Những lợi ích của cây gỗ thông mà ít người biết đến

Gỗ thông là gì?

Tên khoa học của gỗ thông là Pinaceae. Là một họ thực vật trong họ thông, hạt trần, cây thông phát triển mạnh nhất ở những vùng khí hậu ôn đới. Đặc điểm của cây là thân gỗ tròn, lớn, mọc thẳng đứng, dễ dàng cho việc vận chuyển và cưa xẻ của các nhà máy sản xuất gỗ. Cây thông trưởng thành thường phân bố rất đều nhau. Cây tái sinh rất hiếm. Ở Việt Nam, thông chủ yếu phân bổ ở Bắc Bộ và Tây Nguyên.

Thông là một loại cây có thân gỗ lớn, mọc thẳng đứng, to và tròn dể dàng cho việc cưa xẻ của các nhà sản xuất, lọai cây hạt trần thường mọc ỡ vùng cao. có khí hậu ôn đới , ở Việt Nam loại cây này thường trồng ở các vùng cao có khi hậu lạnh, như đà lạt, cao nguyên…

Cây thông tăng trưởng nhanh, cho nên gỗ thông là nguyên liệu trên thị trường được cung cấp liên lục. Chất lượng của gỗ thông khá tốt và giá thành không quá cao mà vân gỗ và màu sắc khá đẹp, mền khi sản xuất cũng rất dể gia công tạo ra các mẫu mã đa dạng và đẹp.

Có nhiều loại gỗ thông nhưng thông nguyên liệu từ cây thông trắng được sử dụng nhiều hơn vì vân gỗ đẹp. Ở Việt Nam loại gỗ thông này đã bị khai thác hầu như cạn kiệt, hầu hết những sản phẩm làm từ gỗ thông trắng ở Việt Nam hầu hết xuất đi nước ngoài.

Gỗ thông trắng thường có tâm đỏ nhạt, dát gỗ màu trắng và hơi vàng nâu. có nhiều mắt lớn, mắt nhỏ để hút ẩm vân gỗ khá rõ và không nhiều, có ống tiết. Trong thân cây thông có nhựa, Sau khi khai thác nhựa vẫn còn tồn tại trong gỗ thông, loại nhựa này chống sự xâm hại của mối, mọt bên ngoài nên các sản phẩm từ gỗ thông khá bền do được lớp nhựa bão vệ.

Gỗ thông nguyên liệu thường nhẹ hơn các loại gỗ khác nên các sản phẩm của gỗ thông nguyên liệu thường dể di chuyển tiện lời trong công việc và sắp xếp và trang trí nội thất. Do vân gỗ đẹp nên thông được dùng làm đồ nội thất rất đẹp, có thẩm mỹ cao nên rất ưa chuộng để làm giường, tủ, bàn, ghế xuất khẩu.

Có mấy loại gỗ thông?

Dựa vào đặc điểm gỗ thông, người ta phân gỗ thông ra thành hai dòng chính. Đó là: gỗ thông trắng và gỗ thông vàng.

Gỗ thông trắng được đánh giá cao hơn và phổ biến hơn khi làm đồ nội thất. Gỗ thông trắng có nhiều mắt, mỗi mắt tạo nên một vẻ đẹp riêng. Bên cạnh đó, vân gỗ thông trắng rất đẹp và mềm mại nên được dùng nhiều để làm bàn ăn gỗ thông, cánh tủ, hoặc cửa gỗ (những nơi có thể phô diễn được hệ vân phong phú của gỗ thông trắng).

Gỗ thông trắng có đặc tính tốt, dát gỗ màu trắng nhạt, tâm gỗ màu đỏ đặc trưng, vân gỗ rõ và không nhiều là đặc điểm người mua hàng yêu thích cho nội thất nhà mình. Hơn nữa tâm gỗ thông trắng có tính kháng khuẩn tự nhiên, giá thành lại rẻ nên tiết kiệm được khá nhiều chi phí.

Khác với gỗ thông trắng, gỗ thông vàng có màu vàng óng, vân gỗ đều và đẹp. Tuy nhiên, gỗ thông vàng không được đánh giá cao và giá bán cũng rẻ hơn nhiều so với gỗ thông trắng, đây là loại gỗ có khả năng chịu nhiệt cực kì cao.

Gỗ thông vàng luôn đêm đến nét sang trọng, tinh trế, hiện đại cho không gian nhà bạn. Đây là loại gỗ có mùi thơm rất đặc trưng, đem đến cho gia chủ cảm giác sảng khoái, thư giãn và ấm áp. Mùi thơm của gỗ luôn được duy trì mãi mãi.

Ngoài ra còn có gỗ thông ghép, là gỗ được ghép từ nhiều miếng gỗ thông tự nhiên, đã qua xử lý chống ẩm mốc, mối mọt. Gỗ thông ghép là một thành phẩm nội thất phổ biến nhất từ gỗ thông nguyên khối. Giá gỗ thông ghép khá rẻ, độ bền cao nên được ứng dụng rộng rãi trong thi công đồ nội – ngoại thất hiện nay. Gỗ được gia công các cạnh, sau đó ghép với nhau bằng các hình thức khác nhau (chủ yếu là qua ghép mộng) và liên kết lại bằng keo chuyên dụng.

Những ưu và nhược điểm của gỗ thông

Được ứng dụng mạnh mẽ trong thi công đồ gỗ, gỗ thông nguyên liệu có những ưu điểm vượt trội không thể phủ nhận như: vân gỗ thông khá rõ và không nhiều; màu sắc hiện đại, hài hòa với không gian ấm cúng; Sau khi khai thác, nhựa thông vẫn còn lại trong gỗ để ngăn côn trùng phá hoại và kháng sâu tự nhiên; Bên ngoài lớp bỏ khá bền và được lớp nhựa gỗ bảo vệ; Gỗ thông nhẹ nên khi làm đồ nội thất di chuyển rất thuận tiện; Khả năng chịu lực mát tốt, bám đinh và keo tốt.

Ngoài ra, gỗ có thể đánh bóng để tăng tuổi thọ và tính thẩm mỹ. Hệ vân gỗ tự nhiên, đẹp mắt, có giá trị thẩm mỹ cao, có khả năng bắt vít và đinh ốc tốt, gỗ mềm – dễ dàng thiết kế và tạo hình. Tâm gỗ có khả năng kháng sâu tự nhiên nên độ bền cao, tuổi thọ có thể lên đến trên 20 năm. Gỗ nhẹ, có thể di chuyển dễ dàng trong nhiều không gian. Giá thành rẻ, nguồn nguyên liệu sẵn có nên tiết kiệm được chi phí trung gian

Cây thông phát triển tốt, lớp gỉ thông có thể sử dụng, có tác dụng chống co và nở trong đồ gỗ

Bên cạnh đó cũng xuất hiện một số nhược điểm cố hữu như bản thân gỗ dễ bị trầy xước và bị vết lõm do cốt gỗ mềm tạo nên.

Nói về tính sang trọng thì nội thất gỗ thông khó có thể sánh kịp với các dòng gỗ khác như gỗ óc chó, gỗ căm xe, gỗ sồi, gỗ gụ, vv… bởi bề mặt có nhiều mắt đen không thể tránh khỏi.

Để nhận dạng gỗ thông, người ta thường nhìn vào một số đặc điểm sau: Tấm gỗ thông màu đỏ nhạt, dát gỗ màu trắng hơi ngả vàng nâu gỗ. Thường có nhiều mắt lớn, mắt nhỏ, dễ hút ẩm, khi khô mắt này có thể bị rơi ra ngoài. Vân gỗ Thông khá rõ và không nhiều, có ống tiết, trong thân cây Thông có nhựa thông.

Sau khi khai thác nhựa vẫn còn tồn tại trong gỗ, nhựa thông giúp chống sự xâm hại của mối, mọt và côn trùng, phá hoại. Bên ngoài gỗ thông bền do được lớp nhựa gỗ bảo vệ.

Gỗ thông nhập khẩu thường nhẹ hơn các nguyên liệu gỗ khác nên thường làm nguyên liệu để di chuyển hàng hóa nên tạo nên sự tiện lợi trong việc trang trí và sắp xếp nội thất.

Cách thức phân biệt thông Đà lạt và thông nhập khẩu

Tại Việt Nam chúng ta có nhiều loại Thông, nhưng Thông 2 lá và Thông 5 lá là hai loại được phổ biến nhất.

Thông 2 lá có đặc điểm thân cây lớn, cao 30-35 m, thân thẳng, tròn, có nhiều nhựa. Vỏ rất dày màu nâu đỏ nhạt, có vết nứt dọc sâu. Lá của thông 2 lá dài khoảng 2 – 3cm, sau đó là lá nhỏ mọc quanh thân, dài 2 – 2,5cm. Khi thông 2 lá ở độ tuổi từ 5 – 20 tuổi (tuổi non), lá dài và bản rộng hơn lá cây trưởng thành, xếp thành hai lưỡi kéo ở đầu cành. Đến khi trưởng thành, lá ngắn và nhỏ lại (dài từ 4 – 5cm) có màu sẫm.

Hoa của cây thông 2 lá chín sau 2 năm. Vảy ở quả non năm thứ nhất không gai. Quả năm thứ 2 hình viên trụ hay hình trứng trái xoan dài, có cuống dài khoảng 1 cm. Mặt vảy hình thoi cạnh sắc mép trên có thể dài dài và hơi lồi, phía dưới dẹt, có 2 ngang và dọc đi qua giữa mặt vảy, rốn hơi lõm.

Hạt thông 2 lá dẹt có cánh trắng, màu nâu nhạt. Khi chín hạt sẽ phát tán trong phạm vi khá rộng. Nón quả tồn tại trên cây trong một thời gian dài và thường chín vào mùa mưa do đó, đây là một khó khăn trong việc thu thập hạt.

Loại thông 2 lá dẹp này thường gặp ở độ cao từ 1.200 – 1.500m. Ở Lâm Đồng người ta thường gặp thông 2 lá dẹt như cây đại thu cao trên dưới 30m. Đường kính khoảng 1,6m. Một số cây có đường kính tới 2m. Tán của thông 2 lá khá rộng, sẫm màu, dày và có hình rẻ quạt. Đoạn dưới thân lớn, cành hầu như không có nhánh, tròn đều và đâm thẳng vào tán lá.

Gỗ của loại thông 2 lá thường nhẹ, mềm, ít nhựa, có lõi màu sẫm, dác màu vàng nhạt. Tỷ trọng khỏang 0,670- 0,889. Gỗ thông thương dùng trong xây dựng ,làm que diêm, làm tà vẹt,làm trụ điện,..

Thông 5 lá là loại cây quý hiếm chỉ xuất hiện duy nhất ở Việt Nam, ở độ cao thấp hơn, giáp núi nơi thông 5 lá dài mọc là những cánh rừng nguyên sinh rậm và xanh. Với sự có mặt của các cây thông khác như thông nàng (Dacrycarpus imbricatus); Thông tre lá dài (Podocarpus neriifolius); Loài thông 5 lá mới phát hiện này có các điểm khác biệt so với thông Pà Cò và thông Đà Lạt. Với một số mẫu vật và thông tin có được, các chuyên gia về phân loại thực vật cho biết. Đây có thể là thông trắng của Trung Quốc hoặc loài Pinus armandii.

Đặc điểm của loại cây thông 5 lá là cây lớn, cao khỏang 30 đến 35 m, thân thẳng đứng , tròn, vỏ dài màu nâu sẫm, nứt dọc sâu. Cành thô màu đỏ cam. Lá của thông 5 lá có cụm 5 lá kim dài khoảng 12 tới 24cm, buông rủ xuống. Nón của quả lớn, dài từ 8 – 10cm, đường kính khoảng 7cm. Bên trong quả thông 5 lá chứa rất nhiều hạt lớn, kích thước trung bình khoảng 0,5x1cm. Đặc biệt, thông 5 lá dài mọc thành quần thể với số lượng khoảng 40 cây trưởng thành tại một khu vực rộng khoảng 2km2.

Hoa của thông 5 lá có hình nón, dài 5-9 cm, thường trụ xuống, đôi khi thì quả hơi bị vẹo. Vảy quả năm thứ 2 có mắt vảy hơi dài, rốn hơi lồi, đôi khi có những gai nhọn, có 2 đường gờ nổi ngang lên và dọc đi ngang qua giữa mặt vảy Nón lá tháng 4 đến 5 hạt chín sau 2 năm. Hạt của thông 5 lá có cánh dài 1,5-2,5 cm

Tuy nhiên, gỗ Thông nguyên liệu trong nước ít được sử dụng để đóng thành phẩm các sản phẩm tiêu dùng. Do ở nước ta công nghệ tách nhựa ra khỏi cây Thông chưa cao, nên đa số sản phẩm được làm từ chúng đều được nhập từ nước ngoài về.

Thông có nhiều loại khác nhau nhưng Thông trắng được đánh giá là đẹp và có giá trị cao nhất. Trên Thông trắng thường có nhiều mắt, chủ yếu là những mắt nhỏ, chủ yếu là mắt sống (mắt gỗ bị bong ra khi thành phẩm tạo ra 1 lỗ trên thân gỗ gọi là mắt chết).

Những mắt Thông càng tạo ra vẻ đẹp riêng của Thông trắng trong quá trình xử lý và thành phẩm. Chính vì vẻ đẹp và có giá trị cao nên Thông trắng bị khai thác một cách triệt để, sản lượng hiện này có không còn phong phú như trước kia. Gỗ Thông hiện nay được sử dụng tại Việt Nam đa số là nhập từ cac nước Bắc Âu, Nga, Canada và gần đây nhất là Chile.