Lưu ý khi chọn thực phẩm ngày Tết

Năm hết Tết đến, gia đình nào cũng không thể thiếu những bữa tiệc sum vầy. Lúc này, nhu cầu mua sắm các mặt hàng thực phẩm tươi sống, thức ăn sẵn hay hoa quả, bánh kẹo tăng lên đột biến, thực phẩm kém chất lượng có cơ hội len lỏi vào mâm cơm, bàn tiệc của mỗi gia đình.

Thịt, chả, mứt, bánh kẹo, rượu, nước giải khát….là những mặt hàng dễ và thường xuyên bị làm giả, làm nhái với chất lượng kém. Đặc biệt, với nhu cầu rất lớn trong dịp lễ Tết, thì lượng hàng giả, hàng nhái này được các đối tượng “tuồn” ra thị trường càng lớn.

Để giúp người dân lựa chọn thực phẩm an toàn, bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình, tránh xảy ra các vụ ngộ độc đáng tiếc, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) cho biết nguyên tắc cơ bản là lựa chọn thực phẩm có nguồn gốc xuất xứ, ngày tháng sản xuất, hạn sử dụng rõ ràng, có nhãn mác thông tin đầy đủ, không hỏng mốc, không có mùi khó chịu.

Cần thận trọng với các loại thực phẩm có màu sắc bắt mắt vì có thể chứa phẩm màu, phụ gia độc hại sức khỏe. Chủ động hợp tác với các cơ quan chức năng khi phát hiện các loại thực phẩm nghi ngờ là hàng nhái, hàng giả cũng như các cơ sở sản xuất, chế biến, kinh doanh thực phẩm không đảm bảo an toàn thực phẩm để kiểm tra, giám sát và kịp thời ngăn chặn.

Do đó, khi mua sắm, chúng ta nên lưu ý những điều này để có một bữa ăn vừa tươi ngon, vừa an toàn:

Thực phẩm ngày Tết như rau, củ quả cần chọn lựa thật kỹ để đảm bảo an toàn. 

Thực phẩm đóng gói, đóng hộp: Bánh, kẹo, mứt Tết…

Thực phẩm đóng gói, đóng hộp như lạp xưởng, xúc xích, bánh mứt, nước đóng chai, các loại gia vị… nên chọn những loại có nhãn mác, nhà sản xuất có uy tín, còn hạn dùng, nên đọc kỹ thành phần dinh dưỡng trên bao bì sản phẩm để chọn lựa những sản phẩm tốt cho sức khỏe.

Không chọn hộp có nắp bị phồng lên bất thường

Mua sản phẩm đến từ các thương hiệu nổi tiếng, uy tín trên thị trường; mua tại các điểm bán chính thống như siêu thị, đại lý, cửa hàng tạp hóa đáng tin cậy. Không nên mua các sản phẩm trôi nổi không nhãn mác, không rõ xuất xứ thường được bày bán tại các chợ cóc.

Nên mua các sản phẩm bánh kẹo đã được công bố phù hợp quy định ATTP do Cục An toàn thực phẩm cấp với ký hiệu cụ thể như sau: (số thứ tự)/(năm cấp)/ATTP-XNCB. Mua giỏ quà cần chú ý chất lượng bánh kẹo bên trong, nên tự chọn bánh kẹo rồi nhờ xếp thành giỏ quà. Tránh trường hợp có những sản phẩm không rõ ràng về chất lượng được gói sẵn trong giỏ quà.

Chọn thực phẩm tươi sống rõ nguồn gốc

Giáp Tết là khoảng thời gian các loại thực phẩm ồ ạt được chở đến và bày bán tại chợ. Nếu không tinh mắt, bạn có thể mua nhầm thực phẩm kém chất lượng. Người mua có thể phân biệt thịt lợn tươi và thịt lợn ôi thiu đã qua tẩy hóa chất bằng cách:

Quan sát thịt có màu hồng tươi, các thớ thịt đều, ngửi không có mùi lạ, sờ thịt thấy dẻo và dính. Đường cắt mặt thịt khô ráo, thịt hơi rít, cơ hơi se lại, lớp bì mềm, mỡ màu trắng. Lựa chọn thịt bò giống như thịt lợn: màu thịt bò thường đỏ tươi (thịt bò có màu đỏ sẫm không phải thịt ngon), thịt dẻo, có độ đàn hồi, sờ dính không có nhớt.

Với các loại thịt gà làm sẵn nên chọn con có thân hình nhỏ gọn, săn chắc, ức hẹp. Da có màu vàng tự nhiên (từ trắng ngà đến vàng tươi). Da gà ta có vàng nhạt và chỉ vàng đậm ở một số chỗ như ức, cánh, lưng.

Còn đối với chọn trứng, khi mua nên chọn những quả vỏ sạch, màu tươi sáng, vỏ dày không nứt vỡ, cầm trứng đưa lên gần tai lắc nhẹ nếu không nghe thấy tiếng kêu là trứng tươi, hoặc dùng ngón trỏ và ngón cái cầm vào hai đầu của quả trứng giơ về phía ánh sáng, nhìn phía đầu to của quả trứng nếu thấy kích thước bóng khí càng nhỏ thì trứng càng tươi.

Trước khi chế biến, để biết trứng còn dùng được không thì có thể ngâm trứng vào nước, nếu thấy trứng chìm là trứng vẫn còn tươi, trứng lơ lửng trong nước là trứng không còn tươi nữa. Nếu trứng nổi hẳn lên mặt nước thì không nên sử dụng để chế biến thức ăn.

Rau củ quả

Không mua rau quả đã héo úa, dập nát hay có mùi lạ, có hình dạng bất thường như quá mập, quá phồng, hoặc phủ bụi tức là hàng cũ kém tươi.

Khi sử dụng, cần nhặt rau kỹ và rửa sạch rồi ngâm ngập trong nước sạch 15-20 phút để hòa tan thuốc bảo vệ thực vật (nếu có). Sau đó, ngâm rau trong dung dịch nước muối, rửa trôi 2-3 lần dưới vòi nước chảy. Nếu là củ, quả thì nên rửa sạch, gọt bỏ vỏ và những phần dập nát.

Bảo quản hải sản, thịt sống, gia cầm

Hải sản, thịt sống, thịt gia cầm nên được bảo quản trong phần lạnh nhất của tủ lạnh càng sớm càng tốt, điều này sẽ giúp ngăn chặn vi khuẩn sinh sôi, đảm bảo an toàn cho người dùng. Bên cạnh đó, cần đặt chúng trên một cái đĩa hoặc vật chứa, tránh cho nước từ thực phẩm nhỏ vào thức ăn khác. Cố gắng giữ riêng từng loại sản phẩm để tránh nhiễm chéo.

Hải sản, thịt sống có thể được bảo quản khỏi vi khuẩn và không bị ô nhiễm trong tối đa 4 ngày. Đối với thịt đã nấu chín, tối đa từ 2 – 3 ngày nhưng bác sĩ vẫn khuyến cáo nên nấu đủ dùng trong ngày để đảm bảo được chất dinh dưỡng cũng như an toàn thực phẩm.

Cẩn thận với các loại bánh kẹo mứt đủ màu sắc.

Thực phẩm đã nấu chín

Thức ăn sống và chín nên được để riêng biệt để tránh nhiễm khuẩn chéo. Thức ăn sống cũng cần sơ chế sạch sẽ, bảo quản hộp kín hoặc bao chuyên dụng và bỏ chỗ dập nát trước khi cho vào tủ.

Với ngăn đông, thức ăn phải được sơ chế sạch sẽ rồi mới cấp đông. Thực phẩm có thể dự trữ khoảng 2 tháng, song cần lưu ý sau khi rã đông thì nên chế biến hết chứ không nên cấp đông trở lại vì các tinh thể nước tan ra đã làm vỡ màng các tế bào, thực phẩm rất dễ bị hư hỏng nếu để trở lại.

Với những thức ăn đã chế biến sẵn chúng ta cần phải lưu ý đến hạn dùng cũng như các thành phần có trong thức ăn. Tùy theo hướng dẫn mà người dùng phải bảo quản thức ăn đúng cách. Một khi có các triệu chứng bất thường như: đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy… bệnh nhân cần đến ngay các bệnh viện uy tín để kịp thời thăm khám, không nên tự ý mua thuốc điều trị tại nhà để tránh trường hợp đáng tiếc xảy ra.

Chọn thực phẩm đã qua chế biến

Thực phẩm qua chế biến cũng được nhiều bà nội trợ lựa chọn trong ngày Tết, vì vậy cần lưu ý những điểm sau để lựa chọn thực phẩm tốt nhất. Đối với các loại đồ khô (như măng, miến), đồ đóng hộp hay đồ đông lạnh cần chọn sản phẩm có thương hiệu uy tín, nguồn gốc xuất xứ an toàn, đặc biệt là hạn sử dụng.

Khi chọn mua, dành thời gian để kiểm tra bao bì dán nhãn mác, kiểm tra các nội dung: tên sản phẩm, ngày tháng sản xuất và sử dụng, trọng lượng, thành phần chính, cách bảo quản, nơi sản xuất, cách chế biến, tránh mua phải loại có sử dụng quá nhiều phụ gia gây ảnh hưởng đến sức khỏe của cả gia đình.

Người tiêu dùng cần lưu ý chọn mua và sử dụng thực phẩm ở những cơ sở có địa điểm cố định, địa chỉ rõ ràng, có uy tín, cảnh giác với hàng hóa trôi nổi, không nhãn mác để trở thành những người tiêu dùng thông thái.

Châu Anh