Ngày nay, hoạt động của các cơ sở dịch vụ sửa chữa và rửa xe ô tô, xe máy ngày càng trở nên phổ biến. Cùng với sự phát triển đó thì hoạt động của dịch vụ này cũng thải ra môi trường một lượng nước thải lớn, mang theo ô nhiễm tương đối cao như: dầu nhớt, xăng, bụi bẩn,…từ quá trình thay dầu mỡ, bảo dưỡng thiết bị, vệ sinh sàn xưởng, rửa xe... Vì vậy, các điểm sửa chữa ô tô, xe máy có chất thải nguy hại phải thực hiện đúng theo hướng dẫn, thu gom chất thải và quản lý, lưu giữ đúng quy định.
Ngoài những tác động đến môi trường có thể nhìn thấy trực tiếp thì hoạt động của các gara sửa chữa ô tô còn gây ảnh hưởng lớn đến môi trường nếu xảy ra cháy nổ.
Các gara ôtô tiềm ẩn rất nhiều các nguy cơ về cháy nổ. Bởi gara tập trung nhiều vật liệu dễ cháy như sơn, trần xốp, săm lốp, các thiết bị điện tử, hàn, máy cắt... cùng với đó là lượng xăng dầu trên xe. Khi xảy ra cháy, nổ sẽ bắt cháy rất nhanh và khả năng cháy lớn. Ngoài ra đường dây điện tại các gara không đảm bảo, tự ý câu nối, không có thiết kế, hay trong quá trình sử dụng hệ thống dây dẫn nguồn điện bị hư hỏng lớp vỏ cách điện, quá tải không đảm bảo an toàn, gây chập cháy....
Mỗi khi có cháy nổ xảy ra là ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe và môi trường sống của người dân. Những sự cố cháy, nổ đều gây ảnh hưởng đến môi trường do các chất độc hại khuếch tán vào không khí hoặc nguồn nước, sau đó thẩm thấu vào đất, gây nguy hại tới sinh vật và con người trực tiếp hoặc lâu dài.
Gần đây nhất, vụ cháy gara sửa chữa ô tô tại Cầu Diễn, Nam Từ Liêm, Hà Nội đã thiêu rụi hoàn toàn 8 ô tô kèm theo cột khói đen nghi ngút cao hàng trăm mét đã gây thiệt hại lớn về tài sản và ảnh hưởng đến môi trường không khí đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh đối với các gara sửa chữa ô tô.
Tuy nhiên, theo tìm hiểu của Phóng viên Tạp chí điện tử Môi trường và Cuộc sống - Moitruong.net.vn (PV) trong công tác kiểm tra, giám sát của cơ quan chức năng về vấn đề môi trường, phòng cháy chữa cháy đối với các gara sửa chữa ô tô, xe máy còn đang bị buông lỏng, xem nhẹ.
Qua tìm hiểu, nghiên cứu và ghi nhận thực trạng tại gara sửa chữa ô tô Hà Thành có địa chỉ tại số 300 Trần Điền, P. Định Công, Q. Hoàng Mai, Tp. Hà Nội, PV nhận thấy đơn vị này có dấu hiệu chưa thực hiện đúng và đầy đủ các quy định của Luật bảo vệ môi trường cũng như Luật Tài nguyên nước, nhất là trong công tác quản lý chất thải nguy hại và khai thác nước ngầm. Bên cạnh đó, công tác đảm bảo PCCC của đơn vị này vẫn còn nhiều dấu hỏi lớn.
Trao đổi với PV, ông Nguyễn Lê Quân – Cán bộ quản lý đô thị phường Định Công cho biết: Khu vực gara ô tô Hà Thành đang hoạt động là đất nông nghiệp. UBND phường đã tiến hành kiểm tra 2 lần, năm 2020 và năm 2022. Mục đích là kiểm tra liên quan đến hoạt động kinh doanh cũng như công tác vệ sinh môi trường, PCCC và an ninh trật tự. Trong quá trình kiểm tra, được biết đơn vị hoạt động tại đó từ năm 2018, có đăng ký kinh doanh, có hợp đồng thuê mặt bằng. Năm 2019 đơn vị được cấp sổ đăng ký chủ nguồn thải chất thải nguy hại, đã có hợp đồng vận chuyển, xử lý chất thải nguy hại và chất thải sinh hoạt.
Về PCCC đơn vị còn một số thiếu sót: Điều kiện ngăn cháy lan không đảm bảo, 1 số dây điện chưa được đi trong đường gen, về hồ sơ và phương án họ đã xây dựng rồi nhưng chưa được kiện toàn theo Nghị định 136 mới, ông Quân thông tin.
Được biết, gara Hà Thành thuộc công ty TNHH đầu tư thương mại và dịch vụ ô tô Hà Thành (công ty Hà Thành). Theo biên bản làm việc ngày 21/9/2022 của UBND phường Định Công với công ty Hà Thành: Công ty Hà Thành thuê mặt bằng với bà Nguyễn Thị Lan Anh. Hiện trạng nhà xưởng khung thép, mái tôn, quây tôn, 01 khu dịch vụ, 2 tầng diện tích khoảng 40m2 làm văn phòng.
Tồn tại, thiếu sót: Điều kiện ngăn cháy lan không đảm bảo theo quy định tại tiêu chuẩn 06/2021/BXD của Bộ xây dựng; hệ thống điện không đảm bảo an toàn về PCCC; hồ sơ quản lý, phương án PCCC&CNCH chưa được kiện toàn theo quy định tại Nghị định 136/2020/NĐ – CP của Chính phủ; chưa có lối thoát nạn thứ 2.
Ông Nguyễn Hữu Tuấn – Quản lý pháp lý của công ty Hà Thành cho biết: Khi công ty thuê đã có sẵn nhà xưởng, chỉ thuê nhà xưởng. Về vấn đề PCCC phía gara đã hoàn thiện đầy đủ tất cả mọi vấn đề của công an PCCC quận Hoàng Mai và Tp. Hà Nội yêu cầu. Còn về vấn đề xả thải, rác thải đang triển khai làm, nước sạch ở đây chưa có, gara phải dùng nước giếng khoan, công ty đã có đơn đề nghị tới công ty nước sạch Hoàng Mai nhưng chưa có công văn trả lời. Còn xử lý tất cả rác thải, dầu thải thì công ty vệ sinh môi trường đến ký hợp đồng và vận chuyển đi. Dầu thải cho vào can và có người đến thu gom mua hằng ngày.
Ngoài ra, được biết gara Hà Thành cũng chưa được các cơ quan chức năng cấp các hồ sơ pháp lý về môi trường: Giấy phép môi trường hay đăng ký môi trường. Liên quan đến các hồ sơ pháp lý về việc thực hiện các quy định của Luật Bảo vệ môi trường thì Gara Hà Thành chưa cung cấp được cho UBND phường.
Để thông tin khách quan, đa chiều, PV đã phối hợp với UBND phường Định Công và quản lý gara Hà Thành ghi nhận thực tế. Theo ghi nhận của PV, gara Hà Thành đã tương đối chấp hành các quy định về PCCC như niêm yết nội quy, tiêu lệnh PCCC, trang bị bình bọt. Tuy nhiên, vẫn còn 1 số tồn tại như văn bản UBND phường đã lập.
Tại đây, gara Hà Thành đang khai thác nước giếng khoan trái phép để phục vụ rửa xe và vệ sinh, nước thải trong quá trình rửa xe không được xử lý theo quy định mà xả thải trực tiếp ra ngoài môi trường. Được biết, gara Hà Thành đăng ký 12 mã chất thải nguy hại.
Tuy nhiên, gara không bố trí nơi lưu giữ chất thải nguy hại theo quy định mà chỉ có dầu thải được chứa trong thùng phuy nhưng cũng không treo biển cảnh báo, gắn mã chất thải theo quy định mà để ngoài môi trường. Dầu mỡ thải cũng chưa được thu gom lưu giữ theo quy định, rẻ lau dính dầu vẫn còn để lẫn cùng với bao bì nilong.
Trước thực trạng trên, kính đề nghị UBND Tp. Hà Nội, Công an Hà Nội, UBND quận Hoàng Mai nhanh chóng chỉ đạo các cơ quan chức năng tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật về bảo vệ môi trường, PCCC, nguồn gốc sử dụng đất của gara sửa chữa ô tô Hà Thành.
Tòa soạn Môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.