148 “hố tử thần” liên tiếp xuất hiện ở Bắc Kạn chủ yếu là do khai thác nước ngầm

Trong công bố mới đây, ông Nguyễn Quốc Khánh, Chủ nhiệm nhóm nghiên cứu thuộc Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết sau hai năm nghiên cứu nhóm đã xác định bốn nguyên nhân dẫn tới việc “hố tử thần” xuất hiện liên tục ở huyện Chợ Đồn (Bắc Kạn).

Theo đó, từ cuối năm 2007 đến 10/2019, trên địa bàn huyện Chợ Đồn xuất hiện 148 “hố tử thần”. Trong đó, có những hố đường kính lên đến hàng chục mét và làm lún, nứt công trình nhà cửa, trạm y tế, trường học, đồng thời xuất hiện hàng chục điểm sạt trượt mái taluy trên đường giao thông… Hiện tượng này đã trở thành nỗi lo sợ của người dân hàng chục năm qua và làm dấy lên nghi vấn về ảnh hưởng của tình trạng bơm, hút nước quy mô lớn của các mỏ khai thác khoáng sản trong khu vực.

“Hố tử thần” liên tiếp xuất hiện ở Bắc Kạn trong thời gian qua khiến người dân lo sợ.

Theo kết quả nghiên cứu đã xác định được nguyên nhân gây sập sụt, lún nứt đất trong vùng nghiên cứu là do hiện tượng hạ thấp mực nước ngầm trong vùng karst; để giảm thiểu, tiến tới không để xảy ra hiện tượng sập sụt, lún nứt đất trong vùng cần có giải pháp điều chỉnh, giữ ổn định mực nước ngầm ở trạng thái cân bằng tự nhiên, không để mực nước ngầm bị hạ thấp, xảy ra trong diện rộng. Mực nước ngầm trong vùng bị hạ thấp từ 21,08m đến 30 m xảy ra trong diện rộng là nguyên nhân gây ra hiện tượng sập sụt, lún nứt đất xuất hiện trong thời gian qua.

Viện Khoa học địa chất và khoáng sản (Bộ Tài nguyên và Môi trường) đề nghị chính quyền địa phương các cấp và cơ quan quản lý chuyên môn cần tập trung xác định nguồn gây hạ thấp mực nước và xem xét có biện pháp, chế tài thích hợp theo các quy định hiện hành của Nhà nước. Địa phương cần kiểm tra, giám sát chặt các cơ sở, đơn vị, tập thể, cá nhân trong vùng có hoạt động bơm hút, sử dụng nguồn nước ngầm.

Các nhà khoa học đề nghị đối với những “hố tử thần” đã xuất hiện phải được lấp lại đảm bảo kỹ thuật, hạn chế tối đa tình trạng thẩm thấu từ trên xuống.

Hiện tại, huyện Chợ Đồn đã cho dừng khai thác nước ngầm để tìm phương án khác. Về các đơn vị khai thác khoáng sản, huyện đang nghiên cứu phương án thuê đơn vị quan trắc từ đó xác định khu vực có thể khai thác nước ngầm mà không gây ra hiện tượng sụt lún.

Hồng Anh (t/h)