Theo quan trắc mới nhất vào tuần cuối tháng 9/2023, nhiệt độ mặt nước biển khu vực xích đạo trung tâm Thái Bình Dương đang cao hơn khoảng 1,5 độ C so với trung bình nhiều năm.
Dự báo, thời gian đỉnh điểm của El Nino xảy ra trong mùa là từ tháng 11/2023 đến tháng 1/2024 với xác suất gia tăng cường độ mạnh khoảng 73%; xác suất đạt cường độ trung bình khoảng trên 95%.
Nhận định về hiện tượng El Nino xảy ra lần này, Phó Trưởng phòng Dự báo khí hậu, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia Nguyễn Đức Hòa cho biết, hiện tượng El Nino sẽ kéo dài từ nay đến những tháng đầu năm 2024 với xác suất trên 95%. Do tác động của El Nino đối với Việt Nam gia tăng vào các tháng cuối năm 2023, đầu năm 2024 nên mùa khô ở Tây Nguyên và Nam Bộ khả năng khốc liệt hơn. Hạn hán, xâm nhập mặn có thể diễn ra trên diện rộng vào thời kỳ này.
Điều này khiến nhiều địa phương thuộc khu vực Đồng bằng sông Cửu Long như Long An, Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh và Sóc Trăng chịu ảnh hưởng trực tiếp của xâm nhập mặn, khô hạn; phạm vi ảnh hưởng cho các vùng cách biển từ 30 - 70 km. El Nino diễn ra mạnh vào cuối năm cũng sẽ làm lượng mưa ở các quốc gia lưu vực sông Mekong và ở Đồng bằng sông Cửu Long ít hơn.
El Nino có khả năng diễn ra với cường độ trung bình đến mạnh. Trong trường hợp El Nino năm nay mạnh như năm 2015 - 2016 và 2019 - 2020, tình hình hạn mặn đầu năm 2024 có thể sẽ rất gay gắt; mặn sẽ lấn sâu vào vùng ven biển. Trong trường hợp El Nino cực đoan, các công trình ngăn mặn chỉ phát huy tác dụng vào đầu mùa khô. Đến giữa mùa khô từ tháng 2/2024 trở đi, dù có ngăn mặn từ biển vào, bên trong vẫn thiếu nước ngọt.
Cùng với đó, trong các tháng mùa khô 2023 - 2024, mực nước đầu nguồn sông Cửu Long chịu ảnh hưởng mạnh của thủy triều. Xâm nhập mặn vùng Đồng bằng sông Cửu Long khả năng đến sớm hơn, gay gắt hơn so với trung bình nhiều năm. Do vậy, người dân cần có kế hoạch ứng phó, chủ động trước xâm nhập mặn.
Mùa mưa năm nay theo dự báo chỉ tập trung ở Đồng bằng sông Cửu Long trong tháng 9 - 10 và sẽ kết thúc sớm vào giữa tháng 11. Cùng với đó, các tháng mùa khô ít có khả năng xuất hiện mưa trái mùa. Do vậy, trong mùa khô năm 2023 - 2024, xâm nhập mặn dự báo xuất hiện sớm so với trung bình nhiều năm một tháng (bắt đầu vào giữa hoặc cuối tháng 12). Trước những dự báo trên, các địa phương trong vùng sẽ phải xây dựng kế hoạch, giải pháp cụ thể để ứng phó với tình hình xâm nhập mặn sớm và sâu hơn, nhằm đảm bảo đủ lượng nước cho sản xuất lúa vụ Đông Xuân 2023 - 2024, hạn chế thấp nhất thiệt hại do hạn hán, xâm nhập mặn gây ra.