Lễ hội Halloween 2023 là ngày nào?

Lễ hội "ma" Halloween và những điều bạn chưa biết

Halloween (lễ hội "ma") hay còn gọi lễ hội hóa trang "Hóa lộ quỷ", là một lễ hội thường niên được tổ chức vào 31/10 hằng năm. Nó là sự pha trộn giữa những nghi lễ tôn giáo và tập tục cổ xưa của nhiều nền văn hóa khác nhau, trải qua thời gian mới trở thành một lễ hội như chúng ta biết đến ngày nay và được xem là một trong những lễ hội lâu đời nhất, phổ biến nhất. Ngày Halloween năm 2023 là ngày thứ Ba, 31/10/2023.

Nếu như trước đây, lễ hội Halloween chỉ diễn ra ở các nước phương Tây theo Công giáo thì nay đã trở thành một sự kiện văn hóa thường niên được người dân trên toàn thế giới mong đợi. Trong ngày diễn ra lễ hội, mọi người trang trí ngôi nhà của mình theo kiểu kỳ dị gồm những hình nộm phù thủy, mèo đen, bí ngô lập lòe ma quái...

Bên cạnh đó, người tham gia vào lễ hội hóa trang sẽ tự tìm cho mình những bộ trang phục đặc biệt và tự trang điểm thành những khuôn mặt ma quái đầy ấn tượng. Đối với mọi người, Halloween đã trở thành lễ hội vui chơi hằng năm cho trẻ em và cả người lớn, và thực tế rất ít người quan tâm tìm hiểu ý nghĩa nhân bản của nó.

Nguồn gốc ngày Halloween

Lễ hội Halloween ngày nay bắt nguồn từ dân tộc Celt sống cách đây hơn 2000 năm trên các vùng đất bây giờ là Anh quốc, Ireland và miền Bắc nước Pháp.

Dân tộc Celt bắt đầu năm mới của họ vào ngày 1/11 theo Dương lịch. Vào đêm trước năm mới (31/10), họ đã cử hành một lễ hội có tên là Samhain. Lễ hội này báo hiệu sự bắt đầu của mùa lạnh, của những ngày tối tăm và thường được liên kết với sự tàn tạ và sự chết chóc của loài người.

Người Celt tin rằng vào đêm trước năm mới, ranh giới giữa thế giới của người sống và người chết trở nên mờ nhạt, các linh hồn người chết có thể quay trở lại trần gian nên họ thường đốt lửa cháy sáng và mặc những trang phục ma quái để xua đuổi tà ma hay đón người thân "về nhà" trong đêm lễ hội này.

Vào thế kỷ thứ Tám, Giáo hoàng Gregory III đã chỉ định ngày 1/11 là thời điểm để tôn vinh tất cả các vị Thánh. Ngày Lễ các Thánh kết hợp một số truyền thống của lễ hội Samhain cổ đại nên lễ hội buổi tối trước đó được đặt lại với cái tên là All Hallows's Eve và ngày nay là Halloween.

Halloween đến Mỹ theo những người di dân, đa số từ Anh Quốc và một số từ các vùng thuộc dân tộc Celt. Họ đã đem qua Mỹ khá nhiều phong tục khác nhau. Nhưng vì lý do tín ngưỡng bị giới hạn, các tôn giáo lớn đưa ra giới luật tương đối chặt chẽ, nên việc cử hành lễ hội Halloween chưa được phổ cập trong dân chúng. Mãi đến những năm 1800, Halloween mới được nhiều người biết đến và hưởng ứng.

Theo truyền thuyết của nước Ái Nhĩ Lan (Ireland), Jack là một chàng thiếu niên đã chết nhưng linh hồn không được phép lên Thiên Đàng vì lúc sống, anh ta vốn là một người tham lam, bủn xỉn, thường cất giấu tiền bạc, keo kiệt không hề bố thí cho ai một chút gì.

Thế nhưng, anh ta lại cũng không thể xuống Địa Ngục vì lúc còn sống, anh ta đã từng chơi đùa với ma quỷ, nên quỷ không bắt anh.

Chuyện kể rằng, trước đó có con quỷ đến quấy phá một vùng dân cư, người dân đến cầu cứu các vị tu sĩ đem các vật thánh đến “yểm” và “khóa các cửa” ra vào.

Nhờ vậy, con quỷ bị bắt. Jack nhận ra đó là con quỷ thường vui đùa với mình và Jack đã tìm cách gỡ vật “yểm ma quỷ” mở đường cho quỷ chạy thoát. Để đền ơn cứu mạng, quỷ hứa với Jack là sẽ không bắt hồn Jack về Địa Ngục.

Do đó, khi Jack chết, thấy Jack khổ sở, quỷ bèn lấy một ít than hồng ở Địa Ngục bỏ vào trong ruột một quả bí ngô và đưa cho Jack để sưởi ấm trên đường trở lại trần gian.

Để cho không khí thông vào nuôi lửa, Jack phải đục thủng quả bí ngô và ánh lửa từ trong đã chiếu ra soi sáng nẻo đường lang thang của Jack.

Có lẽ, Jack phải cầm đèn đi lang thang trên mặt đất cho đến ngày phán xét cuối cùng của nhân loại. Biểu tượng chính của Halloween là chiếc đèn lồng bí ngô của anh chàng Jack.

Thông qua hành động và cuộc đời của Jack, bài học cuộc sống mà những người trẻ tuổi cần rút ra là sống không nên tham lam, bủn xỉn, keo kiệt, phải có lòng bác ái, từ bi, biết giúp đỡ kẻ khó khăn, không nên lừa lọc, đe dọa, làm cho người khác sợ hãi…

Ý nghĩa lễ hội Halloween

Ngày lễ Halloween được biết đến như một ngày lễ tưởng niệm và chào đón những linh hồn đã mất được trở về nhà, nó gắn liền với câu chuyện dân gian về chàng thiếu niên tên Jack. Lúc sống, anh là người cô đơn, tưởng chết đi sẽ được giải thoát. Nhưng trớ trêu thay, sau khi chết, Jack lại trở thành một cô hồn không chỗ dung thân.

Thương cho số phận của Jack, những người ở trần gian đã dành cho anh một ngày để được trở lại với cõi dương.

Trong ngày đó, Jack có thể vui chơi thoải mái với người trần. Vì muốn Jack không lạc lõng với hình dáng của một bóng ma, người sống cũng hóa trang thành ma quỷ để linh hồn Jack có chỗ trà trộn vào cho đỡ cô đơn. Đây cũng được xem là ý nghĩa nhân văn của lễ hội Halloween.

Nếu như trước đây, lễ hội Halloween chỉ được tổ chức ở các nước phương Tây theo công giáo thì ngày nay nó đã trở thành một sự kiện phổ biến, có thể được coi là một phần của văn hóa đại chúng. Hiện nay, lễ hội Halloween không còn mang ý nghĩa tôn giáo mà mọi người đều coi đó là một lễ hội để vui chơi.