Việt Nam điều chỉnh quy hoạch năng lượng quốc gia để đáp ứng mục tiêu tăng trưởng hai con số

Thông tin này được đưa ra tại hội thảo “Điều chỉnh quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050” do Bộ Công Thương tổ chức sáng 11/12.

Theo Bộ Công Thương, việc điều chỉnh quy hoạch phải dựa trên ba nhóm nội dung lớn. Thứ nhất, mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số theo Nghị quyết 306/NQ-CP đòi hỏi hệ thống năng lượng có dự phòng lớn và khả năng đáp ứng tức thời nhu cầu tiêu thụ tăng mạnh.

Thứ hai, việc sắp xếp lại đơn vị hành chính trên cả nước yêu cầu rà soát danh mục các dự án năng lượng quan trọng, bảo đảm phù hợp với không gian phát triển mới của các địa phương sau sáp nhập – nơi nhu cầu năng lượng nội vùng cũng thay đổi.

Thứ ba, quy hoạch phải cập nhật đồng bộ các chủ trương lớn gồm Kết luận 76-KL/TW về ngành dầu khí; Nghị quyết 57 về khoa học công nghệ và chuyển đổi số; Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế; Nghị quyết 66 về xây dựng pháp luật; và Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân.

Ngành năng lượng cũng phải thích ứng với năm xu hướng toàn cầu: biến động thị trường năng lượng quốc tế, yêu cầu đảm bảo an ninh năng lượng, thay đổi chi phí công nghệ, tốc độ chuyển dịch năng lượng ngày càng nhanh và áp lực ứng phó biến đổi khí hậu.

Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Hưng (Viện Năng lượng, Bộ Công Thương) cho biết nhu cầu tiêu thụ năng lượng toàn cầu vẫn tiếp tục tăng trong bối cảnh thị trường năng lượng quốc tế bất ổn và khó dự báo. Xu hướng chuyển dịch năng lượng trong tiêu thụ năng lượng sơ cấp diễn ra mạnh trên phạm vi toàn cầu, đặc biệt là mức độ điện hóa ngày càng tăng trong tiêu dùng cuối – yếu tố được coi là động lực của chuyển đổi năng lượng. Điều này đòi hỏi Việt Nam phải có chiến lược phát triển hạ tầng điện phù hợp và bền vững.

Các kịch bản quy hoạch phải đồng thời đáp ứng yêu cầu đảm bảo cung ứng năng lượng cho tăng trưởng giai đoạn 2026-2030 và tuân thủ mục tiêu đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 theo Nghị quyết 70.

Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Hưng nhấn mạnh các phương án đưa ra phải vừa đảm bảo an ninh năng lượng, vừa thúc đẩy chuyển dịch năng lượng, hỗ trợ phát triển bền vững và thực hiện đầy đủ cam kết giảm phát thải của Việt Nam.

Theo Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hoàng Long, lần điều chỉnh này có ý nghĩa đặc biệt khi Luật Quy hoạch sửa đổi vừa được ban hành, làm thay đổi nhiều nội dung so với các kỳ quy hoạch trước. Đây có thể là quy hoạch đầu tiên được triển khai ngay sau khi luật mới có hiệu lực. “Tinh thần mới của Luật Quy hoạch là định hướng lớn, còn chi tiết giao các bộ quản lý để bảo đảm tính tổng thể và linh hoạt,” Thứ trưởng Long nói.

Năm 2025, Bộ Chính trị đã ban hành bảy nghị quyết chiến lược bao trùm nhiều lĩnh vực, trong đó Nghị quyết 70 về an ninh năng lượng quốc gia được xem là định hướng trọng yếu cho ngành. Việc sắp xếp lại chính quyền cấp địa phương cũng đặt ra yêu cầu cập nhật quy hoạch; một số nội dung về than đã được chuyển sang quy hoạch khác theo quy định mới, chỉ giữ lại phần hạ tầng liên quan. Các kết luận quan trọng như Kết luận 16 về phát triển dầu khí – xăng dầu cũng phải được tích hợp.

Ngoài ra, Quyết định điều chỉnh quy hoạch điện VIII được Thủ tướng ban hành tháng 4/2025 là một yếu tố quan trọng cần được đưa vào bản điều chỉnh lần này.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Long, Bộ Công Thương đã triển khai thực hiện điều chỉnh từ sớm nhưng do phụ thuộc nhiều yếu tố nên cơ quan lập quy hoạch phải bảo đảm tiến độ song song với yêu cầu đồng bộ. Dự thảo đầu tiên của Quy hoạch năng lượng điều chỉnh dự kiến sẽ trình lãnh đạo trong vài ngày tới.

Việc điều chỉnh quy hoạch năng lượng quốc gia lần này không chỉ đáp ứng yêu cầu kỹ thuật mà còn mang ý nghĩa chiến lược, tạo nền tảng để Việt Nam đạt mục tiêu tăng trưởng hai con số giai đoạn 2026-2030, đồng thời thực hiện cam kết đạt phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Khánh Hòa đặt mục tiêu thành "thủ phủ" năng lượng quốc gia