Những thay đổi bắt đầu từ nhận thức
Sáng 1/6, Đoàn viên thanh niên xã Ngư Lộc (Hậu Lộc, Thanh Hóa) chuẩn bị đầy đủ các loại dụng cụ như bao đựng rác, xe đẩy, chổi … để đi gom rác thải nhựa gây quỹ tặng quà Tết thiếu nhi. Từng nhóm theo sự phân công đã tỏa ra nhiều hướng, hăng hái nhặt nhạnh, thu gom rác, rồi chuyển những bao chai nhựa về khu vực tập kết. Chỉ sau hơn vài giờ ra quân, dọc đê biển xã Ngư Lộc đã sạch bóng các chai nhựa, giấy vụn. Trong và ngoài đê biển, đoàn thanh niên còn đến tận nhà các hộ dân để thu gom rác thải nhựa. Kết thúc đợt ra quân, Đoàn xã Ngư Lộc đã có 1.400.000 đồng thu được từ việc bán rác thải nhựa thu gom được trong buổi lao động. Số tiền này đã được trao cho 7 em học sinh và 7 đoàn viên thanh niên có hoàn cảnh khó khăn đúng vào ngày Tết thiếu nhi nên ý nghĩa của việc làm càng được nhân lên.
Đoàn viên thanh niên Nguyễn Thị Thanh Thúy chia sẻ: “Lâu nay thông qua những thông tin tuyên truyền từ trường học và xã đoàn, em cùng các bạn đoàn viên, thanh niên đã có nhận thức tốt hơn trong vấn đề bảo vệ môi trường nói chung, môi trường biển nói riêng. Biển như ngôi nhà lớn của chúng em. Biển nuôi sống gia đình em. Nhờ biển mà chúng em có cơm ăn, áo mặc và được học hành. Vì thế, yêu biển và giữ gìn biển là trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi con người sinh ra, lớn lên ở biển như chúng em".
Những suy nghĩ ấy của Thúy và các đoàn viên đã kéo mọi người xích lại gần nhau hơn trong tình yêu đối với biển, quyết tâm bảo vệ môi trường biển.
Những năm qua, nhận thức được tầm quan trọng của công tác bảo vệ môi trường biển, đồng thời phát huy vai trò xung kích, tình nguyện của đoàn viên, thanh niên trong bảo vệ tài nguyên và môi trường biển, ứng phó với biến đổi khí hậu, Đoàn thanh niên xã Ngư Lộc đã thành lập mô hình Câu lạc bộ (CLB) Thanh niên bảo vệ môi trường và triển khai những chiến dịch thiết thực như: “Hãy làm sạch biển”, “Tuổi trẻ chung tay giảm thiểu ô nhiễm môi trường biển”, các hoạt động “Ngày thứ 7 tình nguyện”, “Ngày chủ nhật xanh”, hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới (5/6)…
Thông qua những hoạt động này đã giúp nâng cao nhận thức cho đoàn viên, thanh thiếu niên, nhi đồng và nhân dân về bảo vệ môi trường biển, ứng phó với biến đổi khí hậu. Đồng thời, các hoạt động này còn làm thay đổi hành vi, thói quen sử dụng các sản phẩm từ nhựa, ni lông khó phân hủy để giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
“Chúng tôi biết rằng, bảo vệ môi trường biển trước hết là bảo vệ cuộc sống của người dân ở biển và chúng tôi là những người được hưởng lợi trước hết”, Bí thư đoàn xã Ngư Lộc Hoàng Ngọc Dương nói.
Rồi anh Dương đưa tay chỉ ra phía bãi biển, chia sẻ: Gần 10 năm trước, diện tích đê biển của xã hết sức ô nhiễm với một lượng rác thải lớn từ sinh hoạt của người dân. Khi đó, mỗi khi triều cường, rác thải phủ kín cả bãi cát rộng. Mỗi lần dọn phải kéo dài cả tháng mới xong. Thế nhưng, ý thức của người dân khi đó còn kém, cứ dọn xong, bà con lại vứt rác xuống biển... Giờ đây, với mỗi người dân làng biển, biển không chỉ là bạn, mà còn là điểm vui chơi, giải trí, vừa mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho những hộ gia đình kinh doanh dịch vụ ven đê. Vì thế, cứ thấy rác ngoài biển theo triều cường, con sóng tấp vào bãi biển là chính quyền địa phương cùng đoàn thể và người dân nhanh chóng dọn dẹp, hạn chế đến mức thấp nhất lượng rác tồn đọng ở đê.
Khi tình yêu môi trường được lan tỏa
Từ cách làm của Đoàn xã Ngư Lộc, Huyện đoàn Hậu Lộc đã nhân rộng mô hình CLB Thanh niên bảo vệ môi trường và mô hình công trình thanh niên bảo vệ môi trường tại các xã ven biển, với sự tham gia của hàng chục nghìn lượt đoàn viên, thanh niên. Toàn huyện đã thành lập và duy trì, triển khai thực hiện 28 mô hình, công trình thanh niên chung tay bảo vệ môi trường như: Đường tranh bích họa tuyên truyền bảo vệ môi trường biển; đoạn đường thanh niên tự quản bảo vệ môi trường; mô hình chợ không rác thải nhựa; hạn chế tối đa rác thải nhựa tại bờ biển; tuyên truyền bảo vệ môi trường biển... Các đơn vị nổi bật là: Hưng Lộc, Hải Lộc, Minh Lộc, Ngư Lộc, Đa Lộc, Hòa Lộc... Qua đánh giá, các phong trào, chiến dịch, hoạt động đã được đoàn thanh niên các xã tổ chức sôi nổi, hiệu quả, thu hút ngày càng nhiều đoàn viên, thanh niên tham gia. Từ đó, các hoạt động bảo vệ môi trường nói chung, bảo vệ môi trường biển nói riêng trở thành hoạt động thường xuyên, góp phần đổi mới và nâng cao chất lượng công tác đoàn tại cơ sở.
Bên cạnh đó, thông qua việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phong trào bảo vệ môi trường biển đã lan tỏa rộng rãi tới các trường học trên địa bàn. Học sinh các cấp học THCS, THPT cũng đã tích cực tham gia các chiến dịch hưởng ứng, các hoạt động thiết thực bảo vệ môi trường biển do các cấp bộ đoàn tổ chức. Đây cũng được xem là đợt sinh hoạt ngoại khóa rất bổ ích và ý nghĩa dành cho các em học sinh. Ban Giám hiệu, đoàn thanh niên các trường, nhất là tại các xã ven biển cũng đã tạo điều kiện và định hướng để các em học sinh được tham gia phong trào bảo vệ môi trường biển, từ đó trở thành các tuyên truyền viên ngay tại địa phương.
Trong năm 2024 và những năm tiếp theo, huyện đoàn Hậu Lộc tiếp tục duy trì và đẩy mạnh phong trào bảo vệ môi trường biển. Nhân rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động của các CLB thanh niên bảo vệ môi trường gắn với việc thực hiện các chiến dịch, hoạt động lớn, những phần việc, công trình thanh niên cụ thể, thu hút ngày càng nhiều đoàn viên, thanh niên tham gia. Đây cũng là cách để Huyện đoàn thực hiện có hiệu quả công tác đoàn, tập hợp thanh niên và đổi mới công tác đoàn cơ sở, tiếp tục phát huy tinh thần xung kích của tuổi trẻ huyện Hậu Lộc trong công tác bảo vệ môi trường biển, góp phần không nhỏ vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Vùng biển Hậu Lộc ngày càng thay da đổi thịt với sự đổi khác trên từng con đường, ngôi nhà và hơn hết, đó là hành trình lột xác ngoạn mục để khoác lên mình màu áo mới sạch sẽ, tinh tươm và đầy màu sắc phía những triền đê, bờ biển. Môi trường – vấn đề khiến chính quyền nơi đây cảm thấy tự ti của nhiều năm trước, giờ đã trở thành niềm tự hào khôn tả, và là động lực để phát triển quê hương. Lớp lớp bạn trẻ, những thế hệ “Gen Z” của quê hương vùng biển, vẫn sẽ là những tuyên truyền viên tích cực nhất, không quản nắng mưa, bụi bẩn, lặng lẽ nhóm lên ngọn lửa yêu môi trường, yêu biển trong nhận thức của mỗi người dân…