Không khí lạnh tràn về sớm, mùa Đông 2025 - 2026 rét nhưng khó lập kỷ lục

Không khí lạnh sớm, mưa bão dồn dập

Theo ông Nguyễn Đức Hòa – Phó Trưởng phòng Dự báo Khí hậu, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, từ tháng 8 đến giữa tháng 10/2025, thời tiết cả nước diễn biến phức tạp, mưa bão xảy ra dồn dập và có cường độ mạnh.

Đáng chú ý, hai cơn bão mạnh số 9 và số 11 (Matmo) đã ảnh hưởng trực tiếp đất liền, gây mưa lớn tại Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và các tỉnh từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi. Lượng mưa tại nhiều nơi vượt mức lịch sử, mực nước trên các sông lớn như sông Thao, sông Lô, sông Cầu, sông Hoàng Long và sông Mã đều vượt báo động 3, có nơi vượt mức kỷ lục. Các hồ thủy điện lớn như Hòa Bình, Tuyên Quang, Thác Bà phải mở nhiều cửa xả để đảm bảo an toàn.

Tại Trung Bộ, từ tháng 8 đến 9 đã có ba đợt lũ lớn, đỉnh điểm cuối tháng 9 khiến nhiều sông vượt báo động 3. Đầu tháng 10, Thanh Hóa và Nghệ An tiếp tục chịu ảnh hưởng hoàn lưu bão, gây mưa lớn, ngập cục bộ. Ở Nam Trung Bộ, mưa lũ rải rác nhưng thiệt hại không đáng kể.

Tây Nguyên và Nam Bộ cũng ghi nhận mưa lớn kéo dài, đỉnh lũ trên sông Tiền và sông Hậu cao hơn trung bình nhiều năm từ 0,6–0,75 m. Tổng lượng nước từ thượng nguồn Mê Công về đồng bằng tăng 14–26%, góp phần cải thiện nguồn nước cho mùa khô.

Chuỗi mưa bão kéo dài và không khí lạnh đầu mùa khiến nền nhiệt miền Bắc giảm nhanh hơn trung bình, báo hiệu một mùa đông đến sớm. Tuy vậy, tính đến giữa tháng 10, nhiệt độ trung bình toàn quốc vẫn cao hơn trung bình nhiều năm khoảng 0,5°C, chưa xuất hiện rét đậm, rét hại.

Tập trung rét mạnh vào tháng 12/2025 – 1/2026

Từ cuối tháng 10/2025 đến tháng 2/2026, không khí lạnh sẽ hoạt động thường xuyên hơn. Giai đoạn tác động mạnh nhất được dự báo rơi vào tháng 12/2025 và tháng 1/2026, với khả năng xuất hiện những đợt rét đậm, rét hại tại Bắc Bộ, kèm hiện tượng sương muối và băng giá ở vùng núi cao.

Trung bình trong các tháng 11/2025 đến 1/2026, nhiệt độ toàn quốc dự báo xấp xỉ trung bình nhiều năm, riêng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có thể thấp hơn khoảng 0,5°C. Sang tháng 2–3/2026, nền nhiệt tăng trở lại, cao hơn trung bình 0,5–1°C.

Cơ quan khí tượng dự báo từ nay đến hết mùa đông có khoảng 2–3 đợt mưa rét diện rộng ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, nhưng biên độ nhiệt không quá lớn. Các tỉnh Trung Trung Bộ và Nam Trung Bộ tiếp tục chịu ảnh hưởng mưa do hoàn lưu bão và nhiễu động gió Đông, có thể còn 2–4 đợt lũ trong tháng 11–12, sau đó giảm nhanh từ tháng 1/2026.

Ở Nam Bộ, tổng lượng nước từ thượng nguồn Mê Công về trong các tháng 11–12 dự báo cao hơn trung bình nhiều năm 10–25%, sang tháng 1/2026 còn cao hơn 10–15%, giúp hạn chế nguy cơ xâm nhập mặn sớm.

Theo cơ quan khí tượng, Việt Nam sẽ chịu ảnh hưởng của pha La Nina yếu trung bình từ cuối năm 2025 đến đầu năm 2026. La Nina thường khiến mùa đông đến sớm hơn, nhưng nền nhiệt tổng thể tại Bắc Bộ không thấp hơn trung bình nhiều năm.

“Khả năng xuất hiện rét kỷ lục trong mùa đông 2025–2026 là rất thấp. Nhiệt độ có thể giảm nhanh vào cuối tháng 10, nhưng các đợt rét đậm chủ yếu ngắn ngày, xen kẽ những thời kỳ ấm. Sau tháng 2/2026, thời tiết sẽ ấm rõ rệt,” ông Nguyễn Đức Hòa cho biết.

Ngoài ra, hiện tượng ENSO nghiêng về pha La Nina yếu có thể khiến mưa nhỏ và mưa phùn xuất hiện nhiều hơn trong giai đoạn tháng 2–3/2026, đặc biệt ở khu vực Bắc Bộ.

Không khí lạnh yếu tràn về, miền Bắc đón mưa dông rải rác