Dự trữ xăng dầu của Việt Nam chỉ được 5 – 7 ngày

Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên trả lời chất vấn. Ảnh: QH

Trong phiên chất vấn Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên tại Ủy ban Thường vụ Quốc hội sáng 16/3, đại biểu Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc) đề cấp đến vấn đề dự trữ xăng dầu quốc gia trong bối cảnh giá cả biến động mạnh thời gian qua.

“Theo báo cáo Việt Nam không có dự trữ quốc gia về xăng dầu, đây có phải là nguyên nhân gây bất ổn về giá xăng dầu hiện nay hay không?”, đại biểu Tiến đặt vấn đề.

Trả lời câu hỏi này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh “nói không có dự trữ xăng dầu quốc gia là không phải”.

“Chúng ta có dự trữ, nhưng lượng dự trữ của chúng ta là rất ít, chỉ đáp ứng được nhu cầu trong khoảng 5-7 ngày. Quỹ này chỉ được sử dụng trong những tình huống đặc biệt chứ không phải là tung ra trong hoàn cảnh như hiện nay”, ông Diên thông tin.

Ông Diên cũng cho rằng cần đẩy mạnh năng lực sản xuất xăng đầu của doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là doanh nghiệp vừa khai thác, vừa lọc hóa. Ví như lọc hóa dầu Bình Sơn, nhưng công suất chỉ khoảng 6,5 triệu thùng dầu/năm.

Bộ Công Thương cũng sẽ phối hợp các bên để lọc hóa dầu Nghi Sơn giữ cam kết ban đầu cung cấp 35-40% lượng xăng dầu trong nước như hiện tại.

Đại biểu Trần Quốc Tuấn (Trà Vinh) và đại biểu Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên) chất vấn về tình hình nguồn cung xăng dầu, giá dầu thế giới tăng cao khiến doanh nghiệp, đại lý không có chiết khấu dẫn đến tình trạng găm hàng, treo biển hết xăng. Đặc biệt giá xăng tăng cao nhất lịch sử làm ảnh hưởng đến đời sống nhân dân.

Trả lời, người đứng đầu ngành công thương cho biết giá xăng dầu thế giới tăng đột biến do đứt gãy nguồn cung ở các nước có sản lượng dầu thô lớn. Điều này làm thị trường xăng dầu thế giới đảo lộn trong thời gian qua.

“Trong khi đó nước ta cũng đang gặp khó khăn do nhà máy lọc dầu Nghi Sơn giảm công suất đột ngột xuống 80%, thậm chí có lúc chỉ 55%. Ngay từ tháng 1, Bộ đã tham mưu cho Chính phủ, các doanh nghiệp đầu mối nhập đủ sản lượng do nhà máy Nghi Sơn thiếu hụt để đảm bảo nguồn cung”, ông nói.

Theo đó, đến giữa tháng 2, Việt Nam đảm bảo đủ nguồn cung hết tháng 3 nhờ lượng hàng tồn và nhập khẩu bổ sung từ 15/3 với khoảng 3 triệu m3 xăng. Hiện tại, bình quân nhu cầu xăng dầu trong nước chỉ khoảng 1,3 triệu m3/tháng. Bộ cũng chỉ đạo các doanh nghiệp nhập khẩu tháng 3 gấp 2 lần bình thường từ 1 triệu m3 trở lên. Do đó, ông Diên cam kết nguồn cung không lúc nào thiếu.

Trả lời phần tranh luận về vai trò của các nhà máy lọc hóa dầu trong nước, Bộ trưởng Bộ Công thương cho rằng đây là ẩn số trong quá trình đáp ứng nhu cầu nguồn cung xăng dầu. Với Nhà máy Bình Sơn hoạt động tương đối ổn định, cung cấp được 30 – 35% nguồn cung, còn Nhà máy Nghi Sơn là nhà máy liên doanh nhưng hoạt động không có hiệu quả.

Khó khăn nội tại, theo ông Diên, chủ yếu là vấn đề tài chính, hiện PVN và Ủy ban Quản lý vốn nhà nước đang phối hợp các cơ quan chức năng có đấu tranh, yêu cầu các liên doanh thực hiện đúng cam kết cung ứng xăng dầu trong nước.

Hiện nguồn nguyên liệu đầu vào của Nghi Sơn là nhập hoàn toàn từ Kuwait nên biến động giá, khan hiếm nguồn cung, nên chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng.

Người đứng đầu ngành công thương cam kết khi Ủy ban Quản lý vốn và PVN cam kết sản lượng lấy từ Nghi Sơn đáp ứng đủ nhu cầu thị trường, lúc đó mới dừng kế hoạch nhập khẩu, còn không cho nhập sẽ rất khó.

Bộ sẽ cùng các cơ quan liên quan xem xét triệt để vấn đề này và Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã yêu cầu giám sát nên chờ kết quả giám sát.

Trả lời thêm sau đó, ông Diên nêu rõ sẽ tham mưu các cấp có thẩm quyền giải quyết triệt để khó khăn, vướng mắc của Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn, để đảm bảo nguồn cung ra thị trường ổn định 35 – 40%.

Đồng thời, tăng cường hơn nữa Quỹ bình ổn xăng dầu, hiện với cơ chế thực hiện là trích lập, nhưng trong tương lai có thể nghiên cứu kinh nghiệm các nước để nâng quy mô Quỹ bình ổn, tạo nguồn quỹ từ ngân sách hay từ trích lập cho phù hợp để có Quỹ bình ổn đúng nghĩa, tuân thủ quy luật thị trường, tổ chức lại quỹ sao cho hiệu quả.

Lãnh đạo Bộ Công thương cũng khẳng định sẽ tham mưu cho các cấp có thẩm quyền để nâng dự trữ quốc gia vì hiện nay khả năng dự trữ chỉ đáp ứng 5 – 7 ngày, nên cần nâng cao hơn nữa với quy mô hàng chục lần.

Linh Hải