Hà Nội đối mặt với ngưỡng AQI “Xấu”- Ứng phó khẩn cấp để bảo vệ “lá phổi xanh” Thủ đô

Chỉ số AQI và thực trạng không khí tại Hà Nội

Theo các trạm quan trắc, AQI của Hà Nội ghi nhận vào lúc 9:00 ngày 27/11/2025 là khoảng 150 ở mức “Kém”, ảnh hưởng đến nhóm nhạy cảm. Còn theo một số nguồn thời gian thực khác, nồng độ hạt mịn PM2.5 tại Hà Nội có lúc lên tới 110 µg/m³, gấp nhiều lần tiêu chuẩn khuyến cáo của World Health Organization (WHO). Trước đó, ngày 24/11/2025, Hà Nội được ghi nhận có chỉ số AQI lên tới 192, khiến thành phố lọt vào “top đô thị ô nhiễm nhất thế giới” tại thời điểm đó.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, số liệu quan trắc và dự báo khí tượng thủy văn, trong khoảng 10 ngày tới, miền Bắc sẽ xuất hiện hình thái thời tiết bất lợi: Hiện tượng nghịch nhiệt, lặng gió, sương mù... sẽ làm giảm khả năng khuếch tán các chất ô nhiễm trong môi trường không khí, dẫn đến nguy cơ nồng độ bụi mịn PM 2.5 tích tụ có khả năng tăng cao (AQI) dự báo vượt mức 150 (mức xấu), gây ảnh hưởng trực tiếp đến các hoạt động kinh tế, xã hội và sức khỏe cộng đồng.

Theo ghi nhận của phóng viên, nhiều công trình thi công dọc tuyến đường Nguyễn Tuân và khu vực Mễ Trì đang phát sinh lượng bụi lớn, làm gia tăng đáng kể tình trạng ô nhiễm không khí. Bụi từ các hoạt động đào móng, san lấp, cắt gạch đá, cùng đất cát rơi vãi theo bánh xe tải bị cuốn lên thành từng lớp mù mịn. Máy cẩu, máy xúc hoạt động liên tục khiến bụi xây dựng phát tán rộng hơn, bao trùm cả khu vực. Nhiều thời điểm, mặt đường trở nên mờ đục, các tòa nhà xung quanh cũng chìm trong màn bụi xám, ảnh hưởng đến sinh hoạt và giao thông tại khu vực.

Chia sẻ về thói quen phải đối mặt với khói bụi mỗi ngày khi di chuyển trên đường, anh Trần Văn Sáng – tài xế công nghệ cho biết: “Chỉ cần bước ra đường là thấy mùi khói bụi. Tôi phải đeo lồng 2 chiếc khẩu trang vào nhau. Không chuẩn bị tốt thì chạy xe cả buổi là rát họng ngay.”

Chị Nguyễn Thu Hằng (Mễ Trì, Nam Từ Liêm) cho biết, gia đình buộc phải thay đổi thói quen hàng ngày: “Khi có gió, bụi từ đường lớn, các công trình và khu sản xuất ven tuyến dễ lan sâu vào khu dân cư. Những hôm lớp bụi dày bao phủ chúng tôi hạn chế ra ngoài và đóng kín cửa để tránh hít phải bụi mịn.”

Tại tọa đàm "Cải thiện chất lượng môi trường không khí đô thị" do Báo Tuổi Trẻ phối hợp với Cục Môi trường tổ chức, bà Lê Thanh Thủy – Phó Trưởng phòng Quản lý môi trường (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội) cho biết, những năm gần đây Hà Nội chịu áp lực rất lớn về ô nhiễm không khí với nồng độ bụi mịn PM2.5 cao, nhất là vào những tháng mùa đông. Nguyên nhân là sự cộng hưởng của nhiều yếu tố như giao thông, xây dựng, đốt rơm rạ, vàng mã và các hoạt động công nghiệp - làng nghề, trong đó có những nguồn thải từ các địa phương xung quanh. Ô nhiễm ở nội đô Hà Nội nghiêm trọng hơn ngoại thành do mật độ phương tiện giao thông cao hơn, hoạt động xây dựng diễn ra nhiều hơn. “Chúng tôi không thể thay đổi thời tiết, nhưng rõ ràng Hà Nội phải nỗ lực gấp đôi, gấp ba so với nhiều địa phương khác để cải thiện môi trường. Đây không chỉ là câu chuyện của riêng Hà Nội, mà cần sự chung tay của các tỉnh lân cận và cả Trung ương", bà Thủy nói.

Hà Nội và các tỉnh lân cận khẩn trương ứng phó ô nhiễm theo chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường

Để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí, ngày 25/11/2025, Bộ Nông nghiệp và Môi trường có công văn số 9593/BNNMT-MT gửi Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, Hải Phòng và các tỉnh Bắc Ninh, Hưng Yên, Phú Thọ, Thái Nguyên, Ninh Bình về việc triển khai biện pháp cấp bách đối phó đợt ô nhiễm không khí dự báo tăng cao vào cuối tháng 11, đầu tháng 12/2025.

Trong đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường yêu cầu các địa phương tập trung thực hiện một số nhiệm vụ cấp bách:

Tăng cường vệ sinh, giảm bụi đường phố: Tăng tần suất quét, hút bụi, phun nước rửa đường tại các trục giao thông chính, ưu tiên thực hiện vào ban đêm và sáng sớm để giảm bụi trước giờ cao điểm.

Kiểm soát hoạt động xây dựng và giao thông gây phát thải bụi: Yêu cầu che chắn, vệ sinh xe vận chuyển vật liệu; xử lý nghiêm phương tiện chở vật liệu gây rơi vãi; tạm dừng công trình không tuân thủ quy định môi trường.

Rà soát các cơ sở công nghiệp, làng nghề có nguồn thải lớn: Kiểm tra hệ thống xử lý khí thải, khuyến khích giảm công suất vào những ngày chất lượng không khí ở mức xấu trở lên.

Kiểm soát chặt chẽ việc đốt rơm rạ, phụ phẩm nông nghiệp và rác thải: Giao lực lượng công an cấp xã, phường tuần tra, xử lý nghiêm hành vi đốt ngoài trời không đúng quy định.

Tăng cường cảnh báo sức khỏe cộng đồng: Cập nhật chỉ số chất lượng không khí VN_AQI, khuyến cáo người dân, nhất là nhóm nhạy cảm như trẻ nhỏ, người cao tuổi, bệnh lý hô hấp, hạn chế hoạt động ngoài trời, đeo khẩu trang khi ra đường.

Ứng dụng công nghệ giám sát: Bộ sẽ sử dụng UAV, ảnh vệ tinh để phát hiện điểm phát thải lớn, gửi thông tin về địa phương xử lý; tổ chức tổ công tác liên ngành nếu cần.

Các tỉnh, thành phố liên quan được yêu cầu báo cáo kết quả thực hiện hàng tuần về Bộ Nông nghiệp và Môi trường để tổng hợp theo chỉ đạo tại Công văn số 10260/VPCP-NN ngày 23/10/2025 của Văn phòng Chính phủ.

Ô nhiễm không khí ở Hà Nội không chỉ là những con số từ các trạm đo, mà là bầu trời xám mỗi sáng, là mùi khói lẫn vào gió lạnh, là tiếng ho kéo dài của trẻ nhỏ hay sự mệt mỏi của những người làm việc ngoài đường. Khi AQI liên tục ở mức cao, nguồn phát thải còn phức tạp và hiện tượng nghịch nhiệt lặp lại hàng năm, chất lượng sống của người dân bị ảnh hưởng rõ rệt. Chỉ khi các giải pháp đồng bộ được triển khai ngay, tình trạng ô nhiễm mới có thể được giảm thiểu, giúp người dân hít thở bầu không khí trong lành và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Ô nhiễm không khí, Iran phải đóng cửa trường học