Phú Thọ: Bờ sông Thao tiếp tục sạt lở, cuốn trôi hoa màu, uy hiếp đời sống dân cư

Tình trạng sạt lở bờ sông Thao đoạn qua xã Lâm Thao, tỉnh Phú Thọ đang diễn ra ngày càng nghiêm trọng, kéo dài, khiến đất canh tác ven sông bị cuốn trôi, uy hiếp hệ thống kè và đe dọa trực tiếp đến sản xuất, đời sống của người dân địa phương.

Nguy cơ lũ lớn trên sông Cả và sông Thao, cảnh báo cấp độ 3

Theo thông tin từ Ủy ban Nhân dân xã Lâm Thao, điểm sạt lở xảy ra từ Km72+200 đến Km73+200 trên tuyến đê tả sông Thao với chiều dài hơn 1km, có đoạn lở sâu từ 10 đến 15 mét.

Đặc biệt, tại đoạn từ Km72+900 đến Km73+100, điểm sạt lở chỉ còn cách mép kè từ 8 đến 10m - đây là khoảng cách rất nguy hiểm, đặt toàn bộ hệ thống kè trước nguy cơ bị tụt xuống lòng sông nếu mưa lũ tiếp tục diễn biến phức tạp.

Cùng đó, nhiều diện tích đất bãi canh tác, chủ yếu trồng chuối và hoa màu của người dân khu 7 - xã Lâm Thao đã bị nước cuốn trôi. Một số hộ dân cho biết, sạt lở xảy ra cả ban ngày lẫn ban đêm, đất sụt thành từng mảng lớn, ăn sâu vào bờ và có xu hướng lan rộng.

Ủy ban Nhân dân xã Lâm Thao đã khẩn trương chỉ đạo khoanh vùng khu vực nguy hiểm, cảnh báo người dân không chăn thả gia súc hay canh tác tại các điểm có nguy cơ cao, đồng thời kiến nghị cấp trên có phương án xử lý, gia cố kè chống sạt lở tại những đoạn đê chưa được kiên cố hóa nhằm bảo vệ hệ thống đê điều và ổn định đời sống, sản xuất của người dân.

Trong khi đó, chính quyền địa phương và ngành thủy lợi tỉnh Phú Thọ xác định nguyên nhân chính của tình trạng sạt lở là do tác động của mưa lớn kéo dài, làm gia tăng lưu lượng và tốc độ dòng chảy.

Ông Nguyễn Hùng Sơn, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Phú Thọ, cho hay trong thời gian gần đây, mưa lớn cục bộ khiến mực nước giữa thượng lưu và hạ lưu có sự chênh lệch rõ rệt, từ đó làm tăng vận tốc dòng chảy, khiến dòng chủ lưu áp sát bờ tả, gây xói sâu lòng sông và dẫn đến sạt lở.

Bên cạnh đó, việc hình thành các bãi bồi ngoài kè sau khi công trình đê điều được xây dựng cách đây hơn 10 năm cũng là yếu tố khiến khu vực này dễ bị sạt lở. Người dân tận dụng bãi bồi để trồng trọt nhưng đây là khu vực không được thiết kế để chịu lực, khi thiên tai xảy ra thì rất dễ bị sụt lún, sạt trượt.

Về mối liên quan giữa hoạt động khai thác cát và tình trạng sạt lở, ông Sơn cho rằng, tác động có thể có, nhưng chưa thể khẳng định được mức độ ảnh hưởng cụ thể đến khu vực sạt lở.

Chi cục Thủy lợi không có chức năng kiểm tra thực địa mỏ cát nên không thể đánh giá được chiều rộng, chiều sâu hay tần suất khai thác của đơn vị.

Mỏ cát hiện do Công ty CP Thương mại Huyền Đức quản lý và khai thác, nằm ở phía hạ lưu, cách khu vực sạt lở vài trăm mét.

Trái ngược với nhận định của cơ quan chức năng, nhiều hộ dân sinh sống sát bờ sông lại khẳng định sạt lở xảy ra dữ dội hơn kể từ khi hoạt động hút cát gia tăng.

Họ không chỉ chứng kiến các tàu hút cát hoạt động liên tục suốt ngày đêm mà còn cho rằng chính các hố sâu do hút cát tạo ra đã làm thay đổi dòng chảy, tạo xoáy và đánh mạnh vào bờ sông gây nên sạt lở nghiêm trọng.

Theo ông Nguyễn Hùng Sơn, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Phú Thọ, hàng năm đơn vị đều đánh giá hiện trạng và mức độ an toàn các bờ vở sông, đặc biệt là khu vực đông dân cư.

Sau các đợt mưa lũ, các đơn vị liên quan thường xuyên kiểm tra nắm bắt, khi có hiện tượng sạt lở đều có thông báo, cảnh báo, cắm biển, căng dây nhằm đảm bảo an toàn cho người dân quanh khu vực sạt lở.

Đối với những điểm sạt lở có các mỏ khai thác, khi có hiện tượng sạt lở thì sẽ yêu cầu đơn vị dừng khai thác.

Ủy ban Nhân dân xã Lâm Thao cũng đã khẩn trương chỉ đạo các khu dân cư dọc tuyến đê tăng cường theo dõi, nắm bắt tình hình sạt lở, khoanh vùng khu vực nguy hiểm. Tuyên truyền, vận động người dân không chăn thả gia súc, không đi vào khu vực có nguy cơ sụt lún, sạt lở cao. Đồng thời, thực hiện kiểm tra thường xuyên, kịp thời báo cáo Ủy ban Nhân dân xã và các cấp có thẩm quyền để có biện pháp ứng phó phù hợp, đảm bảo an toàn cho người dân.