Thảm họa là những sự kiện nghiêm trọng và bất lợi có thể do thiên nhiên hay con người tạo ra. Chúng có thể xuất hiện do hành động của con người hoặc là kết quả của thiên tai. Thật không may, thảm họa luôn đồng hành cùng nhân loại và dẫn đến cái chết của nhiều người trên quy mô tác động toàn cầu. Năm 2023 cũng không phải ngoại lệ và chứng kiến nhiều thảm họa nghiêm trọng với hậu quả nặng nề.
Động đất tại Thổ Nhĩ Kỳ - Syria
Trận động đất có cường độ 7,8 làm rung chuyển miền nam Thổ Nhĩ Kỳ và khu vực tây bắc Syria ngày 6/2/2023 đã gây hậu quả thảm khốc, cướp đi khoảng 50.000 sinh mạng. Ở cả 2 quốc gia, đã có hàng chục nghìn người bị thương, nhiều nhà cửa và cơ sở vật chất bị hủy hoại. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đánh giá đây là "thảm họa thiên nhiên tồi tệ nhất" trong vòng 100 năm qua tại châu Âu.
Trong khi đó, tại Syria, con số thương vong được ghi nhận là 1.451 người thiệt mạng và 3.531 người bị thương. Sau trận động đất ban đầu, Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ đã ghi nhận ít nhất 77 dư chấn, trong đó có 1 dư chấn mạnh 7,5 độ. Ba trong số các cơn dư chấn này có cường độ từ 6,0 trở lên.
Siêu bão tấn công, Trung Quốc hứng chịu mưa lớn kỷ lục
Bão Haikui gây ngập lụt, buộc các thành phố ở tỉnh Phúc Kiến dừng tàu điện ngầm, đóng cửa trường học và sơ tán dân. Các nhà khí tượng học ngày 6/9 cho hay lượng mưa do bão Haikui trút xuống thành phố Phúc Châu, thủ phủ tỉnh Phúc Kiến, qua đêm là mức cao nhất trong 12 năm qua. 49 hồ chứa đã vượt mức nước cho phép.
Thành phố Phúc Châu đóng cửa các tuyến tàu điện ngầm, hoãn tàu đường sắt, đóng cửa trường học vào ngày thứ hai liên tục. Hơn 36.000 người phải sơ tán. Truyền thông Trung Quốc đưa tin lượng mưa trong bão Haikui có tác động nghiêm trọng, cơn bão quét qua tỉnh Phúc Kiến cuối tháng 7 gây lũ lụt và thiệt hại kinh tế hơn hai tỷ USD.
Tại thủ đô Bắc Kinh và miền bắc Trung Quốc. Lực vực sông Hải Hà trải qua trận lụt tồi tệ nhất do mưa bão gây ra từ năm 1963. Một hồ chứa nước ở quận Xương Bình của Bắc Kinh ghi nhận lượng mưa 744,8 mm từ ngày 29/7 đến 2/8, lượng mưa lớn nhất trong thành phố suốt 140 năm qua. Ở tỉnh đông dân Hà Bắc, một trạm khí tượng ghi nhận 1.003 mm nước mưa từ ngày 29 đến 31/7, lượng mưa thông thường trong 1,5 năm.
Cháy rừng khủng khiếp ở Hy Lạp và Canada
Gần 1.000 đám cháy rừng bùng phát trên khắp Canada trong năm 2023, trong đó có nhiều đám cháy lớn ngoài tầm kiểm soát, các chuyên gia cảnh báo về hiện tượng cực đoan và một mùa cháy rừng tồi tệ nhất trong 30 năm.
Dữ liệu thống kê của Chính phủ Canada cho thấy, Diện tích rừng bị thiêu rụi cao nhất mọi thời đại trước đó xảy ra vào năm 1989, khi 7,3 triệu ha bị đốt cháy trong cả năm đó, theo số liệu quốc gia từ Trung tâm cháy rừng liên ngành Canada (CIFFC). Diện tích rừng bị cháy chỉ trong 6,5 tháng đầu năm 2023 cao gần tương đương với diện tích lãnh thổ của Bồ Đào Nha hoặc Iceland. Tổng cộng 4.088 vụ cháy rừng đã xảy ra kể từ tháng 1/2023, trong đó có nhiều vụ cháy thiêu rụi hàng trăm nghìn ha rừng. Hơn 150.000 người đã phải sơ tán và một lính cứu hỏa 19 tuổi đã tử nạn hôm 13/7.
Vụ cháy rừng tại vùng Evros ở phía Đông Bắc Hy Lạp đã bước sang ngày thứ 14, cướp đi mạng sống của ít nhất 20 người, phá hủy hàng nghìn ngôi nhà và thiêu rụi hơn 81.000ha rừng. Đây là vụ cháy kinh hoàng nhất ở châu Âu trong nhiều năm qua. Nó thiêu rụi những vùng cây xanh tươi tốt thành than, phá hủy nhà cửa và sinh kế của người dân.
Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) cho hay vụ cháy rừng tàn phá đảo Evia là một phần trong chuỗi thời tiết khắc nghiệt do biến đổi khí hậu gây ra bởi hành vi con người. Khói bốc lên từ đám cháy che khuất ánh nắng mặt trời giữa thời tiết nóng nhất mà Hy Lạp từng ghi nhận trong 30 năm qua.
Lốc xoáy tại Mỹ
Mùa lốc xoáy năm 2023 hoạt động mạnh mẽ, được đánh dấu bằng một số lượng đáng kể các cơn lốc xoáy xuất hiện. Báo cáo sơ bộ cho thấy ít nhất 1.450 cơn lốc xoáy, trong đó có 1.402 cơn lốc xoáy đã được xác nhận. Điều quan trọng cần lưu ý là những số liệu này có thể thay đổi do một số cơn bão vẫn đang được điều tra. Sự phân bố lốc xoáy quanh năm cho thấy cường độ và tần suất khác nhau. Tháng Giêng chứng kiến 166 cơn lốc xoáy bất thường, đánh dấu tổng số cơn lốc xoáy cao thứ hai được ghi nhận trong lịch sử.
Sau đó, tháng 2 tiếp theo với số lượng đáng kể, được xếp hạng là một trong những tháng cao nhất trong những năm gần đây và là tháng hoạt động tích cực thứ 10 được ghi nhận. 3 tháng đầu năm đã vượt qua số cơn lốc xoáy trung bình.
Động đất ở Trung Quốc
Đêm ngày 18/12, một trận động đất mạnh 6,2 độ đã xảy ra tại tỉnh Cam Túc, miền Tây Bắc Trung Quốc, gây thiệt mạng ít nhất 148 người và làm hơn 1.000 người bị thương. Hơn 139.000 người đã phải sơ tán khẩn cấp và hơn 207.000 ngôi nhà bị hư hại trong thảm họa này.
Đây là trận động đất gây tổn thất về sinh mạng lớn nhất tại Trung Quốc kể từ năm 2014, khi một sự kiện tương tự đã cướp đi sinh mạng của 617 người và làm hư hại tỉnh Vân Nam.
Khoảng 2.200 nhân viên cứu hỏa từ tỉnh Cam Túc, 900 nhân viên lực lượng lâm nghiệp và 260 nhân viên cứu hộ khẩn cấp chuyên nghiệp đã được huy động đến khu vực thảm họa.