Theo số liệu thống kê chính thức, chỉ trong vòng 24 giờ tính đến sáng 9/12 đã có thêm 112 trường hợp nhiễm sởi mới được ghi nhận tại Samoa, bất chấp chiến dịch tiêm phòng sởi trên cả nước đã được tiến hành và các cơ quan chính phủ đóng cửa trong hai ngày 5-6/12 để dồn nguồn lực nhân sự hỗ trợ chiến dịch. Theo đó, khoảng 90% dân số Samoa đã được tiêm chủng phòng sởi, so với tỷ lệ 30% vào thời điểm dịch bắt đầu bùng phát giữa tháng 10 vừa qua.
Dịch sởi đang lan rộng ở nhiều quốc gia cận Sahara.
Tuy nhiên, Bộ Y tế nước này cho biết cần 10-14 ngày để vắcxin có hiệu quả, nghĩa là còn quá sớm để xác định liệu đợt dịch đã lên đến đỉnh điểm hay chưa. Tình hình đã dẫn đến một cuộc khủng hoảng sức khỏe nghiêm trọng, với các bệnh viện và phòng khám được cho là quá tải và phải vật lộn để điều trị cho những người dễ bị tổn thương nhất – những trẻ em dưới 5 tuổi, và các bệnh nhân khác mắc các bệnh mãn tính bao gồm cả bệnh tiểu đường.
Hơn 60 ca, chủ yếu là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ đã chết kể từ khi dịch bệnh bắt đầu, với hơn 4.200 trường hợp nhiễm bệnh được ghi nhận. Theo Tiến sĩ Kate O’Brien, Giám đốc cơ quan tiêm chủng của WHO, thông tin sai lệch được lan truyền qua các kênh truyền thông xã hội thực sự ảnh hưởng đến quyết định của cha mẹ về việc có nên tiêm phòng cho con hay không, dẫn đến kết quả là số trẻ em mắc sởi và tử vong gia tăng.
Hiện nay, tỷ lệ bao phủ vaccine trung bình trên toàn cầu chống lại bệnh sởi đạt khoảng 86% – tăng từ 72% trong năm 2000, một biện pháp mà WHO ghi nhận đã cứu sống hơn 23 triệu người trong khoảng thời gian đó.
Mặc dù đây là một thành tựu lớn về sức khỏe cộng đồng, và là lý do tại sao tử vong do bệnh sởi kể từ đầu thế kỷ đã giảm từ 535.000 ca xuống còn 142.300 ca vào năm ngoái, nhưng đã có rất ít tiến triển trong việc cải thiện phạm vi bao phủ vaccine trong khoảng một thập kỷ qua, ông O’Brien giải thích. Theo dữ liệu mới nhất về bệnh sởi của WHO, các trường hợp nghi ngờ và được xác nhận mắc sởi năm 2019 (nghi ngờ có 614.915 ca, xác nhận có 413.308 ca) đều cao hơn so với năm 2018 (lần lượt là 483.215 và 333.445 ca).
Theo WHO, bệnh sởi có nhiều khả năng tác động đến những người trẻ không có đủ dinh dưỡng, đặc biệt là những người không đủ vitamin A, hoặc có hệ thống miễn dịch đã bị suy yếu do HIV/AIDS hoặc các bệnh khác. Quốc gia này đã phải tạm dừng chương trình tiêm vắcxin sởi, trong khi các bậc phu huynh lo lắng, cho dù nguyên nhân tử vong được công bố là do tiêm nhầm thuốc khác. Ngoài ra, các nhóm chống vắcxin cũng làm tăng quan ngại với các chiến dịch tuyên truyền sai lệch trên mạng xã hội.
Minh Anh (t/h)