Chuyển đổi số – chìa khóa nâng cao năng lực ứng phó thiên tai

Ngày 16/12, Cục Quản lý Đê điều và Phòng, chống thiên tai (PCTT) phối hợp với Quỹ Cộng đồng phòng tránh thiên tai tổ chức hội thảo chia sẻ kết quả “Mô hình ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số ứng phó thiên tai dựa vào cộng đồng trong thực hiện chính quyền địa phương hai cấp”. Hội thảo được đánh giá là kịp thời và có ý nghĩa chiến lược, xuất phát từ những bài học thực tiễn trong công tác ứng phó với các đợt thiên tai khốc liệt giai đoạn 2024–2025.

Phát biểu khai mạc, TS. Cao Đức Phát, Chủ tịch Quỹ Cộng đồng phòng tránh thiên tai, khẳng định chuyển đổi số là chìa khóa quan trọng giúp nâng cao hiệu quả, tính kịp thời và khả năng thích ứng trong công tác phòng, chống thiên tai, đặc biệt trong bối cảnh vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp. Trên cơ sở đó, Quỹ đã phối hợp với Cục Quản lý Đê điều và Phòng, chống thiên tai triển khai xây dựng mô hình điểm phần mềm Hệ thống Giám sát thiên tai tại tỉnh Hà Tĩnh.

Theo TS. Cao Đức Phát, hội thảo là dịp để các bên trao đổi thông tin về mô hình ứng dụng chuyển đổi số trong ứng phó thiên tai dựa vào cộng đồng gắn với chính quyền địa phương hai cấp, đồng thời chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn trong quá trình triển khai tại Hà Tĩnh, từ đó đề xuất định hướng phát triển và nhân rộng mô hình trong thời gian tới.

Thông tin tại hội thảo, ông Nguyễn Văn Tiến, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Đê điều và PCTT cho biết, trong giai đoạn 2024–2025, Việt Nam liên tiếp hứng chịu nhiều đợt bão, lũ lớn, với mức độ vượt qua các mốc lịch sử, gây thiệt hại ước tính gần 100.000 tỷ đồng.

Trong bối cảnh đó, việc xây dựng phần mềm Hệ thống Giám sát thiên tai tại Hà Tĩnh nhằm cụ thể hóa các chủ trương của Đảng và Chính phủ về chuyển đổi số trong công tác phòng, chống thiên tai theo hướng khả thi, phù hợp với đặc điểm rủi ro và nguồn lực của địa phương. Mô hình góp phần nâng cao hiệu quả PCTT khi triển khai chính quyền địa phương hai cấp, đồng thời hỗ trợ công tác quản lý, chỉ đạo và điều hành ứng phó thiên tai dựa trên dữ liệu và thông tin thời gian thực.

Hệ thống được quản lý theo hướng bảo đảm tính tổng thể, toàn diện, đồng bộ và liên thông, đáp ứng yêu cầu “đúng – đủ – sạch – sống”, bao phủ nhiều lĩnh vực và lồng ghép các yếu tố xã hội như bình đẳng giới, hòa nhập các nhóm dễ bị tổn thương và phòng, chống bạo lực trên cơ sở giới. Thông qua việc ứng dụng công nghệ số trong công tác tập huấn, huấn luyện và diễn tập, mô hình góp phần tăng cường sự phối hợp giữa các lực lượng PCTT, đồng thời nâng cao năng lực ứng phó của cộng đồng, đặc biệt là lực lượng xung kích PCTT cấp xã.

Đánh giá về kết quả bước đầu tại Hà Tĩnh, ông Nguyễn Văn Tiến cho rằng đây là tín hiệu tích cực, khẳng định tính đúng đắn của chủ trương ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong phòng, chống thiên tai và việc triển khai hiệu quả Nghị quyết 57 của Chính phủ. Tuy nhiên, theo ông Tiến, quá trình này vẫn còn nhiều việc phải làm và cần sự chung tay của các cấp, các ngành cùng sự hỗ trợ của các đối tác trong và ngoài nước.

Thiên tai năm 2025 gây thiệt hại khoảng 220 tỷ USD trên toàn cầu