Hà Tĩnh: Người dân tiếp tục “kêu cứu” vì Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản trường Đại học Vinh gây ô nhiễm môi trường

VIDEO: Người dân tiếp tục “kêu cứu” vì TTTH nuôi trồng thủy sản Trường ĐH Vinh gây ô nhiễm môi trường

Dòng kênh đen kịt bức tử môi trường biển

Có mặt tại điểm đấu nối xả thải ra môi trường của Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản Trường Đại học Vinh (Thôn Trường Vịnh xã Xuân Trường) vào thời điểm gần 12h trưa, PV Moitruong.net.vn đã trực tiếp ghi nhận những hình ảnh xả nước thải đen kịt, hối thối ồ ạt ra biển của Trung tâm này.

So với những gì phản ánh qua các bài viết của Moitruong.net.vn từ 6/2020, đến nay hệ thống xả nước thải ra môi trường của Viện Nông nghiệp và Tài nguyên – Trại thực hành hải sản thuộc Trường Đại học Vinh vẫn không có gì thay đổi.

Ống nước thải của Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản Trường Đại học Vinh đấu nối trực tiếp vào chân cống Đồng Su, nước đen ngòm hôi thối ồ ạt xả ra môi trường.

Diện tích khu vực nuôi tôm này rộng khoảng 10ha với rất nhiều hồ nuôi san sát quy mô lớn được xây bao quanh bằng hệ thống tường rào kiên cố. Từ phía trong tường rào, đơn vị đầu tư đã cho dẫn hệ thống đường ống nước xả kéo ra ngoài nối vào cửa cống Đồng Su, chảy qua đê chắn sóng rồi tuồn ra biển. Ông N.V.D một người dân ở thôn Trường Vịnh cho biết; Cống Đồng Su là cống do bà con nhân dân đầu tư xây dựng với mục đích dẫn nước trong khu dân cư. Tuy nhiên theo người dân, phía  đơn vị chủ đầu tư của Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản Đại học Vinh này đã tự ý đấu nối đường xả thải của dự án vào cống rồi chảy ra biển mà không thông qua ý kiến của bà con nhân dân.

Bọt trắng nổi cuồn cuộn theo dòng nước xả thải

Thời điểm Phóng viên có mặt tại cống Đồng Su để ghi nhận thực tế xả thải của Trung tâm này, đúng như thực tế người dân phản ánh, mùi hôi thối nồng nặc bốc lên theo từng dòng nước thải đen ngòm rất khó chịu. Ngay tại vị trí cống, một ống nước thải lớn từ phía dự án nuôi tôm đang tháo nước xối xả đen kịt, bốc mùi hôi thối rợn người, nổi bọt trắng xóa cuồn cuộn, lượng nước này được dẫn từ cống qua đê chắn sóng và chảy trực tiếp ra biển. Từ cống Đồng Su qua đê chắn sóng xuống biển chỉ cách chưa đầy 50m, dòng nước thải đen ngòm, đặc quánh tuôn chảy như một dòng kênh đen tuồn thẳng về đại dương.

Nước thải chảy qua đê chắn sóng

Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản Trường đại học Vinh được khởi công vào cuối năm 2009 tại xã Xuân Trường, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh với 13 hạng mục, hoàn thành khai trương vào ngày 10/9/2013, tổng kinh phí 32 tỉ đồng từ nguồn vốn của Bộ NN-PTNT.

Mục tiêu xây dựng dự án này đó chính là tạo cơ sở phục vụ công tác đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật, nghiên cứu phát triển nguồn giống tôm, cá cho khu vực bắc miền Trung và phục vụ thực nghiệm, thực hành, thực tập rèn nghề, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ nuôi trồng thủy sản cho sinh viên, học viên. Tuy nhiên sau nhiều năm đi vào hoạt động Trung tâm đã không sử dụng hiệu quả và ngày càng trở nên hoang hóa, xuống cấp. Một số người dân tại đây cho hay, phía Trung tâm đã cho các cá nhân, doanh nghiệp thuê lại để nuôi tôm thương phẩm trên cát và tiến hành xuất bán rất nhiều lần trong năm.

Dòng nước thải đen ngòm, đặc quánh tuôn chảy như một dòng kênh đen tuồn thẳng về đại dương

Người dân bức xúc vì tình trạng ô nhiễm kéo dài

Trao đổi với PV, ông N.M.D (một người dân ở thôn Trường Vịnh, xã Xuân Trường, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh) bức xúc cho biết: “Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản là trại nhân tôm giống do Trường đại học Vinh làm chủ đầu tư, thu hồi đất nông nghiệp của các hộ dân ở thôn Trường Vịnh và thôn Trường Thủy (xã Xuân Trường) để làm dự án. Tuy nhiên từ khi hoàn thành dự án đến nay người dân chúng tôi không thấy Trung tâm tiến hành nuôi tôm giống mà chỉ nuôi tôm thương phẩm xuất bán theo định. Việc nuôi tôm này do doanh nghiệp hay hợp tác xã nào đó thuê hay đấu thầu thực hiện.

Dòng nước đen ngòm, hối thối hòa vào biển

Việc xả thải gây ô nhiễm này, người dân chúng tôi đã nhiều lần phản ánh lên chính quyền và cả báo chí. Ngày 10/5/2014, UBND xã, chính quyền thôn và phía chủ đầu tư lập biên bản về lỗi vi phạm này. Tuy nhiên bất chấp pháp luật và những cam kết với địa phương, phía bên chủ đầu tư họ vẫn tiếp tục cho xả thải, mấy ngày gần đây họ xả nước thải ra môi trường làm bốc mùi hôi thối nồng nặc bay tận vào khu dân cư.

Không chỉ có người dân thôn Trường Vịnh, xã Xuân Trường chịu ảnh hưởng bởi Trung tâm này, mà người dân của xã Xuân Hội, địa bàn giáp ranh với Xuân Trường cũng chịu chung hoàn cảnh. Anh N.V.T (Người dân xã Xuân Hội) cho biết: “Nhà tôi cách Trung tâm này khoảng 200m, mùi hôi thối từ cống xả bay tận vào nhà tôi thực sự rất khó chịu. Vào giờ ăn trưa họ lại xả làm chúng tôi phải đóng cửa bịt bùng. Buổi chiều, tôi đi thể dục trên bờ đê cũng không thể chịu nỗi bởi mùi thối này. Tôi lấy máy quay ghi lại hình ảnh để phản ánh lên báo chí. Hi vọng các cơ quan chức năng sớm có chế tài xử phạt và phía Trung tâm trả lại môi trường trong sạch cho bà con”.

Một góc của Trung tâm thực hành nôi trồng thủy sản Trường Đại học Vinh nhìn từ bên ngoài

Trong biên bản được lập vào ngày 10/5/2014 giữa UBND xã Xuân Trường, chính quyền thôn Trường Vịnh, cùng đại diện chủ đầu tư Trường Đại học Vinh có nêu rõ “Trại thực nghiệm Đại học Vinh đã xả nước ra chân đê biển, chiều dài mặt nước từ phía Bắc đến phía Nam, Đông hàng rào (Độ sâu nước khoảng 0,5m, độ dài khoảng 500m, có 01 ống lấy nước luồn trong cống thoát nước ở đê biển). Đại diện chính quyền địa phương yêu cầu bên phía chủ đầu tư phải ngừng việc cấp thoát nước ra chân đê biển, đồng thời phải tháo ống lấy nước luồn trong cống đê biển”. Mặc dù biên bản đã được ký giữa các bên, Tòa soạn Moitruong.net.vn cũng đã viết bài phản ánh, tuy nhiên đến tận thời điểm này ống xả thải của chủ đầu tư vẫn ngang nhiên luồn vào trong cống đê biển để xả thải ồ ạt ra môi trường không qua xử lý gây bức xúc trong nhân dân và ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi sinh môi trường.

Trong biên bản được lập vào ngày 10/5/2014 giữa UBND xã Xuân Trường, chính quyền thôn Trường Vịnh, cùng đại diện chủ đầu tư Trường Đại học Vinh về việc vi phạm đấu nối hệ thống ống thải xả ra môi trường

Một số người dân thể hiện sự bất bình và không hiểu vì sao mục đích sử dụng đất cũng như mục đích của dự án là xây dựng Trung tâm thực hành nuôi trồng thủy sản, tạo cơ sở phục vụ công tác đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật, nghiên cứu phát triển nguồn giống tôm, cá cho khu vực bắc miền Trung và phục vụ thực nghiệm, thực hành, thực tập rèn nghề, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ nuôi trồng thủy sản cho sinh viên, học viên Đại học Vinh, nhưng lại “hô biến” thành nơi nuôi tôm thương phẩm trên cát của các cá nhân, doanh nghiệp. Không những thế việc xả thải không kể ngày đêm của Trung tâm này làm ảnh hưởng đến đời sống an cư của bà con, nhưng năm này qua năm khác việc xả thải này vẫn diễn ra hàng ngày mà không có động thái khắc phục. Những dòng nước đen ngòm, đặc quánh, hôi thối chảy thẳng ra biển làm bà con không thể ra tắm như những năm trước khi Trung tâm này về xây dựng ở đây.

“Chúng tôi mỗi lần ra tắm biển là về mẫn ngứa lên đầy người. Cô nhìn dòng nước đen ngòm chảy thẳng xuống biển như thế kia thì ai còn dám đến đây mà tắm nữa chứ?” Một người dân cho hay.

Tháng 6/2020 sau các bài viết của Tòa soạn Moitruong.net.vn, cơ quan chức năng đã vào cuộc lấy mẫu quan trắc nước thải, tuy nhiên các chỉ số vẫn nằm trong ngưỡng cho phép. Mặc dù vậy đến thời điểm hiện tại, nước thải của Trung tâm này bằng mắt thường nhìn thấy một màu đen rung rợn, bọt nổi trắng xóa, mùi hôi thối nồng nặc bay tận hàng trăm km. Ô nhiễm kéo dài làm cho người dân bức xúc và tiếp tục phản ánh tới cơ quan báo chí.

Kính đề nghị UBND tỉnh Hà Tĩnh, Sở TN&MT, UBND huyện Nghi Xuân vào cuộc để giải quyết dứt điểm, trả lại môi trường trong sạch tránh bức xúc kéo dài trong bà con nhân dân.

Tòa soạn Môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn sẽ thông tin đến độc giả trong các bài biết tiếp theo.

Ngọc Trâm