Theo thống kê của phòng chuyên môn huyện Phú Bình, lượng rác thải phát sinh trong 1 ngày trên địa bàn huyện Phú Bình là khoảng 80 tấn. Trong đó, khu vực nông thôn chiếm khoảng 70%; khu vực đô thị, doanh nghiệp chiếm 30%. Khối lượng rác quá lớn khiến việc thu gom, xử lý rác thải gặp nhiều khó khăn.
Trong khi đó, qua nhiều năm hoạt động, bãi chôn lấp rác duy nhất trên địa bàn huyện tại thị trấn Hương Sơn đã đầy và phải tạm đóng cửa. Trước thực trạng này, vấn đề nâng cao ý thức của người dân trong việc phân loại rác thải tại nguồn là giải pháp rất cần thiết.
Để giảm áp lực trong việc thu gom, xử lý rác thải và thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng nông thôn mới, UBND huyện Phú Bình đã chỉ đạo các phòng chuyên môn phối hợp với các tổ chức hội, đoàn thể và chính quyền các xã, thị trấn tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn người dân phương pháp phân loại, xử lý rác thải tại nguồn.
Theo đó, rác thải sinh hoạt được phân thành 3 loại, gồm rác thải hữu cơ, rác thải tái chế và rác thải vô cơ. Rác thải hữu cơ sẽ được tận dụng làm thức ăn chăn nuôi hoặc ủ làm phân bón; rác thải vô cơ sẽ được thu gom để mang đến điểm tập kết của xã thu gom theo quy định. Rác thải tái chế được thu gom để bán cho các cơ sở phân loại.
Bên cạnh công tác tuyên truyền, các hội, đoàn thể của huyện cũng tích cực xây dựng, nhân rộng các mô hình điểm về phân loại rác thải. Đến nay, toàn huyện đã xây dựng được 94 mô hình "Ngôi nhà 3 sạch", 199 mô hình "Thu gom rác thải tái chế" để bán cho các cơ sở tái chế, 20 mô hình "Ngôi nhà xanh". Thông qua các mô hình đã góp phần nâng cao ý thức hội viên, phát triển phong trào xử lý rác thải tại nguồn trong toàn huyện.
Chị Đào Thị Thành, Chi hội trưởng Phụ nữ xóm Lương Trình, xã Lương Phú, cho biết: Trước đây, tình trạng vứt rác thải bừa bãi ở dọc đường và sông suối, kênh mương khá phổ biến trên địa bàn xóm. Thực hiện tiêu chí môi trường trong xây dựng xóm nông thôn mới kiểu mẫu, Chi hội Phụ nữ xóm đã phối hợp với Chi hội Nông dân thường xuyên tuyên truyền, hướng dẫn các hộ dân chủ động phân loại rác thải tại nhà; ra quân vệ sinh đường xóm vào thứ Bảy hoặc Chủ nhật hằng tuần. Nhờ đó, đến nay, 100% các hộ dân đã phân loại rác thải tại gia đình; 20 hộ được gắn biển mô hình "Nhà 3 sạch"; cảnh quan môi trường trong xóm luôn sạch - đẹp.
Bên cạnh đó, UBND huyện cũng phân bổ kinh phí để mua sắm trang thiết bị cho công tác thu gom, phân loại và xử lý rác thải tại nguồn cho các xã, thị trấn. Riêng năm 2023, huyện đã trang bị 52 xe gom rác đẩy tay, thùng rác cho 4 xã phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; trang bị 105 nắp đậy hố rác hữu cơ và chế phẩm sinh học xử lý rác thải hữu cơ cho xã Tân Đức; 300 thùng ủ rác thải hữu cơ cho các xã, thị trấn; trên 3 nghìn thùng rác 2 ngăn cho hộ nghèo, cận nghèo.
Cùng với giải pháp đẩy mạnh phân loại rác thải tại nguồn, UBND huyện đang phối hợp với sở, ngành và chủ đầu tư hoàn thiện quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 Dự án Khu liên hợp xử lý môi trường tại xóm Cầu Muối, xã Tân Thành. Dự án này có diện tích sử dụng đất là 30ha, tổng mức đầu tư gần 650 tỷ đồng, công suất xử lý rác là 1.220 tấn/ngày đêm. Theo kế hoạch, quý IV/2025, Dự án sẽ chính thức đi vào hoạt động giai đoạn I.
Hiện nay, trên địa bàn huyện Phú Bình đã có trên 90% số hộ dân ký cam kết và nghiêm túc thực hiện phân loại, xử lý rác thải tại nguồn. Nhờ vậy, áp lực thu gom, xử lý rác thải của huyện đã được giảm bớt hơn so với trước. Trung bình mỗi ngày, Trung tâm Môi trường và Dịch vụ đô thị huyện thu gom và xử lý khoảng 15 tấn rác thải/ngày (giảm 10 tấn/ngày so với năm 2021)...