TP. Hồ Chí Minh trong công tác bảo vệ môi trường với vấn đề rác thải nhựa

Theo đó, môi trường là một trong những yếu tố rất quan trọng của con người, ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến sức khỏe con người, hệ sinh thái, thiệt hại về kinh tế và du lịch. Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường chủ yếu từ các hoạt động nông nghiệp, công nghiệp, rác thải, trong rác thải chiếm đến 23% rác thải nhựa.

Hiện nay các sản phẩm nhựa dùng một lần, túi nilon trở thành một sản phẩm vật khó có thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày vì độ bền chắc, tiện lợi, giá thành thấp, … từ gia đình đến cửa hàng siêu thị, … đều sử dựng túi nilon để đựng thực phẩm và đồ dùng.

Tuy nhiên sự tiện lợi này đem lại hậu quả vô cùng nghiêm trọng cho môi trường và với sức khỏe của chúng ta. Nguyên nhân là do rác thải rất khó phân hủy, bên cạnh đó tùy từng chủng loại mà chúng có thời gian phân hủy khác nhau, có những loại thời gian phân hủy lên đến hàng trăm năm.

Theo thống kê tại TP. HCM trong khoảng 9.000 tấn rác phát sinh trên địa bàn thành phố, có tới 1.800 tấn rác thải nhựa, tuy nhiên thực tế chỉ có 200 tấn được thu hồi tái chế.

Trong thời gian qua TP. HCM cũng đã chú trọng triển khai nhiều hoạt động giảm thiểu rác thải nhựa, bảo vệ môi trường. Cùng với đó là đã cụ thể hóa các chỉ tiêu, nhiệm vụ, tuyên truyền nâng cao nhận thức của rác thải nhựa đối với môi trường, giảm thiểu sử dụng túi nilon và đồ nhựa dùng một lần.

Tính đến hết năm 2022, hệ thống cửa hàng tiện lợi, siêu thị trên địa bàn đã cơ bản cắt giảm túi nilon khó phân hủy, chuyển sang dùng sản phẩm thân thiện với môi trường. Trong khi đó, chợ truyền thống là nơi chiếm hơn 60% lượng rác thải nhựa khó phân hủy của toàn thành phố. Đây là thách thức không nhỏ, bởi các sản phẩm nhựa thân thiện môi trường kém sức cạnh tranh so với sản phẩm nhựa dùng một lần.

Đối với các doanh nghiệp chuyển đổi xanh, Thành phố đã có chính sách theo Luật Thuế bảo vệ môi trường thu thuế đối với những sản phẩm túi nilon khó phân hủy, đối với sản phẩm túi nilon có giấy chứng nhận túi nilon thân thiện với môi trường được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp thì sẽ được miễn đóng thuế.

Thành phố cũng tạo điều kiện để các doanh nghiệp giới thiệu các sản phẩm thân thiện với môi trường tại các hội thảo, hội nghị. Bên cạnh đó là khen thưởng, trao giải cho những doanh nghiệp có đóng góp tích cực trong công tác bảo vệ môi trường.

Đối với vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm, khi sử dụng bao bì túi nhựa, túi nilon, thực phẩm nhựa sử dụng một lần có ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. Ví dụ khi sử dụng những thức ăn có nhiệt độ cao, thực phẩm dầu mỡ, có nhiều chất chua, ...khi đựng trong những sản phẩm nhựa có thể gây thôi nhiễm những chất độc hại nếu sử dụng lâu dài sẽ gây hại tới sức khỏe.

Theo đó, giải pháp trước mắt là hạn chế sử dụng đồ nhựa dùng một lần và khuyến khích người dân tự đem đồ đựng của mình để đựng thực phẩm khi đi mua sắm.

Bên cạnh đó, Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ tham mưu cho UBND TP. HCM chỉ đạo các sở, ngành, địa phương tăng cường kiểm tra, giám sát việc nộp thuế của các đơn vị sản xuất sản phẩm nhựa dùng một lần, túi nilon khó phân hủy. TP. HCM cũng đã đưa ra quy định về việc thu thuế đối với túi nilon khó phân hủy sẽ phải chịu mức thuế xuất tuyệt đối là 50.000VNĐ/kg. Đồng thời Cục Thuế Thành phố sẽ có những giám sát chặt chẽ việc kê khai, nộp thuế bảo vệ môi trường, chấp hành pháp luật đối với việc kinh doanh sản xuất túi nilon khó phân hủy.

Vấn đề bảo vệ môi trường với vấn đề rác thải nhựa cũng được Thành phố đưa vào công tác giáo dục. Theo chỉ đạo chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở Giáo dục và Đào tạo của Thành phố đã triển khai kế hoạch, chương trình giáo dục lồng ghép trong các cấp học nhằm giáo dục cho các em học sinh về kiến thức cơ bản trong công tác bảo vệ môi trường.

Vấn đề bảo vệ môi trường trong du lịch, Đại diện Sở Du lịch Thành phố cho biết, với mục tiêu là đến năm 2025 các cơ sở lưu trú du lịch, các điểm thăm quan, các cơ sở ăn uống đạt chuẩn sẽ không sử dựng rác thải nhựa. Với mục tiêu này toàn ngành du lịch Thành phố đã tập trung triển khai đã thực hiện từ tháng 6/2022, chúng tôi đã quán triệt đến các cơ lưu trú du lịch, các điểm thăm quan, các cơ sở ăn uống đạt chuẩn trên địa bàn Thành phố.

Song song đó là tuyên truyền trực quan sinh động bằng hoạt động tại các lễ hội chỉ sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường. Bên cạnh đó chúng tôi cũng có những tuyên truyền, vận động hạn chế hạn chế sử dụng rác thải nhựa xuống mức thấp nhất và chuyển đổi dần sang sản phẩm thân thiện với môi trường.

Thông tin từ chương trình cho hay thời gian tới, TP. HCM tiếp tục thực hiện phân loại rác tại nguồn theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường và hướng dẫn chuyên ngành của Bộ Tài nguyên và Môi trường trong phát triển hạ tầng kỹ thuật và phương tiện chuyên dùng. Từ đó, tổ chức thu gom riêng biệt chất thải nhựa và vận chuyển trực tiếp đến cơ sở tái chế hoặc vận chuyển đến các trạm trung chuyển để xử lý theo đúng quy định.