Húng quế còn gọi là húng giổi, rau é, é tía, é quế, hương thái, pak bua la phe, phak y tou (Lào), mreas preou (Campuchia), grand basilic, basilic commun. Húng quế có tên khoa học là Ocimum basilicum L, var. Basilicum, thuộc họ Hoa môi Lamiaceae (Labiatae).
Theo Y học cổ truyền, húng quế có vị cay, tính âm vào kinh phế, tỳ, tâm, tam tiêu; có tác dụng làm ra mồ hôi, giảm đau, lợi tiểu; trị viêm họng, cảm cúm, dị ứng, tiêu chảy và lợi sữa. Trong y học Ấn Độ, húng quế được gọi là 'phương thuốc vàng’ hoặc 'nữ hoàng của các loại thảo mộc'.
Húng quế có thể được thêm vào nước để tạo thành nước húng quế, loại nước uống tăng cường sức khỏe tinh thần và thể chất. Lợi ích của uống nước húng quế hàng ngày.
Giảm lo âu, căng thẳng và chứng mất ngủ
Húng quế có đặc tính thích nghi, giúp cơ thể đối phó với căng thẳng và lo âu, đồng thời ổn định mức cortisol, thường được gọi là hormone căng thẳng, do đó thúc đẩy sự minh mẫn về tinh thần và cảm giác bình tĩnh.
Bắt đầu ngày mới bằng nước húng quế có thể tạo ra trạng thái cảm xúc cân bằng hơn, giảm tác động của căng thẳng hàng ngày.
Để chữa bệnh mất ngủ, an thần, người ta dùng húng quế hãm nước, uống ngày 2 lần trong ngày hoặc thêm sài đất hãm uống đều được cả.
Ngoài ra, húng quế cũng có thể kết hợp với cây trinh nữ, lạc tiên, đỏ ngọn sắc kỹ với nước, uống 2 lần trong ngày đều có tác dụng cải thiện an thần và trị chứng mất ngủ.
Tăng cường sức khỏe hô hấp và khả năng miễn dịch
Húng quế được biết đến với đặc tính điều hòa miễn dịch, có nghĩa là nó có thể giúp tăng cường phản ứng miễn dịch của cơ thể. Thường xuyên uống nước ngâm húng quế có thể giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng tốt hơn.
Theo truyền thống, húng quế được sử dụng để làm giảm các vấn đề về hô hấp như ho, cảm lạnh và hen suyễn. Do vậy, uống nước húng quế có tác dụng làm dịu, giảm khó chịu ở đường hô hấp.
Bên cạnh đó, húng quế có đặc tính long đờm, giảm ho, các chất gây kích ứng và các triệu chứng cảm lạnh.
Cải thiện tiêu hóa và sức khỏe tim mạch
Các đặc tính chống đầy hơi của húng quế có thể hỗ trợ tiêu hóa, giảm khí, giảm đầy hơi. Uống nước húng quế còn kích thích sản xuất các enzyme tiêu hóa, hỗ trợ phân hủy thức ăn, tăng cường hấp thụ chất dinh dưỡng.
Các đặc tính chống viêm của húng quế cũng làm dịu niêm mạc dạ dày, giúp giảm chứng khó tiêu, đầy hơi và ợ chua. Bên cạnh đó, uống nước húng quế ngay khi thức dậy vào buổi sáng và trong suốt cả ngày, có thể giúp loại bỏ độc tố, vi khuẩn khỏi cơ thể, ngăn ngừa các bệnh về tiêu hóa.
Hàm lượng chất chống oxy hóa cao trong húng quế giúp bảo vệ tim bằng cách giảm căng thẳng oxy hóa và giảm viêm. Sử dụng nước húng quế thường xuyên cũng có thể cải thiện lưu thông máu, giảm mức cholesterol, điều hòa huyết áp, do đó làm giảm nguy cơ mắc các biến chứng liên quan đến tim.
Có lợi cho bệnh đái tháo đường
Lá húng quế giúp điều chỉnh lượng đường trong máu, khiến chúng đặc biệt có lợi cho những người mắc bệnh đái tháo đường.
Ngoài ra, các hợp chất có trong húng quế cải thiện độ nhạy insulin, giúp kiểm soát lượng glucose. Uống nước húng quế thường xuyên có thể giúp ngăn ngừa tình trạng tăng đột biến lượng đường trong máu, là biện pháp tự nhiên hiệu quả kiểm soát bệnh đái tháo đường.
Cải thiện chức năng thận
Húng quế có tác dụng như một chất lợi tiểu tự nhiên, giúp thận hoạt động hiệu quả hơn bằng cách thúc đẩy quá trình đi tiểu và giải độc. Tiêu thụ nước húng quế thường xuyên có thể ngăn ngừa sự hình thành sỏi thận và hỗ trợ sức khỏe tổng thể của hệ tiết niệu. Nước húng quế cũng giúp giảm nồng độ acid uric, rất quan trọng đối với sức khỏe thận.
Ngoài những tác dụng này, uống nước húng quế thường xuyên còn giúp duy trì cân nặng hợp lý, giải độc cơ thể, phục hồi sức khỏe làn da, chống lại các vấn đề về da như mụn trứng cá, vết thâm da...
Các loại tinh dầu có trong húng quế có đặc tính chống viêm, có thể giúp giảm viêm và các triệu chứng liên quan.
Húng quế có đặc tính kháng khuẩn có thể giúp chống lại các bệnh nhiễm trùng miệng, cải thiện sức khỏe răng miệng nói chung. Súc miệng bằng nước húng quế thúc đẩy nướu khỏe mạnh hơn và giảm hôi miệng.
Cách làm nước húng quế
Lá húng quế tươi hoặc khô đều sử dụng được, tuy nhiên nếu dùng húng quế tươi thì hiệu quả rõ rệt hơn.
Cách làm: Rửa sạch lá húng quế để loại bỏ bụi bẩn và tạp chất.
Đun sôi nước rồi cho lá húng quế vào, đun tiếp trong 10-15 phút để chiết xuất các hợp chất có lợi từ lá.
Gạn bỏ lá, có thể thêm chanh, mật ong để tạo thêm hương vị cho nước húng quế, uống ấm hay lạnh (tùy theo sở thích và có thể bảo quản trong tủ lạnh).
Do giàu chất chống oxy hóa, lá húng quế được cho là có thể giúp làm ngừng quá trình phát triển của bệnh ung thư vú và ung thư miệng (do nhai lá thuốc, ăn trầu): Húng quế 50g ăn hàng ngày.
Lưu ý khi dùng húng quế
Húng quế an toàn khi dùng dưới dạng thực phẩm trong bữa ăn hàng ngày, và số lượng lớn hơn trong thời gian ngắn. Tuy nhiên ở một số người bị huyết áp thấp, húng quế có thể gây ra lượng đường trong máu thấp.
Dầu và chiết xuất húng quế có thể làm chậm quá trình đông máu và tăng chảy máu, có thể làm tình trạng rối loạn chảy máu trở nên tồi tệ hơn. Chiết xuất húng quế có thể làm giảm huyết áp, có thể khiến huyết áp trở nên quá thấp ở những người bị huyết áp thấp.
Húng quế (đặc biệt là dầu húng quế và chiết xuất) có thể làm chậm quá trình đông máu, làm tăng nguy cơ chảy máu trong quá trình phẫu thuật vì vậy phải ngừng sử dụng húng quế ít nhất 2 tuần trước khi phẫu thuật theo lịch trình
Húng quế có thể làm giảm huyết áp ở một số người. Do vậy không dùng quá nhiều húng quế nếu bạn đang dùng thuốc điều trị huyết áp cao. Một số loại thuốc điều trị huyết áp cao bao gồm captopril (capoten), enalapril (vasotec), losartan (cozaar), valsartan (diovan) và nhiều loại khác...khi dùng với chiết xuất húng quế để hạ huyết áp có thể khiến huyết áp xuống quá thấp.
Dầu húng quế và chiết xuất có thể làm chậm quá trình đông máu. Khi dùng cùng với các loại thuốc làm chậm đông máu (thuốc chống đông máu/thuốc chống tiểu cầu), có thể làm tăng nguy cơ bầm tím và chảy máu. Một số loại thuốc làm chậm quá trình đông máu bao gồm aspirin, clopidogrel (plavix), dalteparin (fragmin), enoxaparin (lovenox), heparin, warfarin (coumadin) và các loại khác.
Húng quế là thảo dược đã được dùng làm thuốc từ rất lâu. Bên cạnh các bài thuốc trị bệnh, sử dụng nước húng quế thường xuyên cũng mang lại những lợi ích sức khỏe không ngờ. Tuy nhiên, liều lượng húng quế thích hợp phụ thuộc vào một số yếu tố như tuổi tác, sức khỏe của người dùng và một số tình trạng khác. Hãy nhớ rằng các sản phẩm tự nhiên không phải lúc nào cũng an toàn và liều lượng có thể rất quan trọng. Do đó, hãy chắc chắn làm theo các hướng dẫn có liên quan trên nhãn sản phẩm và tham khảo ý kiến bác sĩ y học cổ truyền trước khi sử dụng.