Khoảng 25% côn trùng trên Trái đất biến mất sau 30 năm

Nhiều năm qua, nhóm các nhà khoa học thuộc Trung tâm nghiên cứu đa dạng sinh học tích hợp Đức phân tích 166 cuộc khảo sát dài hạn từ gần 1.700 địa điểm trên Trái đất

Đây là tốc độ suy giảm nghiêm trọng bởi côn trùng là lớp đa dạng và phong phú nhất trong giới động vật. Ước tính mỗi năm, các loài như châu chấu, kiến, bướm giảm hơn 0,9% và tỉ lệ này có dấu hiệu tăng theo thời gian.

Các nhà nghiên cứu cho biết ở rất nhiều nơi, côn trùng chưa được tìm hiểu hết về tầm quan trọng của chúng, ví dụ như ở Nam Mỹ, Nam Á và châu Phi gần như không có dữ liệu gì. Môi trường sống tự nhiên ở những nơi này đang bị tàn phá nghiêm trọng để lấy đất làm trang trại và đô thị hóa. Đây là nguyên nhân chính làm giảm số lượng côn trùng trên Trái Đất.

Cho đến nay côn trùng là những động vật đông nhất cả về số loài và số lượng, gấp khoảng 17 lần dân số thế giới. Chúng có vai trò sống còn đối với những hệ sinh thái mà con người sống dựa vào đó. Chúng thụ phấn cho cây, là nguồn thức ăn cho các loài động vật khác và tái chế rác thải của thiên nhiên.

Ở một số nơi, tỉ lệ này còn khủng khiếp hơn. Chẳng hạn côn trùng giảm 75% ở Đức, 98% ở Puerto Rico… chỉ trong 27 năm. Khu vực miền trung bờ Tây nước Mỹ, số lượng côn trùng được ghi nhận giảm 4% mỗi năm.

“Tỉ lệ suy giảm nếu quá 24% là đã đáng lo ngại. Cần nhớ sản xuất lương thực của con người dựa phần nhiều vào côn trùng”, TS. Roel Van Klink, chuyên gia tại Trung tâm nghiên cứu đa dạng sinh học tích hợp của Đức, nói.

Nguyên nhân chính khiến côn trùng suy giảm là quá trình đô thị hóa 

Theo các chuyên gia, nguyên nhân chính của sự suy giảm này là do môi trường sống bị phá hủy vì quá trình đô thị hóa. Những vùng có tỉ lệ côn trùng biến mất nhiều nhất thường chính là những khu đô thị lớn. Ô nhiễm ánh sáng ở đây cũng góp phần hạn chế côn trùng.

Ở vùng nông thôn, lạm dụng thuốc trừ sâu cũng làm côn trùng mất đi đáng kể. Ngoài ra một số nơi chất dinh dưỡng trong thực vật giảm đáng kể do hàm lượng CO2 tăng lên trong không khí, từ đó tác động trở lại đến số lượng côn trùng. “Hiện tượng này cũng có thể xảy ra trên toàn thế giới”, TS Van Klink nói.

Biến đổi về nhiệt độ và lượng mưa làm hại một số loài trong khi lại có lợi cho một số loài khác ngay cả ở cùng một khu vực. Một nghiên cứu khác còn cho thấy nồng độ carbon dioxide tăng lên làm giảm chất dinh dưỡng trong cây trồng và giảm số lượng châu chấu trên đồng cỏ ở Kansas, Mỹ.

Điểm sáng trong nghiên cứu này là số côn trùng nước ngọt lại tăng, trung bình hằng năm hơn 1%, đặc biệt tại Bắc Âu, Nga…

Tuy nhiên, côn trùng nước ngọt chỉ chiếm 10% trong tổng số côn trùng và thường không giúp thực vật thụ phấn.

Ngọc An