnh hưởng đến phần lớn lục địa.
Dữ liệu mới nhất hiện có cho thấy các điều kiện cảnh báo về hạn hán đối với hơn 25% khối 27 quốc gia của EU, trong khi 8% khu vực đang trong tình trạng cảnh báo hạn hán.
Trong khi đó, Samantha Burgess, Phó giám đốc Cơ quan Biến đổi Khí hậu Copernicus cho biết, triển vọng mùa hè này đối với phần lớn châu Âu “không đáng sợ như một tháng trước”. Đó là do mưa lớn trên khắp miền nam châu Âu trong những tuần gần đây đã giúp bổ sung các hồ chứa và cải thiện độ ẩm của đất.
Tuy nhiên, phần lớn Bắc Âu và các quốc gia bao gồm Tây Ban Nha, Pháp và Bồ Đào Nha ở phía nam vẫn “khá khô hạn” vào thời điểm mà một số nhà nghiên cứu lo ngại châu Âu có thể chuẩn bị đón một mùa hè khắc nghiệt khác.
“Vì an ninh nước trên khắp châu Âu, chúng ta thực sự cần phải thay đổi cách chúng ta xử lý nước - và tôi nghĩ rằng các sự kiện năm ngoái thực sự là một hồi chuông cảnh tỉnh cho nhiều nhà hoạch định chính sách ở châu Âu”, ông cho biết.
Chloe Brimicombe, nhà nghiên cứu khí hậu tại Đại học Graz cho biết tình trạng khan hiếm nước là một vấn đề đặc biệt nghiêm trọng ở miền nam châu Âu.
“Nhưng tôi nghĩ rằng Trung và Tây Âu ít chuẩn bị hơn, và trong những năm tới, điều này có khả năng ảnh hưởng đến họ theo cách mà họ thực sự không ngờ tới”, bà cho biết.