Biến đổi khí hậu và sự tác động đến sức khỏe người dân TP.HCM

Tại hội thảo, TS Nguyễn Văn Hồng, Phân viện Khoa học khí tượng thủy và biến đổi khí hậu và PGS.TS Đỗ Văn Dũng, Trưởng khoa Y tế công cộng, Trường Đại học Y Dược TP.HCM nêu những vấn đề cực đoan của biến đổi khí hậu trong thời gian qua, trong đó nguyên nhân phần lớn là do tác động của con người. Các chuyên gia cũng đưa ra dự báo trong thời gian sắp đến, trong đó, nêu rõ biến đổi khí hậu tác động trực tiếp và gián tiếp đến sức khỏe người dân.

Ảnh minh họa

Biến đổi khí hậu tác động trực tiếp đến sức khỏe người dân, đó là lũ lụt, hạn hán, gây hậu quả nặng nề cho sức khỏe con người như tử vong, mất tích, chấn thương, các vấn đề liên quan đến sức khỏe tâm thần nghiêm trọng. Bên cạnh đó, biến đổi khí hậu tác động gián tiếp đến sức khỏe thông qua những nguồn gây bệnh, làm tăng khả năng bùng phát và lan truyền các bệnh dịch như bệnh cúm A/H5N1, tay chân miệng, tiêu chảy, dịch tả; làm tăng khả năng xảy ra một số bệnh nhiệt đới như sốt rét, sốt xuất huyết, viêm não Nhật Bản, làm tăng tốc độ sinh trưởng và phát triển nhiều loại vi khuẩn và côn trùng, vật chủ mang bệnh (ruồi, muỗi, chuột, bọ chét, ve).

Không những thế, biến đổi khí hậu làm cho tình trạng dinh dưỡng con người bị tác động. Đó là những thay đổi của môi trường như hạn hán, lũ lụt, nước biển dâng… gây nên tình trạng khan hiếm nước, mặn hóa diện tích đất nông nghiệp, sâu bệnh, thất thu mùa màng, mất sinh kế, tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm và các bệnh đường hô hấp.

Hậu quả đối với sức khỏe là thiếu đói và cuối cùng là tình trạng suy dinh dưỡng protein năng lượng, thiếu hụt vi chất dinh dưỡng. Biến đổi khí hậu cũng làm tăng bệnh tật liên quan đến an toàn thực phẩm; bệnh tật liên quan đến nước; các bệnh liên quan đến chất lượng không khí; tác hại của bức xạ tia cực tím đối với sức khỏe…

Tại TP.HCM, biến đổi khí hậu gây mưa lớn gây ngập, thoát nước kém, ứ đọng ảnh hưởng đến vệ sinh và gia tăng dịch bệnh. Nhiệt độ tăng, kèm hiệu ứng đảo diện tác động tiêu cực đến sức khỏe cộng đồng. Cơ sở hạ tầng y tế dưới điều kiện biến đổi khí hậu sẽ càng gặp nhiều khó khăn hơn, khó đáp ứng nhu cầu cộng đồng nếu chưa có sự chuẩn bị.

Theo TS Nguyễn Văn Hồng, năm 2021, UBND TP.HCM cũng đã có quyết định ban hành kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2021 – 2030, tầm nhìn đến 2050 trên địa bàn TP.HCM.

Còn theo TS Vũ Xuân Đán, Phó trưởng khoa Bệnh Nghề nghiệp, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TPHCM, dẫn chứng một nghiên cứu của ADB vào năm 2010 cho biết TPHCM là một trong 10 thành phố hàng đầu trên thế giới với số dân có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất bởi biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, nhiệt độ trung bình của TPHCM tăng khoảng 0,7°C mỗi năm, gây gia tăng ô nhiễm môi trường không khí.

Hiện tượng thời tiết cực đoan tăng tần suất và cường độ mưa bão, lũ lụt, gây tai nạn thương tích. Ngập lụt do mưa và triều cường gây ra các bệnh truyền nhiễm và bệnh lây truyền qua da. Nhiệt độ tăng gây gia tăng ô nhiễm không khí, phát sinh bệnh truyền nhiễm và bệnh không lây.

Đề cập đến các biện pháp ứng phó với những loại bệnh truyền nhiễm phổ biến có liên quan tới biến đổi khí hậu, TS Vũ Xuân Đán cho rằng, TPHCM nên xác định các bệnh, khu vực và đối tượng có nguy cơ cao bị ảnh hưởng do bệnh truyền nhiễm có liên quan đến biến đổi khí hậu. Bên cạnh đó, thành phố cần xác định tỷ lệ lây truyền, sự thay đổi các đặc tính của bệnh truyền nhiễm do biến đổi khí hậu.

“TPHCM cũng cần xây dựng hệ thống cảnh báo sớm dựa trên dữ liệu khí tượng thủy văn và chất lượng môi trường. Đánh giá tác động của biến đổi khí hậu (sự thay đổi nhiệt độ, độ ẩm và lượng mưa) đến 3 loại bệnh sốt xuất huyết, sốt rét và vi khuẩn gam âm Vibrio. Bên cạnh đó, nâng cao năng lực dự phòng, điều trị các bệnh truyền nhiễm phổ biến có liên quan đến biến đổi khí hậu…”, TS Vũ Xuân Đáng nói.

Hoàng Anh