Doanh số xe điện toàn cầu chững lại khi Trung Quốc và Mỹ thu hẹp ưu đãi

Theo dữ liệu do Benchmark Mineral Intelligence (BMI) công bố ngày 12/12, trong tháng 11, lượng xe điện bán ra trên toàn cầu đạt gần 2 triệu chiếc, chỉ tăng 6% so với cùng kỳ năm trước, mức tăng thấp nhất trong nhiều tháng gần đây.

Tại Trung Quốc, thị trường xe điện lớn nhất thế giới, doanh số tháng 11 đạt 1,3 triệu chiếc, tăng 3% so với cùng kỳ, mức tăng theo năm thấp nhất kể từ đầu năm 2024. Trung Quốc hiện chiếm hơn một nửa doanh số xe điện toàn cầu. Theo BMI, việc Bắc Kinh loại xe điện khỏi danh mục ngành công nghiệp chiến lược và từng bước cắt giảm trợ cấp vào cuối năm đang ảnh hưởng đáng kể tới tâm lý người tiêu dùng.

Ở Bắc Mỹ, xu hướng suy giảm còn rõ nét hơn. Lượng đăng ký xe điện trong tháng 11 giảm 42%, xuống còn hơn 100.000 xe, nối tiếp đà giảm mạnh từ tháng 10. Diễn biến này phù hợp với dự báo của nhiều hãng ôtô sau khi chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump chấm dứt các ưu đãi dành cho xe điện.

Ngược lại, châu Âu vẫn ghi nhận tăng trưởng tích cực. Doanh số xe điện tại khu vực này trong tháng 11 tăng 36%, đạt khoảng 400.000 xe, nhờ các chương trình hỗ trợ của nhiều quốc gia thành viên. Lượng mua xe điện chạy pin và xe hybrid sạc điện tiếp tục tăng, đặc biệt tại những thị trường duy trì chính sách khuyến khích chuyển đổi phương tiện.

Tại Pháp, thị trường xe điện đang phục hồi sau giai đoạn trầm lắng do chính phủ cắt giảm trợ cấp hồi đầu năm 2025. Italy ghi nhận doanh số kỷ lục gần 25.000 xe trong tháng 11, sau khi triển khai chương trình hỗ trợ lên tới 12.000 USD cho mỗi người dân đổi xe xăng sang xe điện. Chương trình này hiện có tổng ngân sách 597,3 triệu euro (khoảng 700 triệu USD), dự kiến giúp thay thế khoảng 39.000 xe chạy nhiên liệu hóa thạch.

Dù tăng trưởng theo tháng có dấu hiệu chậm lại, tính lũy kế cả năm 2025, thị trường xe điện Trung Quốc vẫn tăng 19%, đạt 11,6 triệu xe, qua đó đẩy doanh số xe điện toàn cầu lên 18,5 triệu chiếc, tăng 21% so với năm trước.

BMI nhận định nhu cầu xe điện vẫn tiếp tục tăng nhưng với tốc độ không đồng đều, phụ thuộc lớn vào định hướng chính sách tại từng thị trường. Trong đó, Trung Quốc và Mỹ được xem là hai khu vực có biến động mạnh nhất. Theo dự báo, năm 2026 sẽ đánh dấu sự kết thúc của “kỷ nguyên ưu đãi” đối với xe điện, khi loại phương tiện này bắt đầu chịu thuế mua hàng 5% tại một số thị trường lớn.

Tại Mỹ, doanh số xe điện được dự báo tiếp tục suy giảm. “Chính sách tín dụng thuế có ảnh hưởng rất lớn đến thị trường,” ông Charles Lester, Quản lý dữ liệu của BMI, nhận định.

Tuần trước, Tổng thống Donald Trump đã quyết định nới lỏng tiêu chuẩn tiết kiệm nhiên liệu trung bình của doanh nghiệp (CAFE), hạ mức yêu cầu xuống 34,5 dặm/gallon (tương đương 6,82 lít/100 km), thay vì 50,4 dặm/gallon (4,67 lít/100 km) theo quy định trước đó. Động thái này được cho là sẽ làm giảm áp lực chuyển đổi sang xe điện đối với các hãng ôtô Mỹ.

Trong khi đó, Liên minh châu Âu (EU) cũng được dự báo sẽ điều chỉnh mục tiêu xe điện. Tuần tới, EU dự kiến công bố gói hỗ trợ mới cho ngành ôtô, trong đó có khả năng nới lỏng lộ trình cấm xe xăng vào năm 2035, phản ánh cách tiếp cận thận trọng hơn trước những biến động của thị trường.

Hàng loạt chính sách thúc đẩy người dân chuyển đổi sang xe điện