Nhiều nhà máy thủy điện miền Trung thiếu nước trầm trọng

Hoài Thương (T/h)|15/02/2020 09:00
Theo dõi Môi trường & Cuộc sống trên

Moitruong.net.vn – Tại miền Trung, không ít nhà máy thủy điện đang phải hoạt động cầm chừng, lượng nước về hồ chứa thời gian này bị thiếu hụt trầm trọng.

Tình trạng xảy ra tại các tỉnh Nghệ An, Quảng Nam và Thừa Thiên – Huế. Nguyên nhân do năm nay lượng mưa ít hơn nhiều so với mọi năm.

Nhiều hồ chứa nước thủy điện ở tỉnh Nghệ An đang trong tình trạng thiếu nước trầm trọng. Nguyên nhân do năm nay không có mưa lớn, lượng mưa ít hơn nhiều so với mọi năm. Đơn cử, lưu vực sông Cả bị khô hạn nhiều tháng nay, lượng nước đổ về hồ chứa Nhà máy thủy điện Bản Vẽ thấp hơn nhiều so với trung bình 10 năm qua. Giám đốc Công ty Thủy điện Bản Vẽ, Tạ Hữu Hùng cho biết: Tổng lượng nước về hồ thủy điện Bản Vẽ mùa lũ năm 2019 chỉ đạt 67% so với bình quân nhiều năm. Sản lượng điện thiếu hụt do hạn chế phát điện so với năm 2018 là 262 triệu kW giờ. Hiện hồ thủy điện Bản Vẽ mới tích được một tỷ mét khối nước so với thiết kế là 1,3 tỷ mét khối và cao trình của hồ mới chỉ đạt 193/200 m,… Trước tình hình này, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có văn bản yêu cầu Nhà máy thủy điện Bản Vẽ điều chỉnh giảm lưu lượng xả của hồ chứa so với quy định của Quy trình xả nước phát điện liên hồ chứa trên sông Cả để dành nước chống hạn mùa khô năm 2020.

Các nhà máy thủy điện tại tỉnh Nghệ An, Quảng Nam và Thừa Thiên – Huế đang trong tình trạng thiếu nước trầm trọng

Theo dự báo, từ nay đến tháng 6-2020, lượng dòng chảy ở các sông, suối trên lưu vực sông Cả có thể thiếu hụt khoảng từ 40 đến 70% so với trung bình nhiều năm, nên Bộ Tài nguyên và Môi trường, tỉnh Nghệ An yêu cầu các nhà máy thủy điện trên địa bàn phải phát điện cầm chừng để tiết kiệm nước nhằm bảo đảm cân đối đủ nguồn nước cấp cho hạ du sông Cả trong suốt thời gian còn lại của mùa cạn 2020 (khoảng bảy tháng).

Tương tự, tại tỉnh Quảng Nam, tình hình thiếu hụt nguồn nước cũng khá trầm trọng. Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Nam, Trương Xuân Tý cho biết, vào giữa tháng 11-2019, mực nước tại các hồ chứa thủy điện A Vương, Sông Bung 4 xuống mức quá thấp, không bảo đảm mực nước tối thiểu theo quy định, cho nên tỉnh Quảng Nam đề nghị chủ đầu tư hai nhà máy thủy điện nêu trên dừng vận hành xả nước phát điện đến hết ngày 31-12-2019 để tích nước, góp phần chống hạn và xâm nhập mặn cho vùng hạ du trong mùa khô năm 2020.

Thực hiện chủ trương của tỉnh Quảng Nam, hai nhà máy thủy điện đã tạm dừng phát điện trong một thời gian dài để cải thiện mực nước. Tuy nhiên, do lượng mưa ở miền núi năm nay giảm, nên lượng nước tích được vẫn không đạt đến mực nước dâng bình thường.

Tại Nhà máy thủy điện A Vương ở huyện Đông Giang (Quảng Nam) nằm trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn, tình trạng thiếu nước còn nghiêm trọng hơn nhiều. Hiện nay, hồ chứa nước thủy điện A Vương chỉ tích nước đạt khoảng 30% so với dung tích và thiếu gần 170 triệu mét khối, nên việc vận hành gặp rất nhiều khó khăn. Vừa qua, nhà máy phải dừng phát điện theo đề nghị của tỉnh Quảng Nam và TP Đà Nẵng để tích nước, bảo đảm phục vụ việc điều tiết nước cho hạ du trong mùa khô năm 2020. Do vậy, sản lượng điện sản xuất năm 2019 của nhà máy chỉ được 315 triệu kW giờ, đạt 62% sản lượng điện theo kế hoạch, thấp nhất trong 11 năm phát điện,…

Lượng nước ở hồ thủy điện A Vương (Quảng Nam) chỉ đạt 30% dung tích, thiếu gần 170 triệu mét khối nước

Các nhà máy thủy điện ở Thừa Thiên Huế cũng đang trong tình trạng “ngắc ngoải” do thiếu nước về hồ chứa trầm trọng. Có nhà máy phát điện chỉ đạt công suất 60 đến 70% so với những năm trước. Hiện các nhà máy tiếp tục tích nước để dành và chỉ xả nước theo yêu cầu của tỉnh để chống hạn… Chỉ duy nhất hồ Thủy điện Sông Tranh 2 (huyện Bắc Trà My) đã tích đủ nước, đây là thuận lợi rất lớn trong vận hành. Theo lãnh đạo Công ty Thủy điện Sông Tranh, với nguồn nước hiện có và sắp tới, Nhà máy thủy điện Sông Tranh 2 cố gắng vận hành linh hoạt, góp phần cung ứng điện cho quốc gia cũng như điều tiết nước bảo đảm cho sản xuất và sinh hoạt ở vùng hạ du sông Vu Gia – Thu Bồn…

Theo dự báo, tình hình nắng hạn trong năm 2020 có thể kéo dài, lượng mưa ít, nên nhiều thủy điện ở khu vực miền trung sẽ đối diện với tình trạng thiếu nước để phát điện và điều tiết nước cho vùng hạ du. Do vậy, để giải quyết bài toán hài hòa giữa vận hành phát điện và điều tiết nước cho sản xuất, sinh hoạt ở vùng hạ du cần phải có sự phối hợp đồng bộ giữa chủ đầu tư các nhà máy thủy điện, chính quyền và người dân trong khu vực về sử dụng nguồn nước sao cho hợp lý, tiết kiệm. Ngành nông nghiệp các tỉnh cũng chỉ đạo các địa phương chuyển đổi cơ cấu cây trồng sang các giống chịu hạn. Tuy nhiên, về lâu dài, các bộ, ngành T.Ư cần phối hợp các địa phương rà soát, điều chỉnh lại quy hoạch hệ thống thủy điện ở khu vực miền trung, tránh phát triển tràn lan, kém hiệu quả. Đồng thời, phát triển điện năng lượng sạch như: điện mặt trời, điện gió để bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia, góp phần ổn định cuộc sống người dân ở khu vực này.

Nhiều thủy điện ở khu vực miền Trung sẽ đối diện với tình trạng thiếu nước để phát điện và điều tiết nước cho vùng hạ du. Do vậy, cần phải có sự phối hợp đồng bộ giữa chủ đầu tư các nhà máy thủy điện, chính quyền và người dân về sử dụng nguồn nước sao cho hợp lý, tiết kiệm.

Hoài Thương (T/h)

Bài liên quan

(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Nhiều nhà máy thủy điện miền Trung thiếu nước trầm trọng