Đông Nam Á hướng tới giao thông công cộng "xanh"

Tại Thái Lan, Bangkok sẽ chuyển toàn bộ đội xe buýt công cộng sang xe điện trong vòng 3 năm tới. Những nỗ lực tương tự cũng đang được tiến hành ở Indonesia và Việt Nam, theo Nikkei.

Những nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính đã bắt đầu một cách nghiêm túc ở Đông Nam Á, nơi tác động của biến đổi khí hậu đang được cảm nhận rõ rệt qua lũ lụt và hạn hán do thời tiết bất thường.

Cơ quan quản lý giao thông công cộng Bangkok có kế hoạch loại bỏ xe buýt sử dụng nhiên liệu hóa thạch theo từng giai đoạn.

Theo truyền thông nhà nước, chính quyền sẽ thay thế tất cả số xe này bằng 3.200 xe buýt điện vào năm 2025.

Tại Indonesia, 1.000 xe điện sẽ được giới thiệu trong hệ thống xe buýt công cộng Transjakarta của Jakarta vào cuối năm 2023, với kế hoạch tiếp theo là mở rộng con số này lên 3.000 vào năm 2025.

Những nỗ lực nhằm đưa xe điện vào hệ thống giao thông công cộng đang được đẩy mạnh khi các quốc gia Đông Nam Á đứng trước áp lực trung hòa carbon trong bối cảnh nhận thức về môi trường ngày càng tăng trên khắp thế giới.

Ngoài ra, đằng sau những động thái này là động lực kinh tế mới về kinh doanh xanh. Các nước đang cạnh tranh để thu hút các nhà sản xuất xe điện của Nhật Bản, Mỹ, Châu Âu, Trung Quốc, Hàn Quốc và các nơi khác đến đầu tư.

Chính phủ Thái Lan đặt mục tiêu mở rộng tỉ lệ xe điện trong số xe mới vào năm 2030 và đưa ra các ưu đãi thuế cho các nhà sản xuất xe điện.

Indonesia giảm thuế cho các công ty liên quan đến xe điện, bao gồm cả các nhà sản xuất pin.

Tại Việt Nam, một công ty trong nước đã bắt đầu chuẩn bị sản xuất xe buýt điện. VinFast, trực thuộc Vingroup, tập đoàn lớn nhất Việt Nam, vào cuối tháng 10.2022 đã nhận được tổng cộng 135 triệu USD từ quỹ đầu tư do Ngân hàng Phát triển Châu Á và các tổ chức khác thành lập để thúc đẩy nỗ lực chống biến đổi khí hậu. VinFast có kế hoạch sử dụng số tiền này cho các cơ sở để sản xuất xe buýt điện và thiết bị sạc.

Rào cản đối với xe buýt điện công cộng thấp hơn so với xe khách vì xe buýt chạy trên các tuyến cố định nên dễ dự đoán thời điểm cần sạc và do đó cần ít trạm sạc hơn.

Hệ thống xe buýt công cộng không phải là lĩnh vực duy nhất mà các nỗ lực trung hòa carbon đang được tiến hành ở Đông Nam Á.

SMRT - nhà điều hành giao thông công cộng lớn ở Singapore - đã áp dụng hệ thống vận hành thế hệ tiếp theo cho đường sắt đô thị từ Thales, nhà sản xuất thiết bị điện tử của Pháp.

Hệ thống này giảm mức tiêu thụ năng lượng bằng cách tối ưu hóa khả năng tăng tốc, giảm tốc và phanh của đoàn tàu để có những chuyến đi suôn sẻ và hiệu quả.

Chính phủ Malaysia đang khuyến khích chuyển đổi sang các phương tiện giao thông phát thải ít khí nhà kính hơn. Tháng 9 năm ngoái, Malaysia đã công bố một chương trình nhằm tăng tỷ lệ giao thông công cộng ở các khu vực đô thị lên 50% vào năm 2040, từ mức 20% vào năm 2018.

Các nỗ lực điện khí hóa cũng đang được tiến hành đối với vận tải đường biển và đường sông. Tại Thái Lan, một chiếc thuyền chở khách chạy bằng điện đã bắt đầu hoạt động thường xuyên trên một con kênh ở Bangkok vào cuối tháng 2 năm ngoái. Con thuyền có sức chứa khoảng 40 hành khách, được trang bị các tấm pin mặt trời áp mái có thể sạc lại pin trong 90 đến 120 phút.

Giá dầu và giá xăng vẫn ở mức cao kể từ khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina. Nếu việc sử dụng năng lượng tái tạo tăng lên đáng kể ở Đông Nam Á sẽ giúp giảm hơn nữa chi phí điện so với các nguồn năng lượng khác và việc chuyển sang sử dụng điện trong các hệ thống giao thông công cộng tiến xa hơn, thì quá trình trung hòa cacbon có thể tăng tốc đáng kể trên toàn khu vực.